(ភ្នំពេញ)៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា កម្ពុជានឹងបន្តយកចិត្តទុកដាក់ និងការពាររាល់ផលប្រយោជន៍សហគមន៍ប្រជាជនហ្វីលីពីន ដែលកំពុងធ្វើការ និងរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប្រកបដោយភាពសុខសាន្ត។

សម្តេចថ្លែងបែបនេះ​ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងឱកាសអនុញ្ញាតឱ្យ លោកស្រី ផ្លេរីដា អែន ខាំមែល ភីម៉ាយយូ (Flerida Ann Camille P. Mayo) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតហ្វីលីពីន ប្រចាំនៅកម្ពុជា ចូលជួបសម្ដែងការគួរសម និង ពិភាក្សាការងារ នៅវិមានព្រឹទ្ធសភា រាជធានីភ្នំពេញ។

សម្ដេចតេជោប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានសម្តែងការស្វាគមន៍ និងអបអរសាទរយ៉ាងកក់ក្តៅជូនដល់លោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត ដែលត្រូវបានតែងតាំងជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាពនៃប្រទេសហ្វីលីពីន ប្រចាំកម្ពុជា។ សម្តេចមានជំនឿថា លោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត នឹងខិតខំបន្តបេសកកម្មពង្រឹង ចំណងមិត្តភាពកម្ពុជា-ហ្វីលីពីន និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលមានស្រាប់ឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរថែមទៀត និងជាពិសេស កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅក្នុងក្របខណ្ឌគ្រួសារអាស៊ាន ដើម្បីចូលរួមថែរក្សាសន្តិភាព និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន។

ចំពោះបញ្ហាឧក្រិដ្ឋកម្មតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត ការបោកប្រាស់អនឡាញ និងការជួញដូរមនុស្ស សម្តេចតេជោ បានគាំទ្រឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចនៃប្រទេសទាំងពីរខិតខំធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីធ្វើការបង្រ្កាប និងទប់ស្កាត់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់លើក្រុមឧក្រិដ្ឋជនតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេតនេះ ដែលកន្លងមកតែងចល័តទៅមកក្នុងចំណោម ប្រទេសអាស៊ាន និងបានធ្វើឱ្យខូចឈ្មោះប្រទេសកម្ពុជា និងហ្វីលីពីន។ សម្តេច ក៏បានប្រាប់ទៅលោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូតបន្ថែមថា កម្ពុជានឹងបន្តយកចិត្តទុកដាក់ និងការពាររាល់ផលប្រយោជន៍សហគមន៍ប្រជាជនហ្វីលីពីន ដែលកំពុងធ្វើការ និងរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាប្រកបដោយភាពសុខសាន្ត។

នៅក្នុងជំនួបនេះ លោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូតហ្វីលីពីន បានថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រចំពោះសម្តេចតេជោ និងចាត់ទុកថានេះជាកិត្តិយសដ៏ធំធេង ដែលសម្តេចបានអនុញ្ញាតឱ្យលោកស្រី បានគោរពជួបសម្តែងការគួរសម ក្រោយពីលោកស្រីបានថ្វាយសារតាំងចំពោះព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រ រួចមក។ លោកស្រី ក៏បានពាំនាំនូវសេចក្តីអំណរគុណរបស់លោកប្រធានព្រឹទ្ធសភាហ្វីលីពីន ឆ្លើយតបនឹងលិខិតអបអរសាទរយ៉ាងកក់ក្តៅរបស់ សម្តេចតេជោក្នុងឱកាសដែល លោក ទើបបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា។

លោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត បានសម្តែងនូវសេចក្តីរីករាយ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ហ្វីលីពីន ដែលកាន់តែរីកចម្រើន និងរឹងមាំនាពេលកន្លងមក តាមរយៈជំនួបជាបន្តបន្ទាប់នៃថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរ គឺជំនួបរវាងសម្តេចតេជោ និងប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក ម៉ាកូស ក្នុងឆ្នាំ២០២២, ជំនួបរវាងសម្តេចធិបតី និងលោកប្រធានាធិបតីឆ្នាំ២០២៣ នៅទីក្រុងហ្សាកាតា និងចុងក្រោយបំផុតថ្មីៗនេះក្នុងឆ្នាំ២០២៤ គឺជំនួបរវាងសម្តេចធិបតី និងលោកប្រធានាធិបតី នៅទីក្រុងមែលប៊ន។

លោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត បានបន្តទៀតថា កម្ពុជា និងហ្វីលីពីន បានរៀបចំកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីចំនួន ៤ដ ងរួចមកហើយ ក្នុងរយៈពេល១៤ឆ្នាំចុងក្រោយ។ ក្នុងឆ្នាំនេះ ហ្វីលីពីន នឹងទទួលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការនេះ នៅទីក្រុងម៉ានីល ដើម្បីពិនិត្យ និងកំណត់ឡើងវិញនូវផែនការសកម្មភាព និងវិស័យអាទិភាពសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។

លោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត បានជម្រាបសម្តេចតេជោ ក្នុងអាណត្តិបេសកកម្មការទូតនៅប្រទេសកម្ពុជា លោកស្រី នឹងខិតខំពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ អប់រំ សុខាភិបាល និងទំនាក់ទំនងយោធា។ នៅក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ បច្ចុប្បន្នគឺមានក្រុមហ៊ុនហ្វីលីពីន កំពុងដំណើរការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា លើផ្នែកសុខាភិបាល អប់រំ និងឧស្សាហកម្មកែច្នៃម្ហូបអាហារ។ លើសពីនេះទៅទៀត អ្នកវិនិយោគហ្វីលីពីន កំពុងសម្លឹងមើលឱកាស និងដៃគូធុរកិច្ច ដើម្បីវិនិយោគបន្ថែម លើវិស័យសំណង់ អាហារនិងភេសជ្ជៈ ឧស្សាហកម្មកែច្នៃអាហារ និងផលិតអាហារ ហាងលក់រាយ និងវិស័យអប់រំជាដើម។

លោកស្រី បានជម្រាបសម្តេចតេជោថាហ្វីលីពីនបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេច ដើម្បីចូលរួមសហការជាមួយកម្ពុជា ដើម្បីបង្កើតគណៈកម្មការរួមកម្រិតខ្ពស់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបទល្មើសតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត ការឆបោកតាមប្រព័ន្ធ អនឡាញ និងការជួញដូរមនុស្ស ដែលជាកង្វល់រួមនៃប្រទេសយើងទាំងពីរ។ លោកស្រី ក៏បានថ្លែងអំណរគុណរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលកន្លងមកតែងបានគាំទ្រ និងការពារប្រជាជនហ្វីលីពីន ដែលមកធ្វើការនិងរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយគ្មានការរើសអើង។

លោកស្រី បានសំណូមពរ សម្តេច មេត្តាបន្តជួយគាំទ្រ និងផ្តល់ការយកចិត្តទុកដាក់ដល់សហគមន៍ប្រជាជនហ្វីលីពីន ដែលកំពុងធ្វើការ និងរស់នៅជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលភាគច្រើនជាគ្រូបង្រៀនភាសាអង់គ្លេស បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន និងបុគ្គលិកសាសនា។

ជាការឆ្លើយតប សម្តេចតេជោ បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះសមិទ្ធផលនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលកម្ពុជា និងហ្វីលីពីន សម្រេចបាន ដោយផ្អែកលើជំនឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក តាំងពីអតីតកាលមក។ សម្តេច មានមោទនភាពដែលបានរួមចំណែកធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងមិត្តភាពនៃប្រទេសទាំងពីរកាន់តែរីកចម្រើន និងរឹងមាំ ដោយសម្តេច បានធ្វើការផ្ទាល់ និងជិតស្និទ្ធជាមួយប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន និងរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសហ្វីលីពីន ដែលភាគច្រើនជាមិត្តរបស់សម្តេច ចាប់តាំងពីដំណាក់កាលស្វែងរកដំណោះស្រាយបញ្ហានយោបាយចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេស ចាប់ពីកិច្ចប្រជុំ JIM-1, JIM-2 (Jakarta Informal Meetings) មក។ សម្តេច មានប្រសាសន៍បន្តថា ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា និងហ្វីលីពីន នឹងត្រូវបានពង្រឹងពង្រីកបន្ថែមទៀត ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចធិបតី នាយករដ្ឋមន្រ្តីអាណត្តិទី៧នេះ។

សម្ដេចបានចាត់ទុកថា ទោះបីជាមានការផ្លាស់ប្ដូរប្រមុខដឹកនាំរាជដ្ឋាភិបាលនៅកម្ពុជា ដោយសម្ដេចបានចាកចេញពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីទៅជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាក៏ដោយ ក៏កម្ពុជាពុំមានការផ្លាស់ប្ដូរក្នុងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន ជាពិសេសក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងហ្វីលីពីននោះទេ។

សម្ដេចបានធ្វើការកត់សម្គាល់ថា យើងមានសក្តានុពលច្រើនដែលត្រូវពិនិត្យរួមគ្នាប្រើប្រាស់ ដើម្បីផលប្រយោជន៍និងការរីកចម្រើននៃប្រទេសទាំងពីរ។ សម្តេចតេជោ បានបង្ហាញនូវសេចក្តីរីករាយ ចំពោះពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី ដែលកន្លងមកហ្វីលីពីន បាននាំចូលអង្ករកម្ពុជា។

សម្តេច បានស្វាគមន៍រាល់ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនហ្វីលីពីននៅកម្ពុជា សម្ដេចបានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា ហ្វីលីពីនគួរតែពិនិត្យនិងច្បាមយកឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា ជាពិសេសក្នុងវិស័យផលិតស្រូវអង្ករ ដោយវិនិយោគិនពីហ្វីលីពីនអាចមកបណ្ដាក់ទុន ១០០% នៅកម្ពុជា រៀបចំជាយន្តការប្រមូលទិញស្រូវ ម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ វេចខ្ចប់ ស្តុក ហើយនិងនាំចេញអង្ករទៅកាន់ប្រទេសហ្វីលីពីន ក៏ដូចជានៅទៅកាន់បណ្ដាប្រទេសផ្សេងទៀត។

សម្តេចតេជោបានសង្កត់ធ្ងន់ថា កម្ពុជា និងហ្វីលីពីនត្រូវតែទាញយកសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចពីកិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន(AFTA) និងកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចតំបន់គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ (RCEP) ខណៈពិភពលោកកំពុងជួបប្រទះវិបត្តិស្មុគ្រស្មាញ និងគ្រោះថ្នាក់។ សម្ដេចតេជោ បានសង្កេតឃើញថាក្នុងពេលដែលជំងឺកូវីត-១៩ បានរាតត្បាត ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងបណ្ដាប្រទេសអាស៊ានក្នុងក្របខណ្ឌ AFTA មានការរីកចម្រើនខ្លាំងក្លា ជាពិសេស នៅក្នុងវិស័យសន្តិសុខស្បៀងនិងថាមពល។

ជាមួយគ្នានេះដែរ សម្តេចតេជោក៏បានស្នើលោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត ខិតខំឱ្យមានជើងហោះហើរផ្ទាល់ពីហ្វីលីពីន មកប្រទេសកម្ពុជា ឱ្យកាន់តែច្រើន ដែលជាកត្តាសំខាន់រួមចំណែកដល់ការតភ្ជាប់ប្រជាជន និងប្រជាជន ជំរុញវិស័យទេសចរណ៍នៃប្រទេសទាំងពីរ និងជួយសម្រួលដល់ការធ្វើដំណើររបស់អ្នកវិនិយោគ ក៏ដូចជាអ្នកការទូតហ្វីលីពីនផងដែរ។

សម្តេចតេជោនិងលោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត ក៏បានផ្លាស់ប្តូរយោបល់បីបញ្ហាអន្តរជាតិ និងជាពិសេសបញ្ហាជម្លោះនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដែលមានវិបត្តិនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរនិងអូសបន្លាយ ក៏ដូចជាបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ចំពោះបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង សម្ដេចតេជោបានស្វាគមន៍ការសន្ទនាដែលហ្វីលីពីនកំពុងធ្វើការសន្ទនាជាមួយនឹងចិន ក៏ដូចបណ្ដាប្រទេសពាក់ព័ន្ធ មានវៀតណាម ។ល។ ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹង និងស្វែងរកដំណោះស្រាយដ៏ជាក់លាក់មួយនៅក្នុងការសម្រួលសភាពការណ៍នៅក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះ។

សម្ដេចតេជោក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ដើម្បីឈានទៅរកដំណោះស្រាយជាស្ថាពរត្រូវ៖

* ចំណុចទី១៖ គឺភាគីទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងត្រូវ គោរព និងអនុវត្តឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវ DOC ដែលបានចុះហត្ថលេខានៅរាជធានីភ្នំពេញកាលពីក្នុងឆ្នាំ២០០២

* ចំណុចទី២៖ ស្នើសុំឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងធ្វើការសម្របសម្រួលគ្នាដើម្បីចៀសវាងជម្លោះណាមួយ ហើយពិភាក្សាប្រកបដោយន័យស្ថាបនា ចៀសវាងមានភាពតានតឹងក្នុងតំបន់

* ចំណុចទី៣៖ គឺជំរុញតួនាទីរបស់អាស៊ាននិងបណ្ដាប្រទេសពាក់ព័ន្ធធ្វើការចរចាដើម្បីឈានទៅសម្រេចបាននូវក្រមប្រតិបត្តិ (COC) ឱ្យបានឆាប់។

សម្ដេចបានចាត់ទុកថាបើ COC បានសម្រេចហើយនោះ វានឹងកាត់បន្ថយនូវភាពតានតឹង, បណ្ដាប្រទេសនៅក្នុងតំបន់នឹងមានជំនឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយសមុទ្រចិនខាងត្បូងអាចក្លាយជាច្រកដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មរវាងបណ្ដាលប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ក៏ដូចជាអន្តរជាតិ។

លោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត បានជម្រាបសម្តេចប្រធានថា អស់រយៈពេលជាង៤២ឆ្នាំ ដែលលោកស្រី បម្រើការងារនៅក្នុងក្រសួងការបរទេសហ្វីលីពីន លោកស្រី តែងបានតាមដានរាល់ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនោះលោកស្រី តែងបានកោតសរសើរ និងស្ញប់ស្ញែងចំពោះក្តីស្រឡាញ់ដ៏ស្មោះស្ម័គ្ររបស់សម្តេចតេជោ មានចំពោះសហគមន៍អាស៊ាន។ លើសពីនោះ សម្តេចតេជោ គឺជាកម្លាំងមគ្គុទេសន៍បង្ហាញផ្លូវដល់អាស៊ាន និងបានរួមចំណែកយ៉ាងច្រើនដល់ការវិវត្តរបស់អាស៊ាន។ ជាថ្មីម្តងទៀត លោកស្រី សូមថ្លែងអំណរគុណសម្តេច ដែលបានអនុញ្ញាតឱ្យលោកស្រី ចូលជួប និងទទួលបានចំណេះដឹងជាច្រើន ពីការសន្ទនាជាមួយសម្តេច ក្នុងឱកាសនេះ។

ជាទីបញ្ចប់ សម្តេចតេជោប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានផ្តាំផ្ញើការសួរសុខទុក្ខ តាមរយៈលោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត ជូនទៅ លោកប្រធានព្រឹទ្ធសភា និង លោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ព្រមទាំងជូនពរលោកស្រីអគ្គរដ្ឋទូត និងសហការីនៃស្ថានទូតហ្វីលីពីន ប្រចាំនៅកម្ពុជា ទទួលបាននូវសេចក្តីសុខសប្បាយ និងសុខភាពល្អ ក្នុងការស្នាក់នៅ និងបំពេញបេសកកម្មនៅកម្ពុជា៕

<div cla