(ភ្នំពេញ)៖ នៅថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ សមាគមអតីតយុទ្ធជនប៊ុលហ្គារី និងអ្នកតំណាងរបស់ពួកគេនៅកម្ពុជា ព្រមទាំងអតីតកងរក្សាសន្តិភាពប៉ូឡូញ បានរួមគ្នាគោរពខួបលើកទី ៣០ នៃមរណភាពដ៏វីរភាពរបស់សមមិត្តយុទ្ធជនរបស់ពួកគេក្នុងបេសកកម្មរក្សាសន្តិភាពនៃអាជ្ញាធរអន្តរកាលអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា (អ៊ុនតាក់-UNTAC)។

ពិធីនេះធ្វើឡើងនៅវិហារ St. George The Glorious ក្នុងទីធ្លាស្ថានទូតប៊ុលហ្គារី រាជធានីភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ក្រោមអធិបតីភាពរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន លោក ជា ច័ន្ទបរិបូរណ៍ និងលោក Georgi Stefanov ប្រធានសមាគមអ្នករក្សាសន្តិភាពអតីតយុទ្ធជនប៊ុលហ្គារី និងអតីតកងរក្សាសន្តិភាពអ៊ុនតាក់ដទៃទៀត។

ក្នុងឱកាសនោះ លោក ជា ច័ន្ទបរិបូរណ៍ បានគូសបញ្ជាក់អំពីការលះបង់របស់កងរក្សាសន្តិភាពមកពីប្រទេសប៊ុលហ្គារី និងប៉ូឡូញ ដែលបានមកស្វែងរកសន្តិភាពនៅកម្ពុជាក្រោមបេសកកម្មអ៊ុនតាក់។

«ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងមូលមិនភ្លេចទេនូវគុណូបការៈដ៏ធំធេងរបស់កងរក្សាសន្តិភាព UNTAC ដែលមកជួយកម្ពុជានិយាយជារួម និងនិយាយដោយឡែកចំពោះកងរក្សាសន្តិភាពជនជាតិប៊ុលហ្ការី ហើយយើងនឹងចងចាំចំពោះយុទ្ធជនពលីជីវិតប៊ុលហ្គារី ចំនួន ៤រូប ដែលពលីជីវិតដើម្បីសន្តិភាព និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ មកដល់ពេលនេះ ប្រទេសកម្ពុជារបស់យើងមានការរីកចំរើន ហើយកាលដែលយើងកាន់តែរីកចំរើនទៅមុខ យើងនៅតែចងចាំមិត្តភក្តិរបស់យើង ដែលបានមកជួយយើងពីអតីតកាល»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ លោក ជា ច័ន្ទបរិបូរណ៍ ក្រោយគោរពវិញ្ញានក្ខន្ធរបស់អតីតយុទ្ធជនទាំងនោះ។

លោកបានបន្ថែមថា បន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជារំដោះចេញពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ ប្រទេសប៊ុលហ្គារីបានផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់និស្សិតកម្ពុជាចំនួន ២០ នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ដើម្បីបន្តការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ បរិញ្ញាបត្រ និងក្រោយឧត្តមសិក្សានៅប្រទេសប៊ុលហ្គារី។

ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក Georgi Stefanov ក៏បានរំលឹកពីរបៀបដែលកងរក្សាសន្តិភាពប៊ុលហ្គារីបានចំណាយពេលវេលារបស់ពួកគេនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីស្វែងរកសន្តិភាព និងការរស់នៅជាមួយប្រជាជនកម្ពុជា។

លោក Georgi Stefanov មានប្រសាសន៍ថា «នៅថ្ងៃនេះកាលពីសាមសិបឆ្នាំមុន ការវាយប្រហារប្រដាប់អាវុធជាច្រើនបានចាប់ផ្តើមប្រឆាំងនឹងសមាសភាពអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលទទួលខុសត្រូវក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយបើកចំហ និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដើម្បីផ្តល់ឱកាសដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍដោយសន្តិភាព និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ»។

Georgi បានបន្តថា «មានកុមារ និងក្មេងជំទង់នៅពេលនោះ ដែលចងចាំជំរំរបស់ទាហានប៊ុលហ្គារី។ ពួកគេចងចាំពីសន្តិសុខជុំវិញពួកគេ អាកប្បកិរិយាដ៏កក់ក្តៅ និងរីករាយ ភាពជិតស្និទ្ធ និងភាពក្រអឺតក្រទមរបស់យើងចំពោះប្រជាជនក្នុងតំបន់។ ពួកគេចងចាំមិនត្រឹមតែស្នាមញញឹម និងអាហារដែលបានចែករំលែកជាមួយកុមារក្នុងតំបន់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងសាលារៀន និងផ្លូវដែលសាងសង់ដោយវិស្វករយោធារបស់យើង គ្រូពេទ្យថែទាំសុខភាព និងគិលានុបដ្ឋាយិកាយោធារបស់យើងសម្រាប់អ្នកជំងឺមកពីភូមិជុំវិញ។ យើងចងចាំហ្វូងក្មេងៗដែលលេងគ្រវី និងរត់ក្បែរយើងម្នាក់ៗ យើងចងចាំស្នាមញញឹម និងពរជ័យរបស់ឪពុកម្តាយពេលយើងដើរកាត់ផ្ទះ វាលស្រែ និងតូបរបស់ពួកគេ យើងចងចាំថាព្រះសង្ឃនៅក្នុងវត្តអារាមបានស្វាគមន៍យើងដោយទំនុកចិត្ត»។

Piotr Oller ដែលជាអតីតយុទ្ធជនប៉ូឡូញអ៊ុនតាក់ ដែលបានមកប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ បានរំលឹកថាទាហានប៉ូឡូញប្រាំនាក់បានស្លាប់ក្នុងអំឡុងពេលបេសកកម្ម។ គាត់ស្ថិតក្នុងចំណោមទាហានប៉ូឡូញ ១,២៥០នាក់ដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកកម្ពុជា។ ទាហានប៉ូឡូញភាគច្រើនត្រូវបានដាក់ពង្រាយនៅខេត្តកំពង់ធំ និងខេត្តសៀមរាប។

Piotr បានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «យើងមានអារម្មណ៍ថាមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងខ្លាំងជាមួយប្រទេសកម្ពុជា។ យើងតែងតែនៅជាមួយប្រទេសផ្សេងទៀត ដូចជា កាណាដា អូស្ត្រាលី និងប៊ុលហ្គារី… ពួកគេទាំងអស់នឹកដល់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយពួកគេត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឹងប្រទេសរបស់អ្នក។ នោះពិតជាអស្ចារ្យណាស់»។

ក្នុងឆ្នាំ១៩៩២ និង១៩៩៣ ទាហានប៊ុលហ្គារី ៣នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងប្រតិបត្តិការមួយនៅឃុំអមលាំង ស្រុកថ្ពង និងម្នាក់ទៀតនៅស្រុកឱរ៉ាល់។ ពួកគេស្ថិតក្នុងចំណោមកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាពអ៊ុនតាក់ប៊ុលហ្គារីចំនួន ៤៩នាក់ ដែលម្នាក់ក្នុងចំណោមនោះជាអ្នកបកប្រែជនជាតិកម្ពុជា។