(ភ្នំពេញ)៖ កម្មសិក្សាការីអន្ដរជាតិចំនួន៤រូប ដែលបានបំពេញការងារជាអ្នកហាត់ការនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលធនធានរបស់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (អ.វ.ត.ក.) ឬសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម នារសៀលថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ កន្លងទៅ បានធ្វើបទបង្ហាញអំពីលទ្ធផលស្រាវជ្រាវរបស់ពួកគេជូនបុគ្គលិកនៅ អ.វ.ត.ក. និងនិស្សិតប្រមាន៤០រូប មកពីសាកលវិទ្យាល័យឯកទេសនៃកម្ពុជា (CUS)។

កម្មសិក្សាការីអន្ដរជាតិទាំង៤រូបនោះមាន៖

*១. កញ្ញា Ambre Abrahami, កម្មសិក្សាការីមកពីប្រទេសបារាំង បានធ្វើបទបង្ហាញអំពី ការអនុវត្តយុត្តិធម៌អន្តរកាលនៅកម្ពុជាក្រោយរបបខ្មែរក្រហម៖ អ.វ.ត.ក: យន្តការគណនេយ្យភាពដ៏ត្រឹមត្រូវ

*២. លោក Jonathan Formella, កម្មសិក្សាការីមកពីសហរដ្ឋអាមេរិក បានធ្វើបទបង្ហាញលើប្រធានបទស្ដីពី មនោគមន៍វិជ្ជានយោបាយ និងការជះឥទ្ធិពលរបស់វាទៅលើភាពរីកចម្រើននៃច្បាប់កម្ពុជា

*៣. លោក Nicholas Lower កម្មសិក្សាការីមកពីសហរដ្ឋអាមេរិកធ្វើបទបង្ហាញលើប្រធានបទស្ដីពី ផ្លូវបំបែកនៃអំពើប្រល័យពូជសាសន៍៖ ការកំណត់អត្តសញ្ញាណក្រុមដែលត្រូវបានការពារ តាមរយៈការបែងចែកជាពីរនៃការធ្វើតេស្តបែបអត្តនោម័ត និងសត្យានុម័ត ដោយភ្ជាប់ជាមួយនូវ «ការពន្យល់ពាក្យពេចន៍ឱ្យបានច្បាស់លាស់»

*៤. កញ្ញា Charlotte Imhof កម្មសិក្សាការីមកពីប្រទេសស្វីស ធ្វើបទបង្ហាញលើប្រធានបទស្ដីពីការកេងប្រវ័ញ្ចលើជនងាយរងគ្រោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហមក្នុងពន្លឺនៃច្បាប់មនុស្សធម៌អន្ដរជាតិ។

កម្មសិក្សាការីដែលបានធ្វើបទបង្ហាញបានលើកឡើថា ក្នុងរយៈពេលបំពេញការងារនៅ អ.វ.ត.ក. ពួកគេបានទទួលបទពិសោធន៍ល្អៗពីដំណើរការជំនុំជម្រះក្ដីនៅក្នុងតុលាការនេះ និងទទួលបានចំណេះដឹងច្រើនទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្ដ្ររបស់កម្ពុជា។ កម្មសិក្សាការីទាំងនេះបន្ថែមថា បទពិសោធន៍ការងារដែលពួកគេទទួលបាននេះ នឹងផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ច្រើនសម្រាប់ការងាររបស់ពួកគេនៅពេលអនាគត់ ហើយពួកគេជម្រុញឱ្យនិស្សិតកម្ពុជាគួរមករៀនសូត្រនៅទីនេះ និងចែករំលែកបទពិសោធន៍នេះទៅនិស្សិតអន្ដរជាតិផងដែរ។

កញ្ញា Charlotte Imhof បានឲ្យដឹងថា «នៅពេលដែលខ្ញុំធ្វើការនៅតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ដំណើរការអនុវត្តការងារជំនុំជម្រះក្ដី គឺស្ថិតនៅខាងក្រៅប្រទេសដែលឧក្រិដ្ឋកម្មបានកើតឡើង។ ប៉ុន្ដែនៅ អ.វ.ត.ក. ខ្ញុំមានឱកាសធ្វើការដោយផ្ទាល់នៅក្នុងប្រទេសដែលអំពើឃោរឃៅត្រូវបានប្រព្រឹត្តឡើង ការណ៍នេះបានអនុញ្ញាតឱ្យខ្ញុំបានយល់ច្បាស់ទៅនឹងស្ថានភាពនៃដំណើរការអនុវត្តច្បាប់ និងអ្វីដែលបានកើតមានឡើងនៅទីនេះ។ ចំណេះដឹងនេះ នឹងមានប្រយោជន៍ណាស់សម្រាប់វិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្ញុំ ដោយបានរំឭកខ្ញុំអំពីសារៈសំខាន់ចំពោះមនុស្សដែលយើងបានអនុវត្តជូន និងដើម្បីទទួលយកវិធីសាស្រ្តដែលមានលក្ខណៈសមសម្របតាមវប្បធម៌នីមួយៗ»។

លោក Jonathan Formella និស្សិតច្បាប់មកពីសាកលវិទ្យាល័យច្បាប់កូឡំប៊ី ក្នុងទីក្រុងញូយ៉ក ក៏និយាយថា «ជាពិសេស ខ្ញុំរីករាយក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយនិស្សិតកម្ពុជា និងអ្នកហាត់ការផ្នែកច្បាប់។ យុវជន កម្ពុជា មាន សក្ដានុពល ច្រើន ហើយ ខ្ញុំ រំភើប ចិត្ត ដែល ឃើញ គេ ចាប់ អារម្មណ៍ ក្នុង ការ ចែករំលែក ច្បាប់ និង វប្បធម៌។ ខ្ញុំក៏ចង់ឃើញនិស្សិតខ្មែរដឹងថាពួកគេមានសក្តានុពលក្លាយជាអ្នកដឹកនាំដ៏អស្ចារ្យ ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថាពួកគេមានឱកាសចែករំលែកបទពិសោធន៍របស់ពួកគេជាមួយមិត្តភ័ក្តិរបស់ពួកគេនៅសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ»។

កញ្ញា ឈាង សាលីតា ជានិស្សិតឆ្នាំទី៣ នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច ជំនាញនីតិសាស្រ្ត និងជាកម្មសិក្សាការីនៅ អ.វ.ត.ក. ផងដែរ បានលើកឡើថា កញ្ញាយល់កាន់តែច្បាស់អំពីប្រវត្តិសាស្ដ្ររបស់របបខ្មែរក្រហម និងដំណើរការជំនុំជម្រះក្ដី នៅពេលបានចូលរួមស្ដាប់ការធ្វើបទបង្ហាញរបស់កម្មសិក្សាការីទាំងអស់។

កញ្ញា សាលីតា បញ្ជាក់ថា «នាងខ្ញុំយល់ថា ការតម្រូវឱ្យនិស្សិតហាត់ការធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងធ្វើបទបង្ហាញនេះ បានជួយបង្កើនចំណេះដឹងដល់និស្សិតទាំង ព្រោះការហាត់ការនេះជាកម្មវិធីមួយដែលផ្តល់ឱកាសឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរចំណេះដឹង និងដើម្បីទទួលបានបទពិសោធន៍តាមរយៈការអនុវត្តការងារដោយផ្ទាល់។ ម៉្យាងវិញទៀត ការសរសេរស្នាដៃស្រាវជ្រាវសុីជម្រៅទៅលេីប្រធានបទអ្វីមួយ នឹងបណ្តុះបណ្តាលអោយនិស្សិតទាំងឡាយយល់ដឹងពី វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវ និងនីតិវិធីប្រមូលទិន្នន័យ ដើម្បីចងក្រងបានជាឯកសារផ្លូវការមួយដ៏ល្អប្រសើរ»។

លោក ថោង សុជាតិ មន្ដ្រីគ្រប់គ្រងជាន់ខ្ពស់នៅ អ.វ.ត.ក. បានថ្លែងអំណរអរគុណដល់និស្សិតទាំងអស់ដែលបានចំណាយពេលវេលាដ៏មានតម្លៃមកចូលរួមការងារហាត់ការនៅ អ.វ.ត.ក. និងទទួលបានលទ្ធផលជោគជ័យក្នុងកិច្ចការស្រាវជ្រាវរបស់ពួកគេ។ លោកបានសាទរចំពោះភាជោគជ័យនេះ ដោយបញ្ជាក់ថា តាមរយៈបទពិសោធន៍ចូលរួមអនុវត្តការងារនៅ អ.វ.ត.ក. នេះ នឹងផ្ដល់ជូននិស្សិតទាំងអស់នូវមេរៀនយ៉ាងល្អដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពការងាររបស់ពួកគេនៅពេលអនាគត។

លោម ថោង សុជាតិ បន្ដថា បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ដំណើរការនីតិវិធីនៅចំពោះមុខអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ និងក្នុងអំឡុងពេលអនុវត្តមុខងារនៅសល់ អ.វ.ត.ក. ផ្តល់ឱកាសដល់និស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាតិ ឬអន្តរជាតិ ចាប់ពីឆ្នាំទី២ឡើងទៅ ក្នុងវិស័យផ្សេងៗ អាចចូលរួមហាត់ការនៅក្នុងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌ មាន (ICT) ផ្នែកផ្សព្វផ្សាយ ផ្នែកបណ្ណសារ និងផ្នែកអង្គជំនុំជម្រះតុលាការកំពូល។

ក្រៅពីអនុវត្តការងារជាក់ស្ដែង កម្មសិក្សាទាំងអស់នឹងទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលបន្ថែមទាក់ទងនឹងការស្រាវ ជ្រាវ លើប្រធានបទជាក់លាក់ណាមួយ ដែលពួកគេចាប់អារម្មណ៍ ស្វែងយល់អំពីការអនុវត្តច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ច្បាប់មនុស្សធម៌អន្តរជាតិ សវនាការត្រាប់ នីតិវិធីតុលាការ មុខងារសេសសល់ក្រោយបញ្ចប់ដំណើរការនីតិវិធីតុលាការ និងការអនុវត្តការងារជាក់ស្ដែងនៅក្នុងអង្គភាពពាក់ព័ន្ធនៃ អ.វ.ត.ក.៕