(ភ្នំពេញ)៖ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានលើកឡើងថា ទាក់ទងនឹងការប្រកាសបិទការិយាល័យស្ថានទូតស៊ុយអែតប្រចាំរាជធានីភ្នំពេញ បានបង្កឱ្យមានការលើកឡើងផ្សេងៗ ទៅតាមជ្រុងទស្សនៈរបស់អ្នកវិភាគ អ្នកតាមដានកិច្ចការនយោបាយ ខណៈដែលស្ថានទូតស៊ុយអែត ក៏បានប្រកាសព័ត៌មាន ហើយក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ក៏បានចេញសេចក្ដីបំភ្លឺ ដើម្បីពន្យល់សាធារណមតិ បញ្ជៀសនូវការបកស្រាយបំភ័ន្តការពិតដើម្បីបម្រើគោលបំណងនយោបាយណាមួយ។ ការលើកឡើងរបស់ស្ថានទូតស៊ុយអែត គួរតែអាចឱ្យគេយល់បានច្បាស់គ្រប់គ្រាន់សម្រាប់មហាជន ដោយមិនគួរត្រូវបានគេយកទៅបកស្រាយដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយ ឬដាក់បន្ទុកទៅលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឬភាគីណាមួយនោះទេ។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានបន្តថា នៅក្នុងទំនាក់ទំនងការទូត ដោយផ្អែកទៅលើកម្រិតយុទ្ធសាស្ត្រ លទ្ធភាព និងភាពចាំបាច់ផ្សេងៗ ដែលប្រទេសនានាសម្រេចចិត្តដាក់ស្ថានទូតនៅប្រទេសណាមួយ ដើម្បីជាតំណាងក្នុងនាមជាស្ថានទូតទទួលបន្ទុកទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការជាមួយបណ្ដាប្រទេសផ្សេងទៀត ហើយករណីនេះ កម្ពុជាក៏មានធ្វើដូចគ្នាផងដែរនៅតាមបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួននៅអឺរ៉ុប។ ការសម្រេចចិត្តបើកស្ថានទូត ផ្លាស់ប្ដូរស្ថានទូត ឬសើរើស្ថានទូតរបស់ខ្លួនឡើងវិញជាកិច្ចការផ្ទាល់របស់ប្រទេសសាមីដែលជារដ្ឋដាក់ទូត ទៅតាមទម្រង់បែបបទ និងកិច្ចការផ្ទៃក្នុង នៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រតំបន់ ឬពិភពលោករបស់ខ្លួន។ នេះគឺជារឿងធម្មតា នៅក្នុងកិច្ចការការទូតនៃប្រទេសនានាលើពិភពលោក មិនមែនតែករណីសម្រាប់កម្ពុជាឬស៊ុយអែតនោះទេ។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បន្ថែមថា នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ស្ថានទូតស៊ុយអែត ក៏ដូចជាក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជា ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងស៊ុយអែត នៅតែជាទំនាក់ទំនងផ្លូវការដដែល ដោយមានស្ថានទូតស៊ុយអែតប្រចាំទីក្រុងបាងកក ដែលមាននិវេសនដ្ឋាននៅទីក្រុងបាងកក ជាអ្នកតំណាងឱ្យប្រទេសស៊ុយអែតនៅកម្ពុជា ដែលបានបន្តចាប់តាំងពីថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤។ នេះជាការបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជានិងស៊ុយអែត នៅតែជាទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការ។
គួររំឭកផងដែរថា រដ្ឋាភិបាល ស៊ុយ អែត កាលពីចុងឆ្នាំ២០២០ បានប្រកាសបិទស្ថានទូត របស់ខ្លួនប្រចាំ នៅរាជធានីភ្នំពេញនៅ ចុងឆ្នាំ ២០២១ ប៉ុន្តែផ្អែកលើបញ្ហាផ្សេងៗ ទើបស៊ុយអែតរក្សាការិយាល័យស្ថានទូតនៅរាជធានីភ្នំពេញ ហើយបន្ទាប់ពីការបញ្ចប់ការងារផ្សេងៗរៀបរយសព្វគ្រប់ ទើបមានការប្រកាសបិទបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤នេះ។
ដោយសារតែសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោកមានការប្រែប្រួល ជាពិសេសយុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់បំផុតសម្រាប់បណ្ដាប្រទេសសហគមន៍អឺរ៉ុប គឺផ្ដោតទៅលើបញ្ហាសង្គ្រាមរុស្ស៉ី-អ៊ុយក្រែន ហើយខណៈដែលប្រទេសស៊ុយអែតក៏ជាសមាជិកនៃសហគមន៍នេះផងដែរនោះ ដូច្នេះហើយ សង្គ្រាមរុស្ស៉ី-អ៊ុយក្រែន ជាបញ្ហាដែលមានទម្ងន់យុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់របស់សហគមន៍អឺរ៉ុបទាំងមូល បានជះឥទ្ធិពលនិងប៉ះពាល់ដល់បណ្ដាប្រទេសទាំងអស់នៃសហគមន៍នេះ។ ប្រការនេះ បានតម្រូវឱ្យមានការពិនិត្យ និងកែសម្រួលយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួន ដោយត្រូវតែមានការកែសម្រួលជំហរនៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ កែសម្រួលនូវយុទ្ធសាស្ត្រផ្សេងៗនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មី រាប់ចាប់តាំងពីការកែសម្រួលស្ថានទូត និងទីកន្លែងបេសកកម្មការទូតរបស់ខ្លួនជាដើម។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានថ្លែងថា ការបិទការិយាល័យស្ថានទូតស៊ុយអែតប្រចាំរាជធានីភ្នំពេញ នាពេលនេះមិនមែនជារឿងថ្មីនោះទេ ព្រោះប្រទេសស៊ុយអែត ធ្លាប់បានប្រកាសរួចមកហើយអំពីការប្រគល់ភារកិច្ចតំណាងប្រទេសស៊ុយអែតនៅកម្ពុជា ទៅឱ្យឯកអគ្គរដ្ឋទូតស៊ុយអែតប្រចាំទីក្រុងបាងកក។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ការប្រកាសបិទការិយាល័យស្ថានទូតខាងលើនេះ ពុំបានសបញ្ជាក់អំពីការថមថយនៅក្នុងនយោបាយការបរទេសកម្ពុជានោះទេ ព្រោះនេះគឺត្រឹមតែជាការិយាល័យស្ថានទូតប៉ុណ្ណោះ ដោយស៊ុយអែត ពុំមានស្ថានទូតនៅកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០២១មកម្ល៉េះ។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រៅពីការបិទការិយាល័យស្ថានទូតស៊ុយអែត នៅកម្ពុជាក៏មានការបន្ថែមការិយាល័យនានារបស់ស្ថានទូតមួយចំនួន ដូចជា ការិយាល័យពាណិជ្ជកម្មរបស់ស្ថានទូតទួរគី នៅក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ការបើកការិយាល័យពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគរបស់ស្ថានទូតអូស្ត្រាលីនៅខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ និងការបើកការិយាល័យកុងស៊ុលនៅសៀមរាប ក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤។
ហេតុនេះហើយ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បន្តថា ការប្រកាសបិទ ឬបើកបន្ថែមថ្មី នូវការិយាល័យ ឬទីតាំងបេសកកម្មការទូតរបស់បណ្ដារដ្ឋជាភាគីនានា គឺជាការសបញ្ជាក់អំពីការប្រែប្រួលយុទ្ធសាស្ត្រនៅក្នុងតំបន់និងសាកលលោក ក៏ដូចជាស្ថានភាពជាក់ស្ដែងរបស់រដ្ឋជាភាគីដាក់ទូតនីមួយៗ។ គេមិនគួរយកភាពជាក់ស្ដែងនៃរដ្ឋភាគីដាក់ទូត មកប្រៀបធៀប ឬវាយតម្លៃលើស្ថានភាពនៃប្រទេសជារដ្ឋម្ចាស់ផ្ទះនោះទេ ព្រោះនោះគឺជាការប្រៀបធៀបដោយយោងទៅលើទស្សនៈនយោបាយរបស់បុគ្គលតែប៉ុណ្ណោះ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បន្តទៀតថា នៅក្នុងការអនុវត្តនយោបាយការបរទេសនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវតែប្រឹងប្រែងបន្តទៀត បើកចំហទំនាក់ទំនងការបរទេសឱ្យកាន់តែទូលាយបន្ថែមទៀត ដើម្បីស្វែងដៃគូថ្មីៗបន្ថែម ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិនៅក្នុងទំនាក់ទំនងជាមិត្តភាពចាស់និងស្វែងរកមិត្តភាពថ្មីបន្ថែមទៀត ដើម្បីបើកចំហនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែទូលំទូលាយ ឈានទៅសម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម ក៏ដូចជាការស្វែងរកទីផ្សារបន្ថែមសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ ដើម្បីពង្រឹងកិត្យានុភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវតែបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអនុវត្តនូវគោលនយោបាយការបរទេស ស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ពិសេសមាត្រា៥៣ ដែលត្រូវតែរក្សាតុល្យភាពទំនាក់ទំនងគ្រប់បណ្ដាប្រទេស និងគ្រប់មហាអំណាចទាំងអស់ នៅក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយពិភពលោក ដ៏ស្រួចស្រាល់នេះ៕