(ភ្នំពេញ)៖ ​របបថែទាំសុខភាព តាមរយៈមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល ​គឺជាសេវាគាំពារសង្គមថ្មីមួយទៀត ដែលត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានសម្រេចដាក់ឱ្យអនុវត្តកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ដើម្បីផ្តល់ការគាំទ្រដល់អ្នកដែល​កំពុងបម្រើការនៅតាមរង្គសាល, ឌីស្កូតែក, ខារ៉ាអូខេ, បៀរហ្កាឌិន, កន្លែងម៉ាស្សា និងស្ប៉ា​ ព្រមទាំងអ្នកដែលបម្រើសេវាកម្សាន្តឯកជននៅតាមសួនជាដើម ឱ្យទទួលបាននូវការថែទាំសុខភាព និងព្យាបាលជំងឺដោយគិតថ្លៃ នៅតាមមណ្ឌលសុខភាព និងមន្ទីររដ្ឋនានានៅទូទាំងប្រទេស។

​ការសម្រេចដាក់ចេញឱ្យអនុវត្តនូវរបបថែទាំសុខភាព សម្រាប់អ្នកបម្រើការងារក្នុងបម្រើការក្នុងសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ នៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ​ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការគិតគូរយ៉ាងមធ្យ័តអំពីសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ដោយឈរលើគោលការណ៍ «មិនបោះបង់ពលរដ្ឋណាម្នាក់»​

តាមរយៈការផ្តល់ការគាំពារសង្គម ដល់អ្នកបម្រើការងា​ក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្តនេះ រដ្ឋាភិបាលនឹងផ្តល់បណ្ណ «មូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល» ឬហៅកាត់ថា បណ្ណ ម.ស.ស ឬបណ្ណ ប.ស.ស ពណ៌លឿង​ ដោយមិនតម្រូវឱ្យបង់ថវិកាវិភាគទាន ប្រចាំខែនោះឡើយ។

លោកបណ្ឌិត ចន ណារិទ្ធ អគ្គលេខាក្រុមប្រឹក្សាជាតិគាំពារសង្គមបានឱ្យដឹងថា ការដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវរបបថែទាំសុខភាពថ្មីនេះ ​មានគោលបំណងធានានូវសន្ដិសុខប្រាក់ចំណូល​ និងកាត់បន្ថយការចំណាយជាអតិបរមា ទៅលើការព្យាបាលសុខភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា សំដៅរក្សាលំនឹងជីវភាព និងទប់ស្កាត់ឱ្យបានជាអតិបរមា ដើម្បីកុំឱ្យពលរដ្ឋគោលដៅធ្លាក់ចូលក្នុងភាពក្រីក្រ ដោយសារការធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ខណៈអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យនេះ ជាពិសេសស្រ្តី ងាយប្រឈមនឹងការកើតជំងឺឆ្លងផ្សេងៗ ដែលត្រូវចំណាយច្រើន ទៅការថែទាំសុខភាព និងការព្យាបាលរាល់ពេលមានជំងឺទៅមន្ទីរពេទ្យម្តងៗ។

លោកបានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាប្រមាណ ៦៥% បានចំណាយថវិកាផ្ទាល់ខ្លួន ទៅលើការព្យាបាលជំងឺ ដែលស្ថិតក្នុងកម្រិតខ្ពស់នៅឡើយ។ ​​

លោកបន្តថា​ ចំពោះការអនុវត្តនូវកម្មវិធីថែទាំសុខភាព សម្រាប់បុគ្គលបម្រើការក្នុងវិស័យសេវា​កម្សាន្តនេះ នឹងបែងចែកជាពីរ ក្នុងនោះសម្រាប់អ្នកមានជីវភាពសមរម្យទទួលបាន បណ្ណ ម.ស.ស ដែលយកប្រើប្រាស់ពេលទៅព្យាបាលជំងឺដោយគិតថ្លៃ ប៉ុន្តែសម្រាប់បុគ្គលដែលជីវភាពលំបាក រដ្ឋាភិបាលនឹងផ្តល់បណ្ណសមធម៌ ឬបណ្ណក្រីក្រ ដែលពួកគាត់អាចនឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ លើសពីការទៅព្យាបាលដោយគិតថ្លៃ។

លោកបណ្ឌិត ចន ណារិទ្ធ បានអំពាវនាវដល់អ្នកដែលកំពុងបម្រើការងារ ក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្ត ជាពិសេសស្រ្តីដែលបម្រើសេវាកម្សាន្តឯកជន នៅតាមទីតាំងផ្សេង សូមទៅចុះឈ្មោះ ដើម្បីទទួលបានបណ្ណ ម.ស.ស នេះ​ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងព្យបាល បានសុខភាពដោយឥតគិតថ្លៃ។

​តាមតួលេខបឋម ដែលបង្ហាញដោយ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិគាំពារសង្គម បច្ចុប្បន្ននេះអ្នកបម្រើការងារ ក្នុងវិស័យសេវាកម្មកម្សាន្តមានប្រមាណជាង ៣ម៉ឺននាក់ នៅទូទាំងប្រទេស។

អ្នកស្រី អ៊ឹម និត មានវ័យ៥៦ឆ្នាំ ​បច្ចុប្បន្នបម្រើការងារនៅក្នុងហាងម៉ាស្សាមួយកន្លែង ក្នុងខណ្ឌដូនពេញ ​បានបង្ហាញអារម្មណ៍រីករាយ និងថ្លែងអំណរគុណចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាល ដែលបាន​ដាក់ឱ្យអនុវត្តកម្មវិធីថែទាំសុខភាព សម្រាប់បុគ្គល​បម្រើការងារក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្ត ដែលបានជួយសម្រាលបន្ទុកការចំណាយមួយផ្នែកធំសម្រាប់អ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យ។

មិនខុសគ្នាដែរ ស្រ្តីវ័យ៤២ម្នាក់ទៀត ដែលបានទៅចុះស្នើសុំបណ្ណ ម ស ស បានលើកឡើងថា បណ្ណនេះមានអត្ថប្រយោជន៍ខ្លាំង សម្រាប់អ្នកដែលធ្វើការក្នុងវិស័យផ្តល់សេវាកម្សាន្ត ​ព្រោះរាល់ដងពេលទៅព្យាបាលជំងឺម្តងៗ ត្រូវចំណាយថវិកាអស់យ៉ាងច្រើន។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត រស់ សីលវ៉ាត អនុប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ មានប្រសាសន៍ថា កម្មវិធីថែទាំសុខភាពសម្រាប់បុគ្គលបម្រើការ ក្នុងវិស័យសេវា​កម្សាន្ត គឺជាគោលនយោបាយជាតិមួយដែលមានសារៈសំខាន់ និងដាក់ចំគោលដៅ ចំពោះក្រុមពលរដ្ឋដែលស្ថិតក្នុងវិស័យនេះ ព្រោះពួកគាត់ជាក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ ដែលងាយរងហានិភ័យក្នុងការធ្លាក់ចូល ទៅក្នុងភាពក្រីក្រ ដោយសារការមានជំងឺផ្សេងៗ។

លោកបន្ថែមថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងវិស័យនេះ ងាយនឹងឆ្លងនូវជំងឺឆ្លងផ្សេងៗ ជាពិសេសជំងឺអេដស៍ ដែលបណ្តាលឱ្យពួកគេងាយកើតមានជំងឺឱកាសនិយមផ្សេងៗ ដូចជាជំងឺរបេង រលាកសួត រលាកស្រោមខួរ និងរាគរួសរ៉ាំរ៉ៃជាដើម។ នៅពេលដែលពួកគេប្រឈមនឹងជំងឺទាំងអស់នេះ នឹងមិនអាចចេញទៅធ្វើការ រកចំណូល​បានទៀតនោះទេ ហើយត្រូវចំណាយច្រើនទៅលើការថែទាំ និងព្យាបាលជំងឺទៀតផង។

លោកបន្តថា កម្មគាំពារសង្គមនេះ ពិតជាបានជួយសម្រាល​ជីវភាពបានមួយចំណែកធំសម្រាប់ពួកគាត់ ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់មានលទ្ធភាពទៅទទួលសេវាថែទាំសុខភាពកាន់តែប្រសើរជាងមុន។ ជាពិសេស​តាមរយៈគោលនយោបាយគាំពារសង្គមមួយនេះនឹង នឹងជួយឈានទៅ​សម្រេចបាន​ការកាត់បន្ថយការចម្លងជំងឺអេដស៍នៅកម្ពុជា។

តាមរយៈប្រកាសអន្តរក្រសួង ​ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីពេលថ្មីនេះៗ រាជរដ្ឋាភិបាលតម្រូវឱ្យនិយោជក ឬម្ចាស់សហគ្រាស គ្រឹះស្ថាន ក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ នៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ រៀបចំបញ្ជីឈ្មោះបុគ្គលបម្រើការក្នុងសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ នៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ក្នុងសហគ្រាស ឬគ្រឹស្ថានរបស់ខ្លួន ហើយត្រូវបញ្ជូន ទៅរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត ឬក្រុង/ស្រុក/ខណ្ឌ សម្រាប់ផ្ទៀងពីភាពត្រឹមត្រូវ មុននឹងស្នើទៅបេឡាជាតិសន្តិសុខសង្គម (ប.ស.ស.) ដើម្បីចុះបញ្ជី។

ក្នុងការទទួលសេវាសុខាភិបាល​ បុគ្គលបម្រើការក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ នៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ត្រូវប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានសុខាភិបាលសាធារណៈ ដោយអនុវត្តតាមប្រប្រព័ន្ធផ្ដល់សេវា ពីថ្នាក់បឋមនៅមូលដ្ឋានសុខាភិបាលថ្នាក់ទាប ទៅមូលដ្ឋានសុខាភិបាលថ្នាក់ខ្ពស់ជាង លើកលែងតែក្នុងករណីសង្រ្គោះបន្ទាន់ប៉ុណ្ណោះ។

ដោយឡែក បុគ្គលបម្រើការងារដែលមិនស្ថិតក្រោមកិច្ចសន្យាការងារក្នុងវិស័យសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ នៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ក៏មានសិទ្ធិដាក់ពាក្យស្នើសុំបណ្ណមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាលដោយផ្ទាល់ ទៅរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត ឬក្រុង/ស្រុក/ខណ្ឌ សម្រាប់ផ្ទៀងពីភាពត្រឹមត្រូវ មុននឹងស្នើទៅ ប.ស.ស. ដើម្បីចុះបញ្ជី​៕