(ភ្នំពេញ)៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន នៅព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី០៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២នេះ បានអញ្ជើញចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី៥ នៅសាលាគរុកោសល្យ និងវិក្រឹត្យការក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល។

ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី៥ នឹងចាប់ផ្តើមដំណើរការពីម៉ោង ៧ព្រឹក រហូតដល់ម៉ោង ៣រសៀល។ ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី៥នេះ មានគណបក្សនយោបាយចំនួន១៧ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែង ដោយដាក់បេក្ខជនក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់សរុប ៨៦,០៩២នាក់ ស្ត្រី ២៧,៨១៣នាក់។

ដោយឡែកឃុំ/សង្កាត់ ក្នុងអាណត្តិទី៥នេះ មានចំនួន ១,៦៥២ ហើយចំនួនក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ដែលនឹងត្រូវជ្រើសរើសមកបម្រើការងារក្នុងឃុំ/សង្កាត់ទាំងអស់នេះ មានចំនួន ១១,៦២២រូប។

យោងតាមគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានឱ្យដឹងថា ដំណើរការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី៥នេះ មានការិយាល័យបោះឆ្នោតសរុបចំនួន ២៣,៦០២ ការិយាល័យ។ ប្រជាពលរដ្ឋមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតសរុបចំនួន ៩,២០៥,៦៨១នាក់ ស្មើនឹង ៨៧,៩៤ ភាគរយនៃប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ ក្នុងនោះមានស្រីចំនួន ៤,៩០៤,៨៣២នាក់។

ដើម្បីធានាបាននូវតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌នៃដំណើរការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សានេះ មានអ្នកសង្កេតការណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិសរុបជាង ៧ពាន់នាក់ មកពី ៧៦ស្ថាប័ន បានចុះឈ្មោះចូលរួមសង្កេតដំណើរការបោះឆ្នោតនេះ។

លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានឱ្យដឹងថា សម្ភារៈ និងបរិក្ខាបម្រើឱ្យការបោះឆ្នោត ត្រូវបានដឹកទៅដល់ឃុំ/សង្កាត់ទាំង ១,៦៥២រួចរាល់ហើយ។ ក្នុងនោះមានការិយាល័យបោះឆ្នោតមួយនៅក្នុងខេត្តក្រចេះ ត្រូវបានប្រើឧទ្ធម្ភាគចក្រដឹកសម្ភារៈ បរិក្ខាបម្រើការបោះឆ្នោត ព្រោះការិយាល័យនោះមានចម្ងាយឆ្ងាយ ហើយផ្លូវពិបាកធ្វើដំណើរ។

សូមបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ គឺជាដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានរៀបចំឡើង ដើម្បីផ្តល់ឱកាសឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រើសិទ្ធិអំណាចរបស់ខ្លួនជ្រើសរើសមេឃុំ ឬចៅសង្កាត់ ព្រមទាំងក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ឬសង្កាត់ ដែលជាក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំនៅតាមឃុំ/សង្កាត់ ដែលពួកគេកំពុងរស់នៅ។

ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ គឺជាការបោះឆ្នោតសំខាន់ទី២ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រ។ ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ គឺជាអ្នកដឹកនាំថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដែលទទួលអំណាចពីរាជរដ្ឋាភិបាល។ ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ តាមឃុំ/សង្កាត់នីមួយៗមានសមាជិកពី ៥ ដល់ ១១នាក់ ដែលសមាមាត្រទៅនឹងចំនួនប្រជាជននៅក្នុងតាមឃុំ/សង្កាត់។ ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ដឹកនាំដោយប្រធានមួយរូបដែលត្រូវបានជ្រើសរើសចេញ ពីគណបក្សដែលទទួលបានសំឡេងគាំទ្រពីប្រជាជនច្រើនជាងគេ។

ការបង្កើតឱ្យមានក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ តាមរយៈការបោះឆ្នោតជាសាកល គឺជារបត់នយោបាយដ៏សំខាន់មួយនៅកម្ពុជា។ សំខាន់នៅត្រង់ថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជាអ្នកដឹកនាំផ្ទាល់ និងនៅកៀកប្រជាពលរដ្ឋនោះ ធ្លាប់តែទទួលការតែងតាំងពីថ្នាក់លើ។ ប៉ុន្តែរយៈពេល៤អាណត្តិហើយ ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសដោយផ្ទាល់។

តាមរយៈការបោះឆ្នោតនេះ មន្ត្រីឃុំ/សង្កាត់ ត្រូវតែបង្ហាញការទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបានច្រើន បើមិនដូច្នោះទេ ពួកគេនឹងត្រូវប្រជាពលរដ្ឋទម្លាក់ចេញពីអំណាចតាមរយៈសន្លឹកឆ្នោត៥ឆ្នាំម្តង។

ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ត្រូវបានធ្វើឡើងជាសកល ដូចទៅនឹងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រផងដែរ។ ការបោះឆ្នោតនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងជាលើកដំបូងនៅឆ្នាំ២០០២ ដោយរាប់ថាអាណត្តិទី១។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០២មក ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ត្រូវបានធ្វើឡើងយ៉ាងទៀងទាត់រៀងរាល់៥ឆ្នាំម្តង។

បេក្ខភាពក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ដែលជាអ្នកឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោត ត្រូវបានជ្រើសមកពីគណបក្សនយោបាយ ដែលបានចុះបញ្ជីចូលរួមបោះឆ្នោតជាមួយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប)។ បេក្ខភាពក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ ក៏ត្រូវបានចុះបញ្ជីឈ្មោះជាមួយ គ.ជ.ប ផងដែរ។

ខាងក្រោមនេះ គឺជាលទ្ធផលបោះឆ្នោត៤អាណត្តិកន្លងទៅ៖

* អាណត្តិទី១៖ ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់អាណត្តិទី១ ដែលធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០០២ មានគណបក្សចំនួន ៨ បានចូលរួមប្រកួតប្រជែង ហើយមានតែគណបក្ស ៤ប៉ុណ្ណោះ ដែលទទួលបានអាសនៈ សរុបចំនួន ១១.២៦១ អាសនៈ។

អាសនៈរបស់គណបក្សនយោបាយ ដែលទទួលបានពីការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី១ រួមមាន៖

- គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន ៧,៧០៣ អាសនៈ
- គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ចំនួន ២,២១១ អាសនៈ
- គណបក្ស សមរង្ស៉ី ចំនួន ១,៣៤៦ អាសនៈ
- គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរ ១ អាសនៈ

* អាណត្តិទី២៖ ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី២ ដែលធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០០៧ មានគណបក្សនយោបាយចូលរួមចំនួន១២ ប៉ុន្តែមានគណបក្សតែ ៥ប៉ុណ្ណោះ ទទួលបានអាសនៈ សរុបចំនួន ១១,៣៥៣ អាសនៈ។

អាសនៈរបស់គណបក្សនយោបាយ ដែលទទួលបានពីការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី២ រួមមាន៖
- គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន ៧,៩៩៣ អាសនៈ
- គណបក្សសមរង្ស៉ី ចំនួន ២,៦៦០ អាសនៈ
- គណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ចំនួន ៤២៥ អាសនៈ
- គណបក្ស ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ចំនួន ២៧៤ អាសនៈ
- គណបក្សហង្សដារ៉ាចលនាប្រជាធិបតេយ្យ ចំនួន ១ អាសនៈ

* អាណត្តិទី៣៖ ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី៣ ដែលធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០១២ មានគណបក្សនយោបាយចូលរួមប្រកួតប្រជែងចំនួន១០ ប៉ុន្តែមានគណបក្សនយោបាយចំនួន៦ប៉ុណ្ណោះ ទទួលបានអាសនៈសរុប ១១,៤៥៩ អាសនៈ។

អាសនៈរបស់គណបក្សនយោបាយ ដែលទទួលបានពីការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី២ រួមមាន៖
- គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន ៨,២៩២ អាសនៈ
- គណបក្ស សមរង្ស៉ី ចំនួន ២,១៥៥ អាសនៈ
- គណបក្ស ហ៊្វុនស៉ិនប៉ិច ចំនួន ១៥១ អាសនៈ
- គណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ចំនួន ៥២ អាសនៈ
- គណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស ចំនួន ៨០០ អាសនៈ
- គណបក្ស សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ ចំនួន ៨ អាសនៈ
- គណបក្ស សញ្ជាតិកម្ពុជា ចំនួន ១ អាសនៈ

* អាណត្តិទី៤៖ ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី៤ ដែលធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០១៧ មានគណបក្សនយោបាយចូលរួមប្រកួតប្រជែងចំនួន១២ ប៉ុន្តែគណបក្សនយោបាយចំនួន៧ប៉ុណ្ណោះ ទទួលបានអាសនៈសរុប ១១,៥៧២ អាសនៈ។
- គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន ៦,៥០៣ អាសនៈ
- គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ៥,០០៧ អាសនៈ
- គណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ចំនួន ២៨ អាសនៈ
- គណបក្ស សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ ចំនួន ៤ អាសនៈ
- គណបក្ស ខ្មែររួបរួមជាតិ ចំនួន ២៤ អាសនៈ
- គណបក្ស សំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ ចំនួន ១ អាសនៈ
- គណបក្ស ប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន ៥ អាសនៈ