(ភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២នេះ លោកបណ្ឌិត ហេង សុខគង់ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និងជាប្រធានក្រុមការងារតម្រង់ទិសអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នបានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំលើកទី១ នៃក្រុមការងារតម្រង់ទិសអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន (ក.ត.អ.ប) នៅទីស្តីការក្រសួង។

កិច្ចប្រជុំនេះ មានការចូលរួមពីលោក លោកស្រី ជាអនុប្រធាន និងសមាជិក សមាជិកាក្រុមការងារតម្រង់ទិសអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន គណៈកម្មការវាយតម្លៃទទួលស្គាល់អាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន និងក្រុមលេខាធិការដ្ឋានអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន ដែលអញ្ជើញមកពីអន្តរក្រសួង ស្ថាប័ន និងវិស័យឯកជនសរុបប្រមាណ៤០រូប។

គោលបំណងនៃកិច្ចប្រជុំ គឺដើម្បីពិភាក្សាលើរបៀបវារ:សំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចខាងក្រោម៖

* វឌ្ឍនភាពការងារអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នកម្ពុជា (Inclusive Business Enabling Environment in Cambodia) ឆ្នាំ២០១៩ ដល់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ និងទិសដៅការងារបន្ត
* កិច្ចប្រជុំកំពូលអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នលើកទី៥ និងកម្មវិធីពានរង្វាន់អាជីវកម្មបរិយាប័ន្នឆ្នាំ២០២២ នៅថ្ងៃទី២៦-២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ នៅខេត្តសៀមរាប
* សេចក្តីថ្លែងការណ៍សៀមរាប ស្តីពីអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នអាស៊ាន (Siem Reap Declaration on ASEAN IB) ក្រោមប្រធានបទ «Together ASEAN IBee»
* សេចក្តីព្រាងយុទ្ធសាស្ត្រ ស្តីពីការជំរុញអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ននៅកម្ពុជា (Draft Strategy on IBeeC)។

សូមជម្រាបថា ក្រុមការងារតម្រង់ទិសអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន ត្រូវបានសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ចេញសេចក្តីសម្រេចបង្កើតនៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២នេះ ដែលមានសមាសភាពមកពីអន្តរក្រសួង ស្ថាប័ន និងវិស័យឯកជន ចំនួន២២រូប ក្នុងនោះមានប្រធាន១រូប អនុប្រធាន៥រូប និងសមាជិក១៦រូប។

តើអ្វីទៅជាអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន (Inclusive Business, IB) ហើយអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នមានសារសំខាន់យ៉ាងណាខ្លះសម្រាប់សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច? អាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន: គឺជាអាជីវកម្មឈរលើគោលការណ៍ធុរកិច្ច ប្រកបដោយនវានុវត្តភាព និងដំណោះស្រាយដែលមានវិសាលភាពធំ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈមពាក់ព័ន្ធរបស់ប្រជាជនក្រីក្រ និងប្រជាជនដែលមានចំណូលទាប។

អាជីវកម្មទាំងនោះ ផ្តល់ផលិតផល សេវាកម្ម និងជីវភាពលើមូលដ្ឋាននៃគោលការណ៍ធុរកិច្ច ដែលនៅខ្នាតធំ និងដែលអាចរីកលូតលាស់ ដល់ប្រជាជនដែលស្ថិតនៅបាតនៃពីរ៉ាមីត (BoP) ដើម្បីឱ្យពួកគាត់ក្លាយជាផ្នែកមួយខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្មដែលមានដូចជា អ្នកផ្គត់ផ្គង់ អ្នកចែកចាយ អ្នកលក់រាយ ឬអតិថិជន។ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើផលចំណេញរបស់អាជីវកម្ម ការជះឥទ្ធិពលដល់សង្គម និងការផ្លាស់ប្តូរជាប្រព័ន្ធ គំរូអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន បង្កើតស្ថានភាពឈ្នះ ឈ្នះ ឈ្នះ (Triple Win) (១) ដល់ប្រជាជនក្រីក្រ (កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវភាពរស់នៅ) វិស័យឯកជន (ទទួលផលចំណេញរបស់អាជីវកម្មបានច្រើនជាងមុន និងប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន) និងសង្គមជាតិ (ជំរុញការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រក្នុងសង្គម ព្រមទាំងការបង្កើនចំណូលសេដ្ឋកិច្ចជាតិ)។

ដើម្បីអាចផ្តល់ជាប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជន និងអាជីវកម្មក្នុងពេលតែមួយ វាជាការចាំបាច់ក្នុងការមានវិធីសាស្ត្រកាត់បន្ថយហានិភ័យដ៏ល្អមួយ ប្រភេទអាជីវកម្មដែលសមស្រប និងនវានុវត្តន៍សង្គម និងគោលបំណងអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នដ៏រឹងមាំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃក្រុមហ៊ុនដែលជំរុញបន្ទាត់អាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន។

ជាមួយគ្នានេះ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន (ASEAN Summit) ដែលបានរៀបចំឡើងកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ប្រមុខរដ្ឋ និងប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលសហគមន៍អាស៊ានបានសម្រេចជាឯកច័្ឆន្ទ ឲ្យមានការរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នអាស៊ាន (ASEAN IB Summit) និងបានអំពាវនាវឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេស ទៅលើការបង្កើតបរិយាកាសអំណោយផលសម្រាប់អាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន (Inclusive Business - IB) នៅក្នុងបណ្ដាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដើម្បីសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យឆ្នាំ២០២៥ ដែលប្រែក្លាយសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ឲ្យក្លាយជាសហគមន៍ដែលមានភាពធន់ទ្រាំ ប្រកបដោយបរិយាប័ន្នផ្តោតទៅលើប្រជាជន និងយកសុខទុក្ខប្រជាជនជាចម្បង។

និយាមទីផ្សារ និងការផ្តល់ដំណោះស្រាយថ្មីៗ ប្រកបដោយការច្នៃប្រឌិតត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដើម្បីពង្រឹងអំណាចសេដ្ឋកិច្ច និងផ្តល់ផលវិជ្ជមានដល់សង្គម ពិសេសជូនដល់ប្រជាជនប្រមាណជាង៣០០លាននាក់ ក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន ដែលកំពុងស្ថិតនៅបាត នៃពីរ៉ាមីត។

ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន ក៏បានអំពាវនាវឲ្យមានចូលរួមបន្ថែមទៀតពីក្រុមហ៊ុន និងរដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន ដើម្បីលើកកម្ពស់អាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន និងបង្កើតការពិភាក្សាដែលមានលក្ខណៈជាស្ថាប័ន ស្តីពីអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន ក្រោមគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអាស៊ានស្តីពីសហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យម (ACCMSME)។ នៅក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ អាស៊ានបានអនុម័តក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្ត្រ សម្រាប់ដំណើរឆ្ពោះទៅមុខជាមួយការជំរុញអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ននៅក្នុងតំបន់ (គោលការណ៍សម្រាប់ការជំរុញ អាជីវកម្មបរិយាប័ន្នក្នុងអាស៊ាន)។

ជាការឆ្លើយតប រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយចក្ខុវិស័យរបស់ លោកកិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត ចម ប្រសិទ្ធ ទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ បានសហការជាមួយបណ្តាញអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន (iBAN) និងគណៈកម្មការសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រចាំតំបន់អាស៊ីនិងប៉ាស៊ីហ្វិក (UN-ESCAP) បានរៀបចំការសិក្សាអង្កេតមួយស្តីពីស្ថានភាព នៃអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ននៅកម្ពុជា និងបានផ្តល់អនុសាសន៍ផ្នែកគោលនយោបាយ ដើម្បីបង្កើនបរិយាកាសល្អប្រសើរដល់អាជីវកម្មបរិយាប័ន្ននៅកម្ពុជា។

ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេសឈានមុខគេមួយ ក្នុងតំបន់អាស៊ានដែលបានចូលរួមយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការងារអាជីវកម្មប្រកបដោយបរិយាប័ន្ននេះ ក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ាន និងបានរៀបចំគោលនយោបាយអាជីវកម្មបរិយាប័ន្ន (IB Strategy) បានចប់រួចរាល់ ព្រមទាំងបានបង្កើតគណ:កម្មការអន្តរក្រសួង ស្ថាប័នមួយដែលមានទាំងតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលនិងវិស័យឯកជនដើម្បីធ្វើការវាយតម្លៃ និងទទួលស្គាល់ក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្ម ប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន (IB Model Company) ចំនួន១៨ក្រុមហ៊ុន។

ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ នៅឆ្នាំ២០២២នេះ កម្ពុជាក៏នឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាជីវកម្មបរិយាប័ន្នអាស៊ានលើកទី៥ (The 5th ASEAN IB Summit) និងកម្មវិធីពានរង្វាន់អាជីវកម្មបរិយាប័ន្នអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ផងដែរ (ASEAN IB Award 2022) នៅថ្ងៃទី២៦ និង២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២នៅខេត្តសៀមរាប៕