​(ប៉េកាំង​, ​ចិន)៖ ​សម្តេច​តេជោ ​ហ៊ុន ​សែន ​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​នៃ​កម្ពុជា ​និង​លោក ​លី ​ខឺ​ឈាង ​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ចិន ​បាន​គូសបញ្ជាក់​ជាថ្មី​ម្តង​ទៀត​ពីសា​រៈសំ​ខាន់​នៃ​ទំនាក់ទំនង​ដ៏​យូរលង់​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ ​ដោយ​បាន​ចាត់ទុក​ទំនាក់ទំនង​នេះ ​គឺជា​សម្បត្តិ​ដ៏​មានតម្លៃ​នៃ​ប្រជាជន​ទាំងពីរ ​ដែល​ត្រូវ​យកចិត្ត​ទុកដាក់​ពង្រីក ​និង​ពង្រឹង​បន្ថែម​ទៀត​។  ​

​ការ​គូសបញ្ជាក់​ពីសា​រៈសំ​ខាន់​នៃ​ទំនាក់ទំនង​កម្ពុជា ​និង​ចិន ​បាន​ធ្វើឡើង​ក្នុង​ជំនួប​ពិភាក្សា​ទ្វេភាគី​រវាង​សម្តេច​តេជោ ​ហ៊ុន ​សែន ​និង​លោក ​លី ​ខឺ​ឈាង ​នៅ​ថ្ងៃទី១៦ ​ខែឧសភា ​ឆ្នាំ២០១៧នេះ​។ ​បន្ទាប់ពី​បញ្ចប់​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​តុមូល​ខ្សែក្រវាត់ ​និង​ផ្លូវ​សម្រាប់​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការអន្តរជាតិ​នៅ​ថ្ងៃម្សិលមិញ ​សម្តេច​តេជោ ​ហ៊ុន ​សែន ​នៅ​ថ្ងៃទី១៦ ​ខែឧសភា ​ឆ្នាំ២០១៧នេះ ​បាន​ដឹកនាំ​គណៈប្រតិភូ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ជា​ផ្លូវការ​នៅក្នុង​ប្រទេស​ចិន​។​

ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ​របស់​សម្តេច​តេជោ ​ហ៊ុន ​សែន ​និង​គណៈប្រតិភូ​ត្រូវ​បាន​ទទួល​បាន​ទទួល​បដិសណ្ឋារ​កិច្ច ​និង​ស្វាគមន៍​យ៉ាង​កក់ក្តៅ ​និង​ស្និទ្ធស្នាល​ពី​មន្រ្តី​ជាន់ខ្ពស់​រដ្ឋាភិបាល​ចិន ​និង​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ចិន ​លោក ​លី ​ខឺ​ឈាង ​នៅ​មហា​វិមាន​ប្រជាជន​ចិន ​កណ្តាល​ទីក្រុង ​ប៉េកាំង ​ប្រទេស​ចិន​។​

ក្នុង​ជំនួប​ពិភាក្សា​ការងារ​រយៈពេល​ប្រមាណ ​៥០នាទី ​លោក ​លី ​ខឺ​ឈាង ​បាន​គូសបញ្ជាក់​ថា ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ​របស់​សម្តេច​តេជោ​នៅពេល​នេះ ​គឺជា​ការ​បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​ពី​ការ​យកចិត្ត​ទុកដាក់​របស់​សម្តេច​តេជោ ​ចំពោះ​ការ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​កម្ពុជា​-​ចិន​។

សម្តេច​តេជោ ​ហ៊ុន ​សែន ​និង​លោក ​លី ​ខឺ​ឈាង ​បាន​ឯកភាព​គ្នា​ថា ​មិត្តភាព​ជា​ប្រពៃណី​ចិន​-​កម្ពុជា ​គឺជា​សម្បត្តិ​ដ៏​មានតម្លៃ ​នៃ​ប្រជាជន​ទាំងពីរ ​ហើយ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ពង្រឹង ​និង​លើកកម្ពស់​បន្ថែម​ទៀត​។​

នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​កម្ពុជា​-​ចិន ​ក៏បាន​គូសបញ្ជាក់​ដែរ​ថា ​ក្នុង​សករាជ​ថ្មី​នៃ​ប្រវត្តិ​សាស្រ្ត​ភាគី​ទាំងពីរ ​ត្រូវ​បន្ត​លើកកម្ពស់​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ភាពជា​ដៃគូ​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ទៅជា​កម្រិត​ថ្មី​មួយទៀត ​និង​កាន់តែ​ស៊ី​ជំរៅ ​ដើម្បី​នាំមក​នូវ​ផលប្រយោជន៍​កាន់តែ​ច្រើន​សម្រាប់​ប្រជាជន​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ ​និង​ចូលរួម​ចំណែក​កាន់តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​និង​វិបុលភាព​ក្នុង​តំបន់​។​

​ជាមួយគ្នា​នេះ​ភាគី​ទាំងពីរ​បាន​ឯកភាព​រក្សា​ការ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​កម្រិតខ្ពស់ ​តាមរយៈ​មធ្យោបាយ​នានា ​និង​រក​ការទាក់ទង​ជា​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​ឲ្យបាន​ទាន់ពេល​វេលា ​ចំពោះ​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី ​និង​បញ្ហា​សំ​ខាន់​ៗ​។ ​ភាគី​ទាំងពីរ​ក៏បាន​ឯកភាព​គ្នា​បង្កើន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទស្សនកិច្ច​រវាង​រដ្ឋាភិបាល ​សភា ​គណបក្ស ​និង​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន ​ធ្វើការ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បទពិសោធន៍​អភិបាលកិច្ច​ឲ្យ​កាន់តែ​ស៊ី​ជំរៅ ​ព្រមទាំង​ប្រើប្រាស់​ឲ្យបាន​ល្អ​នូវ​គណៈកម្មាធិការ​សម្របសម្រួល​អន្តរ​រដ្ឋាភិបាល​រវាង​ចិន​-​កម្ពុជា ​ព្រមទាំង​សម្របសម្រួល ​និង​ជំរុញ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ជាក់ស្តែង​លើ​វិស័យ​ទាំងអស់​។

ភាគី​ទាំងពីរ​បាន​ឯកភាព​គ្នា​បន្ត​បង្កើន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ ​និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​លើ​កិច្ចការ​ការបរទេស ​ការពារ​ពារ​ជាតិ ​ព្រមទាំង​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​និង​សន្តិសុខ​។ ​ភាគី​ទាំងពីរ​បាន​ឯកភាព​គ្នា​អនុវត្ត​កិច្ច​ព្រមព្រៀង ​ស្តី​ពី​ការ​ពង្រឹង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ក្នុង​ដំណាក់កាល​ថ្មី ​រវាង​ក្រសួង​ការបរទេស​ទាំងពីរ ​និង​ពង្រីក​ការ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង ​និង​ការសម្រប​សម្រួល​គ្រប់​កម្រិត​។​

​ជាមួយគ្នា​នេះ​ភាគី​ទាំងពីរ ​នឹង​បន្ត​អនុវត្ត​យន្តការ​អនុវត្ត​ច្បាប់ ​ដោយ​ផ្តោត​ទៅលើ​ការ​ពង្រឹង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ក្នុង​វិស័យ​នានា ​ដូចជា​ការ​រក្សា​សន្តិសុខ​ក្នុង​ប្រទេស ​ការ​ប្រឆាំង​ភេរវកម្ម ​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​ការ​រត់ពន្ធ ​ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស ​បទល្មើស​ទារប្រាក់​តាម​ប្រព័ន្ធ​ទូរគមនាគមន៍ ​និង​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​តាម​អីន​ធើ​រណែ​ត ​រួម​ទាំង​ការ​ប្រមាញ់​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​ឆ្លងដែន​។​

ទន្ទឹម​នឹង​នេះ​ភាគី​ទាំងពីរ​បាន ​វាយតម្លៃ​ខ្ពស់ ​ចំពោះ​លទ្ធផល​នៃ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​លើ​វិស័យ​ពាណិជ្ជកម្ម ​និង​វិនិយោគ​ទ្វេភាគី ​ឯកភាព​ពន្លឿន​ការ ​រួមបញ្ចូល​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​អភិវឌ្ឍន៍ ​អនុវត្ត​ឲ្យបាន​ពេញលេញ​នូវ​ចំណុច​គោល ​នៃ​ផែនការ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ទ្វេភាគី ​ដើម្បី​រួមគ្នា​បង្កើត​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ខ្សែ​ក្រ​វ៉ាត់​សេដ្ឋកិច្ច​ផ្លូវ​សូត្រ ​និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ផ្លូវ​សូត្រស​មុទ្រ​សតវត្សរ៍​ទី២១ ​ដែល​បាន​ចុះហត្ថលេខា​ក្នុង​អំឡុង​ទស្សនកិច្ច​នេះ ​និង​អនុវត្ត​គម្រោង​អាទិភាព​នៃ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​សមត្ថភាព ​ផលិត ​និង​វិនិយោគ​។​

​ភាគី​ទាំងពីរ​នឹង​បង្កើន​វិសាលភាព ​និង​កម្រិត​នៃ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​សេដ្ឋកិច្ច ​និង​ពាណិជ្ជកម្ម ​ទ្វេភាគី ​ដើម្បី​ឈាន​ទៅ​សម្រេច​បាន​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​ចំនួន ​៦០០ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​នៅ​ឆ្នាំ២០២០​។​

​តាមរយៈ​នេះ​ភាគី​ចិន​បាន​ត្រៀម​រួចជាស្រេច​ក្នុង​ការ​បន្ត​ផ្តល់​ជំនួយ​តាម​សមត្ថភាព​របស់​ខ្លួន​ដល់​កម្ពុជា ​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច ​និង​លើកកម្ពស់​ជីវភាព​ប្រជាជន​កម្ពុជា ​និង​គាំទ្រ​ដល់​សហគ្រាស​ចិន ​ដើម្បី​ជំរុញ​គម្រោង​មួយចំនួន ​ដូចជា​គម្រោង​ផ្លូវ​ល្បឿន​លឿន​ពី​ភ្នំពេញ​ទៅ​ក្រុង​ព្រះសីហនុ ​និង​ព្រលា​នយន្ត​​ហោះ​ថ្មី​ក្នុង​ខេត្តសៀមរាប ​ព្រមទាំង​សាងសង់​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស​ក្រុង​ព្រះសីហនុ​រួមគ្នា​។

ក្នុង​កិច្ចពិភាក្សា​គ្នា​នោះ ​ភាគី​ចិន ​បាន​បញ្ជាក់​សាជាថ្មី​នូវ​ការ​គាំទ្រ​យ៉ាង​ម៉ឺងម៉ាត់ ​ចំពោះ​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​ក្នុង​ការ​ការពារ​អធិបតេយ្យ​ភាព ​ឯករាជ្យ​ភាព ​និង​រក្សា​ស្ថេរ​ភាព​នយោបាយ​របស់​ខ្លួន​។

ជាមួយគ្នា​នេះ​ភាគី​កម្ពុជា​បញ្ជាក់​សាជាថ្មី​នូវ​ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​ខ្លួន​ចំពោះ​គោលនយោបាយ​ចិន​តែមួយ ​ទទួលស្គាល់​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន ​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ស្របច្បាប់​របស់​ចិន​តែមួយគត់ ​ហើយ​តៃវ៉ាន់​ជាផ្នែក​មួយ​របស់​ចិន ​ដែល​មិន​អាច​កាត់​ផ្តាច់​ពី​ចិន​បាន ​ប្រឆាំង​ចំពោះ​ការប្រកាស​ឯករាជ្យ​របស់​តៃវ៉ាន់ ​គ្រប់​ទម្រង់ ​ព្រមទាំង​បន្ត​ការ​គាំទ្រ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ដោយសន្តិភាព ​នៃ​ទំ​នា​ក់​តំនង​ចិន ​និង​តៃវ៉ាន់ ​និង​បុព្វហេតុ​ឧត្តុង្គ​ឧត្តម ​ក្នុង​ការ​បង្រួបបង្រួម​ចិន​ដោយសន្តិវិធី​។

ក្នុង​កិច្ចពិភាក្សា​នោះ​កម្ពុជា ​និង​ចិត ​បាន​ចាត់ទុក​បញ្ហា​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង ​មិនមែន​ជា​បញ្ហា​រវាង​ចិន ​និង ​អាស៊ាន​។ ​បញ្ហា​នោះ​គួរ​ត្រូវ​បាន​ដោះស្រាយ​តាមរយៈ​ការពិគ្រោះ​យោបល់​ជា​លក្ខណៈ​មិត្តភាព ​និង​ការ​ចរ​ចារ​ដោយសន្តិវិធី ​ដោយ​រដ្ឋ​អធិបតេយ្យ​ភាព​ពាក់ព័ន្ធ​ផ្ទាល់​។ ​ជាមួយគ្នា​នេះ ​មេដឹកនាំ​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ ​ក៏បាន​ពិភាក្សា​គ្នា​យ៉ាង​យកចិត្ត​ទុកដាក់​លើ​បញ្ហា​អន្តរជាតិ ​និង​តំបន់ ​ដែល​ជា​ការ​យកចិត្ត​ទុកដាក់​រួម ​និង​បន្ត​លើកកម្ពស់​ការសម្រប​សម្រួល ​និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​បន្ថែម​ទៀត ​ក្នុង​វេទិកា​ពហុភាគី ​ដូចជា​អង្គការសហប្រជាជាតិ ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ចិន​-​អាស៊ាន ​និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ឡាន​ឆាង​-​មេគង្គ​។

សូម​បញ្ជាក់​ដែរ​ថា ​សម្តេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ​បាន​អញ្ជើញ​ទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ ​នៅ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង ​ប្រទេស​ចិន ​ចំនួន៤លើក​រួចមក​ហើយ ​ក្នុង​នោះ​លើក​ទី១ពី​ថ្ងៃទី៩ដល់​ថ្ងៃទី១២ ​ខែកុម្ភៈ ​ឆ្នាំ១៩៩៩​។ ​លើក​ទី២ ​ពី​ថ្ងៃទី២៤ ​ដល់​ថ្ងៃទី២៥ ​ខែមេសា​ឆ្នាំ២០០៤ ​និង​លើក​ទី៣ ​ពី​ថ្ងៃទី១៣ ​ដល់​ថ្ងៃទី១៧ ​ខែធ្នូ​ឆ្នាំ២០១០ ​និង​លើក ​ទី៤ ​ពី​ថ្ងៃទី៦ដល់​ថ្ងៃទី១០ ​ខែមេសា ​ឆ្នាំ២០១៣​។

សម្តេច​តេជោ ​ហ៊ុន ​សែន ​ក៏បាន​អញ្ជើញ​ចូលរួម​វេទិកា ​និង​កិច្ចប្រជុំ​អន្តរជាតិ​នៅ​ប្រទេស​ចិន​ចំនួន ​៤លើក​ផង​ដែរ ​ក្នុង​នោះ​លើក​ទី១ ​អញ្ជើញ​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​លើក​ទី៤ ​នៃ​សន្និសីទ​ស្តី​ពី​អន្តរ​សកម្មភាព ​និង​វិធានការ​កសាង​ទំនុកចិត្ត​នៅ​អាស៊ី ​(CICA) ​ថ្ងៃទី២០​-​២១ ​ខែឧសភា​ឆ្នាំ២០១៤​។ ​លើក​ទី២ ​អញ្ជើញ​ចូលរួម​វេទិកា​ស្តី​ពី​កិច្ច​សន្ទនា ​ដើម្បី​ពង្រឹង​ភាពជា​ដៃគូ​ការ​តភ្ជាប់ ​និង​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​របស់​ប្រធាន​ក្រុមហ៊ុន ​នៃ ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ី​ប៉ាស៊ី​ហ្វី​ក ​(APEC ​CEO ​Summit) ​នៅ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង ​ពី​ថ្ងៃទី៧ ​ដល់​ថ្ងៃទី៩ ​ខែវិច្ឆិកា​ឆ្នាំ២០១៤​។ ​លើក​ទី៣ ​អញ្ជើញ​ចូលរួម​វេទិកា​ទេសចរណ៍​ពិភពលោក​ម៉ាកាវ ​ឆ្នាំ២០១៥ ​នៅ​ម៉ាកាវ ​និង​សន្និសីទ​ពិសេស​ស្តី​ពី​គណបក្ស​នយោបាយ​អាស៊ី ​ស្តី​ពី​ផ្លូវ​សូត្រ ​នៅ​ប៉េកាំង​ពី​ថ្ងៃទី១១ដល់​ថ្ងៃទី១៧ ​ខែតុលា​ឆ្នាំ២០១៥ ​និង​លើក​ទី៤ ​អញ្ជើញ​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​មេគង្គ ​ឡាន​ឆាង ​លើក​ទី១ ​នៅ​ទីក្រុង​សាន​យ៉ា ​និង​វេ​ទិ​កា​ប៊ូ​អាវសម្រាប់​អាស៊ី ​ប្រចាំឆ្នាំ២០១៦ ​នៅ​ទី​ក្រុង​ប៊ូ​អាវ ​ខេត្ត​ហៃ​ណាន ​ពី​ថ្ងៃទី២២ដល់​ថ្ងៃទី២៤ ​ខែមីនា ​ឆ្នាំ២០១៦​៕