(ភ្នំពេញ)៖ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល អនុប្រធានទី១ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា និងជាប្រធានគណៈកម្មការពិសេសគ្រប់គ្រងគម្រោងសាង​សង់ព្រែកជីក​ហ្វូ​ណន​តេជោ បាន​អះអាងថា រយៈពេលជាង២០ថ្ងៃក្រោយបើកការដ្ឋាន គម្រោងសាងសង់​ព្រែកជីក​​ហ្វូ​ណន​តេជោដំណើរទៅតាមផែនការដែលបានគ្រោងទុក មិនមានអ្វីរាំង​ស្ទះ​នោះឡើយ។

នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី២៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤នេះ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល អមដំណើរដោយលោក ប៉េង ពោធិ៍នា រដ្ឋ​មន្ត្រីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន, លោក ថោ ជេដ្ឋា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម, លោក គួច ចំរើន អភិបាលខេត្តកណ្តាល, លោក វ៉ី សំណាង អភិ​បាល​ខេត្តតាកែវ ព្រមទាំង​អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធជាច្រើនរូបទៀត បា​នធ្វើដំណើររួមគ្នាតាម​ទូកកាណូតលើតម្រាយ​ផ្លូវ​ទឹក​នៃគម្រោងព្រែកជីក ដោយធ្វើដំណើរពីទន្លេបាសាក ចូលតាមព្រែកតាហ៉ីង ឆ្ពោះ​ទៅ​តាមព្រែកក្បាលខ្មោច ស្ទឹងអង្គរបុរី និងស្ទឹងអូរកែវ ស្ថិតនៅទីរួមស្រុកអង្គរបុរី ខេត្ត​តាកែវ ដែលជាអតីតរាជធានីដ៏ល្បាញល្បីនៃ​អាណា​ចក្រហ្វូណន។

ស្ទឹងអង្គរបុរី និងស្ទឹងអូរកែវ ជាបណ្តាញផ្លូវដឹកដ៏ធំមួយនាពេលបច្ចុប្បន្ន ហើយក៏​កំពុង​បម្រើ​ដល់ការដឹកជញ្ជូនទំនិញនានា ជាពិសេសស្រូវពីកម្ពុជា ទៅកាន់ប្រទេស​វៀត​ណាម​ផងដែរ។ ស្ថានភាពទឹកស្ទឹងអង្គរបុរី និងស្ទឹងអូរកែវ គឺមានជម្រៅ ហើយធំ​ថែម​ទៀត​ផង។ នៅតាមដងស្ទឹងអង្គរបុរី និងស្ទឹងអូរកែវ មានមនុស្សរស់នៅ និងប្រកបអាជីវ​កម្មនានាយ៉ាងអ៊ូអរបំផុត។

បន្ទាប់ពីបានធ្វើដំណើរពិនិត្យព្រែកតាហ៉ីង ព្រែកក្បាលខ្មោច ស្ទឹងអង្គរបុរី និងស្ទឹង​អូរកែវ គណៈប្រតិភូក៏បានបន្តដំណើរតាមទូកកាណូតលើព្រែកលេខ១៥ ឆ្ពោះទៅក្រុង​ដូន​កែវ ខេត្តតាកែវ។ នៅក្នុងដូនកែវ ខេត្តតាកែវ ត្រង់ចន្លោះព្រំប្រទល់​រវាងក្រុងដូនកែវ និងស្រុកទ្រាំង ជាតម្រាយផ្លូវទឹកមួយទៀត ដែលព្រែកជីកត្រូវឆ្លងកាត់ ហើយមានធ្វើ​សន្ទះ​ទ្វារទឹកនៅត្រង់ចំណុចនេះមួយផងដែរ។

បន្ទាប់ពីបានអញ្ជើញធ្វើដំណើរលើទូកកាណូតពិនិត្យតម្រាយផ្លូវទឹករួចហើយនោះ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល ក៏បានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយក្រុមអ្នក​សារ​ព័ត៌មាន ដោយបានអះអាងថា ការសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ កំពុង​ដំណើរ​ការទៅតាមការគ្រោងទុក មិនមានអ្វីរាំងស្ទះនោះឡើយ។

«មកដល់ម៉ោងនេះមិនមានអ្វីរាំងស្ទះទាំងអស់លើគម្រោងនេះ។ អត់មានរាំងស្ទះអ្វី​ទាំង​អស់ កុំបារម្ភអំពីការរាំងស្ទះ យើងធ្វើការរហូត»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក​ឧប​នា​យករដ្ឋមន្ត្រី។

ក្នុងបទសម្ភាសន៍ លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ក៏បានឆ្លៀតឆ្លើយតបទៅនឹងអ្នកអត្ថាធិប្បាយ​ឯនាយ​សមុទ្រ​មួយចំនួនផងដែរ ជុំវិញការលើកឡើងថា ធ្វើព្រែកជីកមិនត្រង់បត់​បែន​ច្រើន។ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមការងារបច្ចេកទេសគេយល់​ណាស់ ពីការធ្វើព្រែកជីក គេមិនជីកបត់ចុះឡើង ឬកាចកោងច្រើនោះទេ។ ព្រែកជីក​នេះ គឺត្រង់ ហើយកន្លែងដែលមានសភាពកាច់កោងខ្លាំង ក៏នឹងត្រូវជីកតម្រង់ផងដែរ។

ក្នុងបទសម្ភាសន៍នេះ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានផ្ញើសារទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែល​រង់ផលប៉ះពាល់ កុំមានការបារម្ភក្រុមការងារក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ នឹងចុះ​វាស់វែងកន្លែងរងផលប៉ះពាល់ និងទូទាត់សំណងរាល់ផលប៉ះពាល់ រួមទាំងផលដំណាំ​ផងដែរ។ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានអះអាងថា រាជរដ្ឋាភិបាលមិនយកដីពលរដ្ឋមក​ធ្វើព្រែកជីក ដោយគ្មានការទូទាត់សំណងនោះឡើយ។

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានឆ្លៀតផ្ញើសារទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ កុំឱ្យជឿជន​ឆបោក ដែលបានដើរផ្សព្វផ្សាយបង់លុយប៉ុណ្ណេះ ឬប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីបានធ្វើការនៅក្នុង​ការដ្ឋាននេះ។ បើតាមលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្រុមការងារមិនមានតម្រូវឱ្យមានការបង់​ប្រាក់ណាមួយ ជាថ្នូរនឹងឱកាសការងារនៅការដ្ឋានព្រែកជីកនោះឡើយ។

សូមបញ្ជាក់ថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលជាកំណប់ទ្រព្យដ៏មានគុណតម្លៃផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្មែរ ត្រូវ​បានប្រកាសបើកការដ្ឋានជាផ្លូវការយ៉ាងមហោឡារិក កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ​២០២៤ ក្រោមអធិបតីភាពសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និង​លោក​ជំទាវបណ្ឌិត ពេជ ចន្ទមុន្នី ហ៊ុនម៉ាណែត ក្រោមសម្រែកសាទរយ៉ាង​មហស្ចារ្យ​នៅ​ទូទាំងនគរខ្មែរ។

+ លក្ខណៈបច្ចេកទេសនៃគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ៖

* គម្រោងនេះ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ពេលវេលាសិក្សាសរុប ២៦ខែ ចាប់ផ្តើមពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ និងបញ្ចប់របាយការណ៍សិក្សាបច្ចេកទេសទាំងស្រុង នាខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣។

* គម្រោងនេះត្រូវបានចូលរួមអនុវត្តការសិក្សាស្រាវជ្រាវដោយក្រុមជំនាញការបច្ចេកទេស​នៃក្រសួងសាធារ​ណ​ការ និងដឹកជញ្ជូន និងក្រុមជំនាញការបច្ចេកទេសជាន់ខ្ពស់របស់ភាគីចិនសរុបចំនួន ៤៨នាក់។

* គម្រោងនេះត្រូវបានសិក្សាយ៉ាងលម្អិត និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយលើគ្រប់ទិដ្ឋភាព ដោយមានការសិក្សាវិភាគ និងវាយតម្លៃយ៉ាងច្បាស់លាស់លើ៖ ១)ទីតាំងភូមិសាស្រ្ត ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាដ្រូន និងរូបភាពពីផ្កាយ​រណប, ២)ផលប៉ះពាល់សង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចដោយប្រើឧបករណ៍ម៉ូដែលវិភាគសេដ្ឋកិច្ចរបស់ ADB និងផល​ប៉ះពាល់ផ្សេងៗទៀតដោយប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធព័ត៌មានភូមិសាស្រ្ត (GIS), ៣)បញ្ហាជលសាស្រ្ត និងកករដី​ដោយប្រើឧបករណ៍ម៉ូដែលជលសាស្រ្តទំនើប (MIKE Plus 2023) និង ៤)ការសិក្សាលើចលនាបម្រែបម្រួល (Simulation)នៃកម្ពស់ទឹកក្នុងតំបន់ ផ្អែកលើព័ត៌មានចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ រហូតដល់ឆ្នាំ២០២៣ ដើម្បីធានា​ឱ្យ​បានថាគម្រោងនេះនឹងមិនមានផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានទាំងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបណ្ដាប្រទេសជិតខាង។

* ចំពោះតម្រាយផ្លូវទឹកនេះ ដែលត្រូវតភ្ជាប់ពីទន្លេទៅសមុទ្រ មានប្រវែងសរុប ១៨០គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ផ្តើមពីព្រែក​តាកែវនៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកពោធិ៍ នៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាមព្រែកតាហ៊ីងនៃទន្លេបាសាក់ និងបន្ត​រហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប ដោយឆ្លងកាត់ភូមិសាស្រ្តខេត្តចំនួន៤ រួមមាន ខេត្តកណ្តាល ខេត្តតាកែវ ខេត្តកំពត និងខេត្តកែប។ គម្រោងព្រែកជីកនេះនឹងត្រូវសាងសង់ស្ទើរទាំងស្រុងលើតម្រាយខ្សែផ្លូវទឹកធម្មជាតិ និងផ្លូវទឹក​បុរាណដែលបានបន្សល់ទុកស្រាប់តាំងពីសម័យអាណាចក្រហ្វូណនមកម្ល៉េះ ក្នុងនោះផ្លូវទឹក​ធម្មជាតិដែល​មាន​ស្រាប់ មានប្រវែងប្រមាណ ១៣៥គីឡូម៉ែត្រ ផ្លូវទឹកត្រូវជីកតម្រង់កុំឱ្យកោងពេក មានប្រវែងប្រមាណ ៣៨​គីឡូ​ម៉ែត្រ និងផ្លូវទឹកជីកថ្មីមានប្រវែងប្រមាណ ៧គីឡូម៉ែត្រ ដើម្បីកាត់បន្ថយកំណោង និងកាត់បន្ថយ​ចម្ងាយ​តភ្ជាប់​ទៅកាន់សមុទ្រ។

* ផ្លូវទឹកនេះមានទទឹងមុខកាត់ផ្នែកខាងលើប្រវែង ១០០ម៉ែត្រ, មុខកាត់ផ្នែកខាងក្រោមប្រមាណ ៨០ម៉ែត្រ, ជម្រៅ​ទឹកប្រមាណ ៥,៤ម៉ែត្រ និងមានគន្លងនាវាចរណ៍ចំនួន ២គន្លង ដែលអាចអនុញ្ញាតឱ្យនាវាមានទម្ងន់ ១០០០DWT បើគិតតាមស្តង់ដាររបស់គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ និងរហូតដល់ ៣០០០DWT បើគិតតាមស្តង់​ដារប្រទេសចិន អាចចេញ-ចូល ចៀសគ្នាបានដោយសុវត្ថិភាព និងធ្វើនាវាចរណ៍បានគ្រប់ពេលវេលា។ ជម្រៅ​ទឹក ៥,៤ម៉ែត្រនេះ គឺជាកម្រិតនៃជម្រៅទឹកដែលស្ថិតនៅក្រោមនីវ៉ូនៃកម្រិតកម្ពស់ទឹកដែលទាបបំផុតក្នុង រយៈពេល ៤០ឆ្នាំ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨៥ ដល់ឆ្នាំ២០២៤ នៃតំបន់ទន្លេ និងសមុទ្រ។ ដូចនេះហើយ ដើម្បីធានាឱ្យ​បាន​នូវជម្រៅទឹកយ៉ាងទាបបំផុត ៥,៤ម៉ែត្រ ទាំងក្នុងរដូវប្រាំង និងរដូវវស្សាទាមទារឱ្យធ្វើការជីកពីផ្ទៃដីខាងលើ ដោយនៅតំបន់ខ្លះ ២០ម៉ែត្រ ឬរហូតទៅដល់ ៣០ម៉ែត្រ ទើបអាចសម្រេចបាននូវជម្រៅទឹក ៥,៤ម៉ែត្រ នេះ ជាកម្រិតជម្រៅទឹកអប្បបរមា រីឯរដូវវស្សាជម្រៅទឹកអាចឡើងរហូតដល់ជាង១០ ឬ១៥ម៉ែត្រ។

* គម្រោងនេះនឹងសាងសង់សន្ទះផ្លូវទឹកចំនួន ៣កន្លែង ស្ថិតនៅខេត្ត កណ្តាល ខេត្តតាកែវ និងខេត្តកែប ដែល​ធានាបាននូវប្រសិទ្ធភាពក្នុងការទប់ស្កាត់ការជ្រៀតចូលនៃទឹកប្រៃទៅក្នុងបណ្តាញផ្លូវទឹកសាប និងអាចកំណត់​បរិមាណ និងអត្រានៃរំហូរទឹកសាបដែលត្រូវហូរចេញទៅសមុទ្របានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។

* គម្រោងនេះនឹងប្រើប្រាស់រយៈពេលសាងសង់ប្រមាណ ៤៨ខែ និងគ្រោងបញ្ចប់នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០២៨ ខាង​មុខ ប្រើប្រាស់ទុនវិនិយោគ សរុបប្រមាណ ១,៧ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ដោយត្រូវបានចែកចេ​ញជាពីរ​កំណាត់​៖ កំណាត់ទី១ ដែលមានចម្ងាយ ២១គីឡូម៉ែត្រ ពីព្រែកតាកែវនៃទន្លេមេគង្គទៅព្រែក​ពោធិ៍នៃទន្លេបាសាក់ នឹង​ត្រូវវិនិយោគ ១០០ភាគរយ ដោយសហគ្រាសសាធារណៈ និងក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក រីឯកំណាត់ទី២ ដែលមាន​ចម្ងាយ ១៥៩គីឡូម៉ែត្រ ពីទន្លេបាសាក់ខេត្តកណ្តាលរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប និងត្រូវវិនិយោគរួមគ្នារវាង​សហ​គ្រាស​សាធារណៈ ក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក និងក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មស្ពាន និងថ្នល់ចិន(CRBC)។ ការវិនិយោគនេះ នឹង​ត្រូវ​អនុវត្តក្រោមរូបភាពសាងសង់-ប្រតិបត្តិការ-ផ្ទេរ (BOT)៕