(ភ្នំពេញ)៖ ក្នុងបរិបទពិភពលោកប្រែប្រួល សង្គមស៊ីវិល និងអ្នកតាមដានផ្នែកសង្គមចាត់ទុកចិន ជាដៃគូដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជា សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិស័យ ហើយទំនាក់ទំនងនេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ថារឹងមាំដូចជាថែប។

ជាការពិតណាស់ក្នុងមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ពិភពលោកហាក់មានការប្រែប្រួលទាំង ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច ជាដើម ។ ការណ៍នេះ បណ្តាលប្រទេសនានាជួបបញ្ហាប្រឈម បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកផ្អាកជំនួយមួយរយៈ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ រដ្ឋាភិបាលចិន ដែលជាមហាមិត្តរបស់កម្ពុជា មិនបានឈរឱបដៃមើលឡើយ ដោយបានផ្តល់ជំនួយភ្លាមៗ មកកម្ពុជាផងដែរ។

ឯកឧត្តម ហេង រតនា ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយក CMAC បានបញ្ជាក់តាមបណ្តាញសង្គម កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា រដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានសម្រេចផ្តល់ជំនួយឥតសំណងជូនរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីគាំទ្រដល់អង្គភាព CMAC ក្នុងការបោសសម្អាតមីននៃ ``គម្រោងជំនួយចិនលុបបំបាត់គ្រាប់មីននៅកម្ពុជា” មានថវិកាសរុបចំនួន ៤ ៤០០ ០០០ដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់រយៈពេល១២ខែ (០១ មីនា ២០២៥-២៨ កុម្ភៈ ២០២៦) ដោយគាំទ្រកិច្ចប្រតិបត្តិការចំនួន៧ខេត្តរួមមាន ខេត្តកំពង់ធំ សៀមរាប ឧត្តរមានជ័យ ព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ ព្រមទាំងមណ្ឌលសុនខស្ថិតនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។

លោក កែវ ពិសិដ្ឋ អ្នកតាមដានផ្នែកសង្គម និងជាបេក្ខជនបណ្ឌិតវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានចាត់ទុកថា ជំនួយរបស់ចិនមកកម្ពុជា នេះ បានធ្វើឱ្យស៊ីម៉ាក់ អាចបន្តការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពដោះមីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះ ដែលបាននិងកំពុងដំណើរការ យ៉ាងសកម្ម ហើយចិនបានបង្ហាញពីលក្ខណៈសម្គាល់មិត្តដែកថែប ដែលមិនចោលគ្នាក្នុងគ្រាក្រ។

លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដូចយើងដឹងហើយថា ចិនជាប្រទេសមួយ ដែលជួយខ្លាំងបំផុតលើបណ្តាប្រទេសពិភពលោកភាគខាងត្បូង (South Global Countries) អ៊ីចឹង ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដូចកម្ពុជា ត្រូវការជំនួយច្រើនណាស់ ជាពិសេសជំនួយលើ ការសម្អាតមីន និងគ្រាប់មិនផ្ទុះ ដែលសល់ពីសង្គ្រាម។ ជំនួយរបស់ចិនពិតជាល្អ ហើយកន្លងមកចិនជួយលើអភិវឌ្ឍលើវិស័យអប់រំ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សង្គម-សេដ្ឋកិច្ច ជាដើម។ ចំពោះការជួយដល់ការងារដោះមីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះបែបនេះទៀត វាកាន់តែបានបង្ហាញថា ចិនមានឆន្ទៈចង់ឃើញកម្ពុជាអភិវឌ្ឍប្រទេស ឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនឆាប់រហ័ស ព្រោះបញ្ហានេះ វាយូរអង្វែងដែរហើយ ស្របពេលកម្ពុជាមានផែនការបញ្ចប់ នៅឆ្នាំ២០២៥។»

លោកកែវ ពិសិដ្ឋ បញ្ជាក់ទៀតថា ជាការកត់សម្គាល់ ទំនាក់ទំនងកម្ពុជានិងចិន ក្នុងបរិបទពិភពលោកប្រែប្រួលបែបនេះ ប្រទេសទាំងពីរនៅតែជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រោយដ៏ល្អ។ គោលនយោបាយការបរទេសកម្ពុជាចំពោះចិនមិនប្រែប្រួល ជាពិសេស ការបន្តអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវគោលនយោបាយចិនមួយ។ ជាក់ស្តែង ក្នុងដំណើរបំពេញទស្សនកិច្ចជាផ្លូវការលើកដំបូង នៅប្រទេសចិនក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០២៣នេះ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោកប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង បានពិភាក្សាអំពីការបន្តរក្សា គោលនយោបាយប្រកបដោយមេត្រីភាព រវាងប្រទេសទាំងពីរ។ លោកប្រធានាធិបតី បានបញ្ជាក់ថា ចិននៅតែជាមិត្តដ៏ល្អ និងនៅតែបន្តជួយកម្ពុជាលើមាគ៌ានៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច។

លោកបណ្ឌិតជាមុនី ឫទ្ធិ ប្រធានសមាគមអ្នកស្រាវជ្រាវវឌ្ឍនភាពកម្ពុជាចិនបានបញ្ជាក់ថា ចិនជាមិត្តដ៏ល្អរបស់កម្ពុជា មិនថាក្នុងកាលៈទេសៈណាដែរចិនបានគាំទ្រកម្ពុជាជានិច្ច ហើយជំនួយរបស់មិត្តចិនជាជំនួយមិនភ្ជាប់នូវលក្ខខណ្ឌអ្វីឡើយ។ លោកបណ្ឌិតបញ្ជាក់ថា ៖ «ដោយមិនមែនជាការឆ្លៀតឱកាស ហើយក៏មិនមែនជាការទៅជំនួស និងរិតតែមិនមែន ដើម្បីប្រជាប្រិយភាព ជំនួយរបស់ប្រទេសចិនសម្រាប់ប្រតិបត្តិការរបស់ CMAC គឺជាជំនួយមនុស្សធម៌ ជាជំនួយសម្រាប់មិត្តដែកថែប ជាជំនួយក្នុងស្មារតីនៃកិច្ចកសាង សហគមន៍ជោគវាសនារួម នៃមនុស្សជាតិ និងជាជំនួយរួមចំណែកបំពេញតួនាទីជាអ្នកស្នេហាសន្តិភាព ជាអ្នកផ្តល់អាទិភាពខ្ពស់បំផុតចំពោះសុខុមាលភាព និងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជន។»

លោកបណ្ឌិតបន្ថែមថា ជំនួយរបស់ចិនដែលមិនមែនជាជំនួយទើបនឹងសន្យា ផ្ដល់ជូនដល់ CMAC ស្របពេល ដែលសហរដ្ឋអាមេរិក ផ្អាកជំនួយ៣ខែសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជានិងពិភពលោក នោះជំនួយរបស់ចិនកាន់តែសំខាន់ សម្រាប់ជ្រោមជ្រែងដល់ការងារបោសសម្អាតមីន ធានានូវឯកទេសនិងជំនាញដ៏ប្រពៃ នៃប្រតិបត្តិករបោសសម្អាតមីនរបស់កម្ពុជា ធានានូវជំនឿចិត្តរបស់ ប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការទទួលបានមកវិញ នូវផ្ទៃដីសុវត្ថិភាពសម្រាប់ជីវភាពរស់នៅ និងធានាបានដំណើរឆ្ពោះទៅសម្រេចបានគោលដៅ ដែលកម្ពុជាគ្មានមីនក្នុងពេលវេលាដែលបានរំពឹងទុក។

ឯកឧត្ដម ឯក សំអុល សមាជិកគណៈអចិន្ត្រៃយ៍នៃគណៈកម្មាធិការកណ្ដាលគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា និង ជាប្រធានសមាគមមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន បានមានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាយុទ្ធសាស្ត្រ គ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមួយចិន និង ការឆ្លើយតបរបស់កម្ពុជា ក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើម ខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ជាង១០ឆ្នាំចុងក្រោយមកនេះ ប្រទេសចិនបានរួមចំណែកធំធេងណាស់ ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សហគ្រាស កម្មន្តសាល ធារាសាស្ដ្រ កសិកម្ម រហូតដល់ ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម រវាងគ្នានឹងគ្នា ទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ អប់រំ កីឡា សុខាភិបាល ជាដើម។ សរុបសេចក្តីមកទោះបីជាស្ថិតក្នុងបរិបទណា ក៏ដោយចិន និងកម្ពុជានៅតែជាដៃគូកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ លើគ្រប់វិស័យដដែល ដើម្បីនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកក្នុងនាមជាបងប្អូនល្អ មិត្តល្អ និងជាអ្នកជិតខាងល្អ៕

(លោក ចេម វឌ្ឍនា វិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជាចិន)