(ភ្នំពេញ)៖ បន្ទាប់ពីផ្អាកសកម្មភាពអស់មួយរយៈធំ នៃដំណើរការអាជីវកម្ម​​ដឹកអ្នកដំ​ណើររបស់​​ផ្លូវដែក​នៅ​កម្ពុជា ហើយឥឡូវផ្លូវ​ដែក​បានចាប់ផ្ដើម ដាក់អោយដំណើរ​ការដឹកអ្នក​ដំណើរ​ឡើងវិញមក បានធ្វើឲ្យ​មានការចាប់​អារម្មណ៍​យ៉ាងខ្លាំងពីសាធារណ​ជន ជាពិសេសយុវជន​ជំនាន់​​ក្រោយដែល​មិនបានដឹង និងស្គាល់ពី​ប្រវត្តិផ្លូវដែកនៅកម្ពុជា។

ដើម្បីស្វែងយល់អោយ​បានស៊ីជំរៅ និងដឹងកាន់តែច្បាស់​ពីប្រវត្តិផ្លូវ​ដែកនៅកម្ពុជា Fresh News សូមដកស្រង់​នូវប្រវត្តិផ្លូវដែក​នៅកម្ពុជា ដែលចុះផ្សាយនៅ​ក្នុងទស្សនាវដ្ដី «កម្ពុជាសង្គមរាស្ត្រនិយម» ស្ដីពីសាធារណការ​នៅកម្ពុជា ជាពិសេសមហាស្ថាបនា​ជាតិរបស់​សង្គមរាស្ត្រនិយម ពីឆ្នាំ១៩៥៥​ដល់ឆ្នាំ១៩៦៩ ដែលទស្សនាវដ្ដីនេះ ត្រូវបានសម្ដេច ព្រះមហាក្សត្រី ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ សព្វព្រះរាជហឫទ័យ ព្រះរាជទាន ដល់អង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News ទុកជាអនុស្សាវរីយ៍។

ទស្សនាវដ្ដី «កម្ពុជាសង្គមរាស្ត្រនិយម» បានសរសេរឲ្យដឹងថា មុនសម័យសង្គម​រាស្ត្រនិយម ផ្លូវរទេះភ្លើងនៅ​កម្ពុជាមាន​តែមួយខ្សែ​គត់ គឺពីភ្នំពេញ​ទៅ​បាត់ដំបង ប៉ោយប៉ែត មានចម្ងាយ៣៨៥​គីឡូម៉ែត្រ។ ផ្លូវរទេះភ្លើងនេះត្រូវ​បានអាណានិគម​បារាំងប្រគល់​ជូនរាជរដ្ឋាភិបាល​វិញ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ១៩៥២។ ដើម្បីបំរើជីវភាព​ប្រចាំថ្ងៃ នៃប្រជារាស្ត្រ​តូចតាច ដែលពីមួយថ្ងៃ ទៅមួយថ្ងៃ​កាន់តែប្រសើរ​ឡើង រាជអយស្ម័យយានកម្ពុជា បានខិតខំបើកស្ថានីយថ្មីជាច្រើនទៀត មានស្ថានីយសំរោង ត្រាចទង ព្រៃស្វាយ កោះចរ កូប ដំណាក់ស្មាច់ និងប៉ោយប៉ែតជាដើម។

ចាប់ពីដើមឆ្នាំ១៩៦០ ក្រោមព្រះរាជតំរេះនៃ​សម្ដេចប្រមុខរដ្ឋ រាជអយស្ម័យយាន​​កម្ពុជាបានចាប់កសាង​ផ្លូវរទេះ​ភ្លើងមួយទៀត ពីភ្នំពេញទៅក្រុង​ព្រះសីហនុ ដែលមាន​ចំងាយ២៧០គីឡូម៉ែត្រ។ សម្ដេចព្រះប្រមុខរដ្ឋទ្រង់​បានសម្ពោធការដ្ឋាន​ហត្ថកម្ម ដើម្បីកសាងផ្លូវដែក​នេះនៅថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦០។ នៅថ្ងៃទី២ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦៦ សម្ដេចព្រះ​ប្រមុខរដ្ឋ ទ្រង់បានសម្ពោធស្ថានីយ​អយស្ម័យ​យានទី១ នៃផ្លូវរទេះភ្លើងថ្មី ភ្នំពេញ-ក្រុងព្រះសីហនុ នៅប្រទះឡាង។ ស្ថានីយនេះទ្រង់បាន​កសាងនៅខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦០។ កាលណោះសម្ដេចព្រះប្រមុខរដ្ឋ ព្រះអង្គទ្រង់បាន​បើកការដ្ឋាន​ហត្ថកម្ម​ដោយព្រះអង្គផ្ទាល់។

ការកសាងផ្លូវរទេះ​ភ្លើងនេះជាវិភាគទានមួយផ្នែក​សំខាន់របស់ប្រជារាស្ត្រ ដោយធ្វើការងារ​មិនយកកំរៃ នូវ៦០ភាគរយ​នៃការស្ថាបនានេះ។ ព្រះសង្ឃ កសិករ អ្នករាជការ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងយុវជនរាជ​សង្គមនិយម បានរួមកំលាំងគ្នាយ៉ាងជិត​​ស្និតដើម្បី​ធ្វើ​ការងារ​រួមនេះ។ ស្ថានីយអយស្ម័យយាន នៅប្រទះឡាង និងនៅព្រៃទទឹង បានសាងសង់ឡើង​មួយផ្នែក​ធំ ដោយ​ប្រជា​រាស្ត្រ​នៅ​ខេត្ត​កណ្ដាល។

នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦៥ សម្ដេចព្រះ​ប្រមុខរដ្ឋ ទ្រង់យាងទៅ​ចក្រីទិង ក្នុងខេត្តកំពត​ដែលមាន​រោងចក្រផលិត​ស៊ីម៉ង់ត៍​មួយយ៉ាង​សំខាន់ ដើម្បីព្រះ​អង្គទ្រង់​បើកការដ្ឋាន​ថ្មីមួយទៀត នៃការហត្ថកម្ម​សំរាប់​ស្ថាបនា​បន្តទៅទៀត នូវផ្លូវរទេះ​ភ្លើងភ្នំពេញ-​ក្រុងព្រះ​សីហនុ។

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦៥ សម្ដេចព្រះ​ប្រមុខរដ្ឋ ទ្រង់បានអញ្ជើញ​អង្គទូតនានា អ្នកដំណាង​កាសែត និងឥស្សរជនខ្មែរ និងបរទេស​ជាច្រើនរូប ឡើងជិះរទេះ​ភ្លើងពិសេស ពីភ្នំពេញ​ទៅតាកែវ ដង្ហែ​ព្រះអង្គ ដើម្បីព្រះ​អង្គ​បានបង្ហាញ​គេទាំង​ឡាយនូវ​កំណាត់​ទី១នៃ​ផ្លូវដែកថ្មីនេះ។

ជាបន្តបន្ទាប់សម្ដេចព្រះប្រមុខរដ្ឋបានដឹកនាំកសាងស្ថានី​យរទេះ​ភ្លើងពីស្ថានីយ​នៅខេត្តតាកែវ ឈានទៅស្ថានីយ​នៅទូកមាស កែប ហើយ​ស្ថានីយ​នៅ ខេត្តកំពត ត្រូវបានសម្ពោធ​ដាក់ឲ្យប្រើ​ប្រាស់នៅ​ថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៦៧ ហើយនៅថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៦៨ ទើបបញ្ចប់ការស្ថាបនា ផ្លូវរទេះភ្លើងភ្នំពេញ-​ក្រុងព្រះសីហនុ​ទាំងស្រុង និងបើកប្រើជាសាធារណៈ​នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩៦៩។ ស​ម័យ​នោះ​​ប្រទេសកម្ពុជា មានក្បាលរទេះភ្លើង ចំនួន១៣ក្បាល​ប្រើម៉ាស៊ីន​ដោយប្រើ​ប្រេង​ឌីយេ​ហ្សែល អគ្គិសនី​២០០០សេះ​របស់​ប្រទេស​បារាំង៕