(សៀមរាប)៖ ប្រាសាទទន្លេស្ងួត ជាមន្ទីរពេទ្យមួយក្នុងចំណោមមន្ទីរពេទ្យទាំង១០២ របស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ មានទីតាំងស្ថិតនៅទិសខាងជើងក្រុងអង្គរធំ កសាងឡើងនាចុងស.វ.ទី១២។
មកដល់ពេលនេះ តួប្រាសាទ គ្រឹះប្រាសាទ និងរចនាសម្ពន្ធផ្សេងៗទៀតរបស់ប្រាសាទ បានរងនូវការខូចខាតជាខ្លាំង ហើយពេលនេះអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ក៏កំពុងដំណើរការជួសជុលឡើងវិញ ដោយមានផែនការជួសជុលរយៈពេលប្រមាណ២ឆ្នាំ។
តាមការបញ្ជាក់របស់លោក ជា សារិទ្ធិ បុរាណវិទូនៃនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទក្នុងឧទ្យានអង្គរ និងបុរាណវិទ្យាបង្ការ ដែលជាប្រធានគម្រោងជួសជុលប្រាសាទនេះបានឱ្យដឹងថា ប្រាសាទទន្លេស្ងួតរងនូវការខូចខាតខ្លាំង ដោយកត្តាពីរសំខាន់ គឺទឹកភ្លៀង ព្រោះប្រាសាទគ្មានដំបូលនាំឱ្យទឹកហូរចូលដល់ក្នុងគ្រឹះ ធ្វើឱ្យគ្រឹះប្រាសាទចុះខ្សោយខ្លាំង និងស្រុត។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ដើមឈើជាបង្អែកដល់ប្រាសាទផង ហើយក៏ជាអ្នកបំផ្លាញប្រាសាទផង ព្រោះវាដុះលើប្រាសាទ ហើយចាក់ឫសចូលគ្រឹះធ្វើឱ្យថ្មនៃរចនាសម្ពន្ធប្រាសាទរំកិលចេញពីស្ថានភាពដើម ទើបមានថ្មខ្លះរអិលធ្លាក់ ហើយខ្លះទៀតឫសឈើទាញចេញពីគ្នា។
លោក សារិទ្ធ បន្តថា ដោយសារស្ថានភាពទ្រុឌទ្រោមខ្លាំងនេះហើយ កាលពីឆ្នាំ២០០៥ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានធ្វើការទល់ទ្រជុំវិញ ប្រាសាទទប់ទល់នឹងការបាក់រលំ។ លុះដល់ឆ្នាំ២០១៩ ទើបក្រុមការងារមានលទ្ធភាពក្នុងការជួសជុល ដើម្បីពង្រឹងរចនាសម្ពន្ធប្រាសាទឱ្យមានលំនឹងឡើងវិញ ក៏ដូចជាការលើកតម្លៃមរតកដូនតា ដែលជាស្ថាបត្យកម្មដ៏សំខាន់មួយនៃមន្ទីរពេទ្យសម័យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ឱ្យមានរូបរាងល្អប្រសើរឡើងវិញ។
ចំពោះដំណើរការជួសជុលប្រាសាទទន្លេស្ងួត បុរាណវិទូរូបនេះអះអាងថា វាមានភាពលំបាកនិងស្មុគស្មាញខ្លាំង ព្រោះគ្រឹះប្រាសាទធ្វើពីថ្មបាយក្រៀមបានខូចទាំងស្រុង មិនអាចទ្រលំនឹងតួប្រាសាទធ្វើពីថ្មភក់បាន។
ដូច្នេះ កិច្ចការនេះត្រូវទាមទារពេលវេលាយូរ អ្នកជំនាញ និងបច្ចេកទេសច្បាស់លាស់ ដោយចែកជាពីរដំណាក់កាល៖
ទី១ រុះរើតួប្រាសាទទាំងអស់ពីលើដល់គ្រឹះ ហើយប្រមូលថ្ម ចុះបញ្ជីថ្ម ចុះលេខថ្ម សម្រង់ប្លង់ប្រាសាទ និងធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវ៤កន្លែងដើម្បីសិក្សាពីស្ថានភាពគ្រឹះមុននឹងធ្វើការជួសជុល។
ទី២ គឺការរៀបសាឡើងវិញទៅតាមបទដ្ឋានបច្ចេកទេសដើម ទម្រង់ដើម ដោយមានការសិក្សាយ៉ាងល្អិតល្អន់ទាំងគ្រឹះ ជញ្ជាំង និងដំបូល ព្រមទាំងធ្វើការសិក្សារកថ្មរ៉ាយប៉ាយ ប្រមូលរៀបផ្គុំសាកល្បង ហើយយកដាក់បំពេញទីតាំងដើមវិញក្នុងពេលជួសជុល។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា ប្រាសាទឬមន្ទីរពេទន្យទន្លេស្ងួត កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ធ្លាប់បានកំណាយស្រាវជ្រាវដោយអ្នកជំនាញបុរាណវិទ្យាអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានរកឃើញទ្វារបាលកម្ពស់ជិត២ម៉ែត្រ ព្រះពុទ្ធស្តេចថ្នាំ បដិមាជាច្រើនអង្គ បំណែកជើងទ្វារបាល និងស្លាកស្នាមរស់នៅរបស់ប្រជាជននាអតីតកាលជាច្រើន។
ប្រាសាទនេះ មិនធ្លាប់មានការជួសជុលឡើយពីមុន គឺមានតែអ្នកជំនាញបារាំងបានចូលមកថែទាំសម្អាតនិងកាប់ដើមឈើដុះលើប្រាសាទនាឆ្នាំ១៩៣០ និងធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវផ្នែកតួម៉បជ្រុងអាគ្នេយ៍ និងជុំវិញប្រាសាទដើម្បីបកយកកំណកដីលើខឿនប្រាសាទ ហើយប្រមូលថ្មដែលធ្លាក់ពីលើមកទុកមួយកន្លែង និងចងក្រងឯកសារខ្លះៗតែប៉ុណ្ណោះ៕