(ភ្នំពេញ)៖ គណៈរដ្ឋមន្ត្រីក្នុងកិច្ចប្រជុំដឹកនាំដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣នេះ បានពិភាក្សា និងអនុម័តទាំងស្រុងហើយលើ «សេក្តីព្រាងស្ដីពីសារពើពន្ធ»។
ច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធ ត្រូវបានបង្កើតឡើងងគោលបំណងគ្រប់គ្រងប្រមូលចំណូលពន្ធអាករបង់ចូលថវិកាជាតិ ដើម្បីទ្រទ្រង់ចំណាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ ទោះជាយ៉ាងណាច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធបច្ចុប្បន្ននេះ នៅមានចន្លោះប្រហោង និងបទដ្ឋានគិតយុត្តមិនទាន់គ្រប់ជ្រុងជ្រោយសម្រាប់គាំទ្រដល់ការប្រមូលពន្ធអាករនោះទេ។
ស្របតាមយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណដំណាក់កាលទី៤ កម្មវិធីកែទម្រង់ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ ក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមឌីជីថលកម្ពុជា យុទ្ធសាស្ត្រកៀរគរចំណូលរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងបំណងប្រាថ្នា សម្រេចឱ្យបានជាប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងជាប្រទេសចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០។ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវធ្វើការគិតគូរគ្រប់ជ្រុងជ្រោយលើទិដ្ឋភាពចំណូល សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមក្នុងរយៈពេលវែង ដែលទាមទារចាំបាច់ឱ្យមានការរៀបចំកែទម្រង់ប្រព័ន្ធពន្ធដារ និងការរៀបចំច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្ត ស្ដីពីពន្ធដារមួយដែលមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងស៊ីជម្រៅ ដោយឈរលើគោលការណ៍៖ (១) ចីរភាពកំណើនសេដ្ឋកិច្ច (២) ចីរភាពកំណើនចំណូល (៣) ការប្រកួតប្រជែងដោយស្មើភាពនិងយុត្តិធម៌ និង (៤) សមធម៌សង្គម។
លោក ផៃ ស៊ីផាន រដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាល បានឱ្យដឹងថា «សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ ស្ដីពីសារពើពន្ធ» មិនមែនជាការរៀបចំឡើងថ្មីទាំងស្រុងនោះទេ ប៉ុន្ដែជាការផ្តល់ភាពងាយស្រួល កែលម្អ បំពេញចន្លោះខ្វះខាត និងធានាបាននូវសង្គតិភាពមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
១៖ ប្រមូលផ្ដុំចងក្រងច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្ត ស្ដីពីពន្ធដារដែលមាននៅក្រោមក្រឹត្យ-ច្បាប់នានា និងច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធព្រមទាំងវិសោធនកម្មជាបន្ដបន្ទាប់ក្នុងគោលបំណងផ្ដល់ភាពងាយស្រួលក្នុងការស្វែងរក និងអនុវត្ត
២៖ កែសម្រួល និងបំពេញបន្ថែមនូវបទប្បញ្ញតិ្តដែលមានភាពខ្វះចន្លោះដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានមួយចំនួន ដូចជាបទពិសោធ ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តស្ដីពីពន្ធដារជាធរមានច ការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការចៀសវាងការយកពន្ធត្រួតគ្នា និងឧត្តមានុវត្តន៍អន្តរជាតិនានា
៣៖ ដាក់បញ្ចូលនូវគោលការណ៍ទន់ភ្លន់ដើម្បីអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល សម្រាប់ការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារមួយចំនួន ក្នុងករណីដែលប្រទេសជាតិប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ ឬគ្រោះអាសន្ន ឬតម្រូវការចាំបាច់បន្ទាន់នានា ក្នុងការធានាលំនឹងជីវភាព និងសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជន និងធានាប្រក្រតីភាព នៃកិច្ចដំណើរការសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម តាមរយៈការផ្ដល់ការអនុគ្រោះពន្ធអាករ ដោយបើកផ្លូវឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលអាចដាក់ចេញនូវក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តសម្រាប់ដាក់ឱ្យអនុវត្តភ្លាម និងជាកម្មវត្ថុ នៃការធ្វើនិយ័តភាវូបនីយកម្មដោយច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុ នាពេលបន្ទាប់
៤៖ បើកផ្លូវឱ្យចូលរួមអនុវត្តក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមឌីជីថលកម្ពុជា ស្របតាមការវិវត្ត នៃសង្គមសេដ្ឋកិច្ច និងបរិបទថ្មីៗនៃវិស័យធុរកិច្ច តាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបចេ្ចកវិទ្យាព័ត៌មានទំនើបក្នុងការកៀរគរ និងគ្រប់គ្រងការប្រមូលចំណូល ដូចជាការចុះបញ្ជីតាមថ្នាលចេ្ចកវិទ្យាព័ត៌មាន ការដាក់លិខិតប្រកាស និងបង់ប្រាក់ពន្ធតាមអនឡាញ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់គុណភាពសេវាជូនអ្នកជាប់ពន្ធឱ្យមានភាពសាមញ្ញ និងងាយស្រួលក្នុងការបង់ពន្ធ ព្រមទាំងធានបានានូវតម្លាភាព គណនេយ្យភាព និងប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រមូលចំណូល។
លោក ផៃ ស៊ីផាន បានឱ្យដឹងផងដែរថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយឆ្លងកាត់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ និងហ្មត់ចត់ប្រកបដោយភាពប្រយ័ត្នប្រយែងខ្ពស់ តាមរយៈការប្រជុំពិភាក្សាកម្រិតបច្ចេកទេសច្រើនលើកច្រើនសារ ដើម្បីទទួលបានធាតុចូលពីគ្រប់អង្គភាពពាក់ព័ន្ធក្រោមឱវាទអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលកិច្ចការនេះបានចាប់ផ្ដើមតាំងតែពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៥ តរៀងមករហូតសម្រេចបានជាសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដំបូង។
សូមបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធជាធរមានមានចំនួន ៧ជំពូក ចែកចេញជា ១៥៥មាត្រា បូករួមទាំងបទប្បញ្ញតិ្តស្ដីពីសារពើពន្ធដទៃទៀតដែលនៅរប៉ាត់ប៉ាយក្រៅពីច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធ។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធ ដែលត្រូវបានរៀបចំរួចរាល់ចប់សព្វគ្រប់នេះមានចំនួនដល់ទៅ ២០ជំពូក និង២៥៥មាត្រា ដោយសារជាការរួមបញ្ចូលគ្នានូវច្បាប់ស្ដីពីសារពើពន្ធជាធរមាន និងច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តស្ដីពីពន្ធដារដែលនៅរប៉ាត់ប៉ាយទាំងអស់ ហើយបន្ថែមដោយមាត្រាថ្មីមួយចំនួន ដើម្បីបំពេញបន្ថែមនូវចំណុចខ្វះខាត។ ដោយឡែកចំពោះផ្នែកទោសទណ្ឌ ក៏ត្រូវបានពិនិត្យពិភាក្សាយ៉ាងល្អិតល្អន់ និងបានកែសម្រួលរួចរាល់ហើយបន្ទាប់ពីមានធាតុចូលពីក្រសួងយុត្តិធម៌ និងកិច្ចពិភាក្សាសម្របសម្រួលបន្ថែមចុងក្រោយជាមួយអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ៕
