(រីយ៉ាដ)៖ ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានលេចត្រដែតឡើង តាមរយៈកិត្យានុភាពរបស់ខ្លួន ក្នុងនាមជាអ្នកថែរក្សាទីកំណើតសាសនាឥស្លាម និងឋានៈជាអ្នកផលិតប្រេងដ៏ធំបំផុតមួយរបស់ពិភពលោក។ សារៈសំខាន់ ក្នុងនាមជាអ្នកនាំចេញប្រេង ក៏បានធ្វើឱ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ពឹងផ្អែកគ្នាទៅវិញទៅមកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ជាមួយប្រទេសលោកខាងលិចផងដែរ ខណៈលោកខាងលិចជាកន្លែង ដែលមានតម្រូវការប្រើប្រាស់ដ៏សម្បើម។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នឹងអញ្ជើញបំពេញទស្សនកិច្ច រយៈពេលមួយសប្តាហ៍ចាប់ពីថ្ងៃទី០៨-១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤នេះ ទី១៖ ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត (ទីក្រុងរីយ៉ាដ), ទី២៖ ប្រទេសកាតា (ទីក្រុងដូហា) ទី៣៖ ប្រទេសតួកគី (ទីក្រុងអង់ការ៉ា) ទី៤៖ ប្រទេសអេមីរ៉ាត់អារ៉ាប់រួម (ទីក្រុង អាបូដាប៊ី)។

ស្វែងយល់ពីប្រវត្តិរូបសង្ខេបរបស់ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ទីដែលសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញបំពេញទស្សនកិច្ច៖

* ផ្ទៃដី និងប្រជាជន

អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត មានផ្ទៃដី ២.១៤៩.៦៩០គីឡូម៉ែត្រក្រឡា និងមានប្រជាជនចំនួន ៣៨.៤លាននាក់។ អារ៉ាប់ប៊ីសាអូឌីត ប្រើប្រាស់ភាសាអារ៉ាប់ជាភាសាផ្លូវការ។ អាយុសង្ឃឹមរស់សម្រាប់បុរសគឺ ៧៤ឆ្នាំ រីឯស្រ្តី ៧៦ឆ្នាំ។ រដ្ឋធានី រីយ៉ាដ (Riyadh)។

* មេដឹកនាំ

រាជវង្ស Al Saud កាន់កាប់អំណាចនយោបាយបន្តជំនាន់។ ព្រះអង្គម្ចាស់ King Salman bin Abdulaziz al-Saud ឡើងសោយរាជ្យ នៅខែមករា ឆ្នាំ២០១៥ បន្ទាប់ពីការសោយទីវង្គតរបស់បងប្រុសម្ដាយទីទៃរបស់ទ្រង់ គឺព្រះអង្គម្ចាស់ Abdullah។ ព្រះអង្គបានបន្តអំណាចដឹកនាំរាប់ទសវត្សរ៍នៃរាជវង្ស Al Saud ហើយជំរុញគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្ររបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ពោលគឺការរក្សាសម្ព័ន្ធភាពជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងធ្វើការឆ្ពោះទៅរកស្ថិរភាពទីផ្សារថាមពល។ ព្រះអង្គម្ចាស់ Salman តែងតាំងបុត្ររបស់ទ្រង់ គឺព្រះអង្គម្ចាស់ Mohammed bin Salman ជារជ្ជទាយាទ នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ហើយឥលូវនេះទ្រង់កំពុងគ្រប់គ្រង អំណាចសំខាន់ៗទាំងអស់។

* ខាងក្រោមនេះ គឺជាពេលវេលាចងចាំជាប្រវត្តិសាស្រ្ត របស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត

១៧២៧- ព្រះអង្គម្ចាស់ Muhammad bin Saud ស្ថាបនិកនៃរាជវង្សអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានចូលរួមជាមួយមេដឹកនាំសាសនា Muhammad ibn Abd al-Wahhab ស្ថាបនិកនៃចលនា Wahhabi ដែលជាទម្រង់បរិសុទ្ធដ៏តឹងរ៉ឹ នៃសាសនាឥស្លាមនិកាយស៊ុននី។

១៩៣១- ព្រះរាជាណាចក្រ Hejaz និង Sultanate of Nejd ជាទីដែលគ្រប់គ្រងដោយអតីតសេ្តច Abdulaziz bin Abdul Rahman Al Saud ត្រូវបានបង្រួបបង្រួមក្រោមឈ្មោះ ព្រះរាជាណាចក្រអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត មកទល់នឹងសព្វថ្ងៃ។

១៩៣៨- ប្រេងត្រូវបានរកឃើញ ហើយការផលិតចាប់ផ្តើម នៅក្រោមក្រុមហ៊ុនប្រេងអារ៉ាប៊ីនអាមេរិក (Aramco) គ្រប់គ្រងដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។

១៩៦០- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត គឺជាសមាជិកស្ថាបនិកអង្គការនៃប្រទេសនាំចេញប្រេង (OPEC)។

១៩៧២- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ទទួលបានការគ្រប់គ្រង ២០ភាគរយនៃក្រុមហ៊ុន Aramco ជាការកាត់បន្ថយការគ្រប់គ្រង របស់សហរដ្ឋអាមេរិក លើប្រេងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។

១៩៧៣- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដឹកនាំការធ្វើពហិការប្រេងប្រឆាំងលោកខាងលិច ដែលគាំទ្រអ៉ីស្រាអែល ក្នុងសង្គ្រាម Yom Kippur ខែតុលា ជាមួយអេហ្ស៉ីប និងស៉ីរី។ កាលណោះតម្លៃប្រេងកើនឡើងបួនដង។

១៩៧៩- ក្រុមជ្រុលនិយម ដណ្តើមគ្រប់គ្រងវិហារឥស្លាម Grand Mosque ក្នុងខេត្ត Mecca។​ ១០ថ្ងៃក្រោយមក រដ្ឋាភិបាលយកបានមកវិញ​ ហើយអ្នកដែលត្រូវចាប់ខ្លួនត្រូវបានគេប្រហារជីវិត។

១៩៨០- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត គ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនប្រេង Aramco របស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានទាំងស្រុង។

១៩៨១- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ក្លាយជាសមាជិកស្ថាបនិកនៃក្រុមប្រឹក្សាសហប្រតិបត្តិការឈូងសមុទ្រ (GCC)។

១៩៩០- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ថ្កោលទោសការឈ្លានពានរបស់អ៉ីរ៉ាក់ លើគុយវ៉ែត ហើយសុំឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកធ្វើអន្តរាគមន៍។

១៩៩១- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានចូលក្នុងការវាយប្រហារតាមអាកាសលើអ៉ីរ៉ាក់ និងប្រើកងទ័ពជើងគោក ចូលរំដោះប្រទេសគុយវ៉ែត។

២០០១- ចោរប្លន់ ១៥នាក់ក្នុងចំណោម ១៩នាក់ ដែលចូលរួមក្នុងការវាយប្រហារ ព្រឹត្តិការណ៍ ១១ កញ្ញា ២០០១ លើទីក្រុងញូវយ៉ក និងវ៉ាស៉ីនតោន គឺជាជនជាតិអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។

២០០៥- អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ផ្តល់ភ្លើងខៀវដល់សមាជិកភាពរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សារយៈពេល ១២ឆ្នាំ។

២០១០- មន្ត្រីអាមេរិក បញ្ជាក់ផែនការលក់អាវុធតម្លៃ ៦០ពាន់លានដុល្លារទៅឱ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងអាវុធតែមួយដ៏ធំបំផុត ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអាមេរិក។

២០១២- អត្តពលិកស្ត្រីអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលរួមប្រកួតកីឡាអូឡាំពិក លើកដំបូង។

២០១៤- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងរដ្ឋអារ៉ាប់ចំនួន ៤ផ្សេងទៀត ចូលរួមជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក វាយប្រហារតាមអាកាសប្រឆាំងនឹង ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធ ISIS នៅក្នុងប្រទេសស៉ីរី។

២០១៥- អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បើកយុទ្ធនាការវាយប្រហារតាមអាកាស ប្រឆាំងក្រុមហ៊ូទី នៅយេម៉ែន។

២០១៧- ការហាមប្រាមស្ត្រី​ពីការបើកបរត្រូវបានដកចេញ។

២០១៨- រោងកុនសាធារណៈបើកដំណើរការឡើងវិញជិត៤០ឆ្នាំ បន្ទាប់ពីមានហាមឃាត់ផ្នែកសាសនា៕