(សៀមរាប)៖ សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ និង​ជាប្រធានក្រុមការងារថ្នាក់ជាតិ ​ចុះជួយខេត្តសៀមរាប នៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨នេះ បាននាំយកនូវសៀវភៅកម្រង ឯកសារពីវត្ថុបុរាណ សិល្បៈខ្មែរ​ដ៏កម្រ​ដែលទទួលបានពីសារមន្ទីរ​ហ្គីមេ (GUIMET​) នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង ត្រូវ​បានប្រគល់ជូនដល់នាយកដ្ឋានគាំពារ និងអភិរក្សសំណង់បុរាណ ​នៅសារមន្ទីរអភិរក្សដ្ឋានអង្គរខេត្តសៀមរាប​។

​សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ បានបញ្ជាក់ថា​ សៀវភៅកម្រងឯកសារមួយក្បាលនេះ មានសារសំខាន់ នៃសម្បត្តិវប្បធម៌បុរាណខ្មែរ​ដែលបានបាត់បង់ នាសម័យដើម ដោយសាសង្គ្រាមរាំងជុល​ការជីកកកាយរបស់ក្រុមទុច្ចរិក ឬដោយគ្រោះធម្មជាតិ ហើយត្រូវបានសារមន្ទីរហ្គីមេ (GUIMET​) នៃសាធារណរដ្ឋ​បារាំង បានធ្វើការចងក្រងទុកជាឯកសារ ក្នុងសិក្សាស្រាវជ្រាវ និង​ស្វែងរកនូវវត្ថុបុរាណ ដែលបានបាត់បង់ទាំងនោះ ដែលជាសម្បត្តិរបស់មនុស្សជាតិ ដែលបានបាត់បង់ពីប្រាង្គប្រាសាទនានានៅកម្ពុជា នាសម័យនោះ​ក៏ដូចបច្ចុប្បន្ន​នេះផងដែរ​។

សម្ដេច ទៀ បាញ់ ក៏បានបន្តទៀតថា សៀវភៅឯកសារនេះ គឺបានបង្ហាញអំពីវប្បធម៌សិល្បៈខ្មែរ ប្រពៃណីដែលខ្មែរ​បានគោរពប្រតិបត្តិ ដែលមានជាយូលុងមកហើយ ម៉្យាងទៀតសៀវភៅនេះ ក៏ជាមូល​ដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ក្រុមជំនាញអភិរក្សដ្ឋានអង្គរ ធ្វើការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ ក្នុងការថែរក្សា​អភិរក្ស នូវរូបចន្លាកទាំង​ឡាយ ដែលបានខូចបាក់បែកដើម្បីធ្វើការជួសជុល និង​អភិរក្សឡើងវិញ​នូវរាល់វត្ថុទាំងឡាយ ដែលបានបាត់បង់ទៅ​ធ្វើឲ្យមានឡើងវិញ នូវរាល់រូបសំណាកទាំងនោះ សម្រាប់កូនចៅខ្មែរ​ជំនាន់ក្រោយ ​បានស្គាល់អំពីសម្បត្តិ​វប្បធម៌ជាតិ ព្រមទាំងធ្វើការជួសជុល និង​ព្យាបាលរាល់រូបសំណាក ដែលមានជំងឺពុកផុយ ក្នុងការរក្សាឲ្យបានគង់​វង្សផងដែរ​។

ថ្នាក់ដឹកនាំរូបនេះ ក៏បានផ្តាំផ្ញើដល់លោកប្រធាននាយកដ្ឋាន សូមឲ្យយកកម្រងឯកសារនេះ​ទៅ​ធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ បណ្តុះបណ្តាលដល់មន្ត្រីក្រោមឱវាទ ក៏ដូចនៅតាមសាលារៀន សាកលវិទ្យាល័យ និង​ប្រជាពលរ​ដ្ឋឲ្យបានស្គាល់​បានយល់អំពីតម្លៃ នៃសម្បត្តិវប្បធម៌ប្រពៃណីជាតិខ្មែរ​ក្នុងការទប់ស្កាត់ ការហូរចូលពីវប្បធម៌ ប្រពៃណីបរទេសផងដែរ​។

ក្នុងឱកាសនោះដែរ សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ក៏បានធ្វើការបូជាទៀន ធូក ចំពោះព្រះបដិមាករដ៏ស័ក្តិ​សិទ្ធិ បារមីព្រះអង្គគោកធ្លក តាដំបងដែក រួមទាំងបារមីដ៏ខ្លាំងពូកែ នៅថែរក្សាលើទឹកដីប្រវត្តិសាស្ត្រអង្គរ តាមជួយ​បីបាច់ថែរក្សាការពារថ្នាក់ដឹកនាំជាតិគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និង​ប្រជានុរាស្ត្រខ្មែរទូទាំង​កម្ពុជា សំខាន់​ប្រជាពលរដ្ឋខេត្តសៀមរាប ជួបតែសេចក្តីសុខក្រោមដំបូលសុខសន្តិភាពតែមួយ ឲ្យស្ថិតស្ថេរគង់វង្សទៅអនាគត ក្នុងការដឹកនាំនាវាកម្ពុជា ឲ្យមានការអភិវឌ្ឍន៍ដូចបណ្តាប្រទេសជឿនលឿននៅលើសកលលោកផងដែរ​។

តាមការបញ្ជាក់របស់លោក គឹម សុធិន ប្រធាននាយកដ្ឋានគាំពារ និងអភិរក្សសំណង់បុរាណ ​បានឲ្យដឹង​ថា រូបចន្លាក់ និង​បដិមាករបុរាណទាំងនេះ ត្រូវបានប្រមូលយកមកពីបណ្តាប្រាសាទ និង​ទីវត្តអារាមមួយចំនួន រួម​ទាំងកម្លាំងសមត្ថកិច្ច​បានពីក្រុមជនទុច្ចរិក យកមករក្សាទុកនូវសារមន្ទីរ អភិរក្សដ្ឋានអង្គរនេះ​។ ​លោកក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅឆ្នាំ១៩៣៦ ដល់១៩៤៣ នាសម័យអាណានិគមបារាំង សារមន្ទីរមាននៅមុខប្រាសាទអង្គរវត្ត តែក្រោយមក​ទើបមកសាងសង់នៅក្នុងភូមិទ្រាំង រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ​។

លោកបានបន្តទៀតថា​ ការទទួល​សៀវភៅកម្រងឯកសារនេះ គឺជាសារៈសំខាន់មន្ត្រីអភិរក្ស ក្នុងការសិក្សា ស្រាវជ្រាវ និង​អភិរក្សឡើងវិញ​នូវរាល់​វត្ថុបុរាណខ្មែរ​បានបាត់បង់ទៅ ​ដើមី្បបង្ហាញដល់កូនខ្មែរ​ជំនាន់ក្រោយ​ឲ្យបានស្គាល់ បានយល់អំពីសម្បត្តិ វប្បធម៌ ប្រពៃណីជាតិខ្លួន ដែលមានជាច្រើនតំណតរៀងមក ព្រមទាំងរួមគ្នាថែរក្សា​ការពារ អភិរក្សនូវសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិ ក៏ដូចជាសម្បត្តិរបស់មនុស្សជាតិ លើពិភពលោកផងដែរ​៕