(សៀមរាប)៖ ក្រសួងបរិស្ថាន បានសហការជាមួយលេខាធិការដ្ឋានអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌសហប្រជាជាតិ ស្ដីពី ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (UNFCCC) បានរៀបចំសិក្ខាសាលាក្រុមអ្នកជំនាញប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចស្ដីពី ផែនការជាតិបន្ស៊ាំនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុសម្រាប់តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ចាប់ពីថ្ងៃទី១២-១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២។

សិក្ខាសាលានេះមានគោលបំណងដើម្បីគាំទ្រក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច (LDC) ក្នុងការរៀបចំ និងធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពផែនទីបង្ហាញផ្លូវផែនការជាតិបន្ស៊ាំ (NAP) ការចែករំលែកឧត្តមានុវត្តន៍និងបទពិសោធន៍ ដើម្បីកំណត់ជំនួយបច្ចេកទេសនានាក្នុងការរៀបចំសំណើគម្រោងដើម្បីទទួល​បានការគំាទ្រហិរញ្ញវត្ថុពីមូល​និធិអាកាសធាតុបៃតង និងមូលនិធិអាកាសធាតុនានា។

សិក្ខាសាលានេះស្ថិតក្រោមអធិបតីភាពលោក ទិន ពន្លក អនុប្រធានទី២ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីភាព និងជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន តំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់លោក សាយ សំអាល់ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីភាព និងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន និងដោយមានការចូលរួមពី ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងបរិស្ថាន/ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ តំណាង UNFCCC តំណាងមូលនិធិអាកាសធាតុបៃតង តំណាងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ប្រធាននិងតំណាងក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចចំនួន ១៧ប្រទេស អ្នកអង្កេតការណ៍អន្តរជាតិ ចំនួន៦០ រូប។

ថ្លែងក្នុងសុន្ទរកថាបើក លោក ទិន ពន្លក បានលើកឡើង អំពីកត្តាសុខសន្តិភាព ស្ថេរភាពនយោបាយ និងចំណាត់ការដ៏មានប្រសិទ្ធភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ១៩ ទើបយើងមានឱកាសបានជួបប្រជុំដោយផ្ទាល់ក្នុងសិក្ខាសាលាថ្នាក់តំបន់ដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ។

លោកបានបន្តថា ប្រទេសកម្ពុជាងាយរងគ្រោះខ្លាំងពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដូចប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់ ហើយសកម្មភាពបន្ស៊ាំដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយភាពងាយរងគ្រោះទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងចូលរួមលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាជន។

ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក ទិន ពន្លក បានបន្ថែមថា លទ្ធផលសំខាន់ៗនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី២៦ នៃបណ្តាភាគីអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌសហប្រជាតិស្តីពី​ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ (COP26) ក៏បង្ហាញពីអាទិភាពនៃសកម្មភាពបន្ស៊ាំ និងជាពិសេសការសន្យានិងគៀរករថវិកាពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់អនុវត្តសកម្មភាពបន្ស៊ាំ។

អនុប្រធានទី២ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីភាពរូបនេះ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចត្រូវធ្វើសកម្មភាពបន្ថែមទៀតដើម្បីប្រែក្លាយ​ការសន្យាផ្តល់ថវិកាទាំងនោះ ទៅជាការអនុវត្តសកម្មភាពជាក់ស្តែងតាមរយៈជំនួយបច្ចេកទេស និងថវិកា តាមរយះការអនុវត្តគម្រោងបន្ស៊ាំនានា។

លោកក៏បានបន្ថែមទៀតថា សង្រ្គាមដែលកំពុងបន្តនៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន បានធ្វើឱ្យភាពងាយរងគ្រោះនៃបណ្តាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើងៗ។ ឥទ្ធិពលនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ជំងឺកូវីដ១៩ និងសង្រ្គាមនេះរារាំងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីសម្រេចបានគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព។ លើសពីនេះ សកលភាវូបនីយកម្ម និងពហុភាគីនិយមកំពុងផ្លាស់ប្តូរ ដែលទំនងជានឹងប៉ះពាល់ដល់របៀបដែលប្រទេសនានាបានធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសកល ដូចជាការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាដើម។

«នៅក្នុងបរិបទការវិវត្តថ្មីនេះ វាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នាក្នុងការកែសម្រួលយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍របស់យើងឆ្ពោះទៅរកមាគ៌ាបៃតង និងធន់នឹងការប៉ះទង្គិច​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច ឬភូមិសាស្ត្រនយោបាយខាងក្រៅជាពិសេសទាក់ទងនឹងសន្តិសុខស្បៀងនិងថាមពល។ កម្ពុជា បានដាក់បញ្ចូលនូវសកម្មភាពបៃតងនិងអាកាសធាតុ ចំនួន១៣ ទៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ និងការស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញក្រោយកូវីដ១៩»។ នេះជាការគូសបញ្ជាក់របស់លោក ទិន ពន្លក។

បន្ថែមលើសពីនេះ តំណាងលេខាធិការអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌសហប្រជាជាតិស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (UNFCCC) បានសម្តែងនូវការថ្លែងអរគុណដល់រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ជាពិសេសក្រសួងបរិស្ថានក្នុងការសហការរៀបចំសិក្ខាសាលាដ៏មានសារៈសំខាន់នេះឱ្យលេចជារូបរៀងឡើង ទោះបីស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈដ៏លំបាកពីការរីករាលដាល​នៃជំងឺកូវីដ១៩។

លោកបន្តគាំទ្រដល់ប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចដទៃទៀតកក្នុងរៀបចំផែនការសកម្មភាពបន្ស៊ាំ និងបច្ចេកទេសពាក់ព័ន្ធដើម្បីចូលរួមលើកកម្ពស់​ជីវភាពរស់​នៅរបស់ប្រជាជន និងឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។

សិក្ខាសាលារយៈពេលបួនថ្ងៃនេះនឹងពិភាក្សាអំពីការរៀបចំផែនការជាតិបន្ស៊ាំ ការចែករំលែកបទពិសោធន៍ ក្នុងការរៀបចំសំណើគម្រោង ការកំណត់សកម្មភាពបន្ស៊ាំ​អាទិភាព​ក្នុងការរៀបចំគម្រោងដើម្បីទទួលការគំាទ្រហិរញ្ញវត្ថុពីមូលនិធិអាកាសធាតុបៃតង ក៏ដូចជាមូលនិធិនានា និងការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពបន្ស៊ាំ ការលើកកម្ពស់​ចំណេះដឹង និងបច្ចេកវិទ្យាសមស្របសម្រាប់ការអនុវត្តសកម្មភាពបន្ស៊ាំរបស់បណ្តាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច។

សិក្ខាសាលាបានបង្ហាញពីវឌ្ឍនភាពសកម្មភាបន្ស៊ាំ បញ្ហាប្រឈម គោលនយោបាយ ការអនុវត្តល្អៗ និងការចែករំលែកបទពិសោធន៍ ពីបណ្តាក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចក្នុងការឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ពិសេសលើការកាត់បន្ថយភាពងាយរងគ្រោះ និងការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជន និងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសដែលបានចូលរួម៕