(ភ្នំពេញ)៖ មនុស្សគ្រប់រូបកើតមក មានសិទិ្ធរស់រានមានជីវិត មានសេរីភាព និងមានសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនដោយគ្មានបុគ្គលណាមួយអាចត្រូវបានបំពានលើសិទិ្ធទាំងនេះ ឬធ្វើការចាប់ឃុំឃាំង និងបង្ខាំងរូបរាងកាយ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីច្បាប់ទ្បើយ ។
ការបំពានសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកដទៃដោយការចាប់ឃុំឃាំង និងបង្ខាំង ពីសំណាក់បុគ្គលសាមញ្ញក្រៅពីអាជ្ញាធរស្របច្បាប់ និងគ្មានការអនុញ្ញាតដោយច្បាប់ផងនោះ គឺជាអំពើខុសច្បាប់ ។ ប៉ុន្តែក្នុងករណីបទឧក្រិដ្ឋ និងបទមជ្ឈិមជាក់ស្តែង ច្បាប់បានអនុញ្ញាតឲ្យគ្រប់បុគ្គលទាំងអស់អាចចាប់ខ្លួនជនល្មើស ហើយនាំខ្លួនជននោះទៅប្រគល់ជូនមន្រ្តីនគរបាលយុត្តិធម៌ ។
ដើម្បីយល់កាន់តែច្បាស់ថា តើ «បទចាប់ឃុំឃាំង និងការបង្ខាំង ដោយខុសច្បាប់» ត្រូវបានច្បាប់ធ្វើការផ្តន្ទាទោសកម្រិតណា? កម្មវិធីយល់ដឹងផ្នែកច្បាប់របស់អង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News សហការជាមួយក្រុមមេធាវីកម្ពុជាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ នឹងធ្វើការបង្ហាញជូនបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ សិស្ស និស្សិត ដូចតទៅ៖
យោងតាមមាត្រា៣៨ កថាខណ្ឌ៣,៤ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣ បានបញ្ញត្តិថា «ការចោទប្រកាន់ ការចាប់ខ្លួន ការឃាត់ខ្លួន ឬការឃុំខ្លួនជនណាមួយ នឹងធ្វើទៅកើតលុះត្រាតែអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមបញ្ញត្តិច្បាប់ ។ ការបង្ខិតបង្ខំ ការធ្វើបាបលើរូបរាងកាយ ឬប្រព្រឹត្តកម្មណាមួយដែលបន្ថែមទម្ងន់ទណ្ឌកម្មអនុវត្តចំពោះជនជាប់ឃុំឃាំង ឬជាប់ពន្ធនាគារត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើឡើយ»។ តាមខ្លឹមសារខាងលើនេះ បានបង្ហាញថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូលបានការពារកិតិ្តយស និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងរ៉ាប់រងមិនឲ្យមានការរំលោភបំពានលើរូបរាងកាយបុគ្គលណាមួយទ្បើយ ។
ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងកាត់បន្ថយបទល្មើសនេះ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ឆ្នាំ២០០៩ មាត្រា ២៥៣ បទចាប់ឃុំឃាំង នឹងបង្ខាំងដោយខុសច្បាប់បានបញ្ញត្តិថា បុគ្គលដែលចាប់ ដែលឃុំឃាំង ឬដែលបង្ខាំងបុគ្គលផ្សេងទៀត ដែលគ្មានបញ្ជាពីអាជ្ញាធរស្របច្បាប់ ឬក្រៅពីករណីដែលច្បាប់អនុញ្ញាត ត្រូវផ្តន្ទាទោស៖
១. ដាក់ពន្ធនាគារពី ១ (មួយ) ឆ្នាំ ទៅ ៣ (បី) ឆ្នាំ បើការចាប់ ការឃុំឃាំង ឬការបង្ខាំងខ្លួនមានរយៈពេលតិចជាង ៤៨ (សែសិបប្រាំបី) ម៉ោង ។
២. ដាក់ពន្ធនាគារពី ៣ (បី) ឆ្នាំ ទៅ ៥ (ប្រាំ) ឆ្នាំ បើការចាប់ ការឃុំឃាំង ឬការបង្ខាំងខ្លួនមានរយៈពេលចាប់ពី ៤៨ (សែសិបប្រាំបី) ម៉ោង ដល់តិចជាង ១ (មួយ) ខែ ។
៣. ដាក់ពន្ធនាគារពី ៥ (ប្រាំ) ឆ្នាំ ទៅដល់ ១០ (ដប់) ឆ្នាំ បើការចាប់ ការឃុំឃាំង ឬការបង្ខាំងខ្លួន មានរយៈពេលស្មើ ឬលើសពី ១ (មួយ) ខែ ។
ស្ថានទម្ងន់ទោសនៃបទល្មើសខាងលើ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១៥ (ដប់ប្រាំ) ឆ្នាំ ទៅ៣០ (សាមសិប) ឆ្នាំ ក្នុងករណីដោយមានទារុណកម្ម ឬអំពើឃោរឃៅ ឬបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ដោយគ្មានបំណងនឹងធ្វើឱ្យស្លាប់ ឬ ការប្រព្រឹត្តក្នុងគោលបំណងជំរិតយកទ្រព្យសម្បត្តិ ឬទាមទារឱ្យបំពេញលក្ខខណ្ឌអ្វីមួយ ។
ដើម្បីងាយស្រួលយល់អំពីបទចាប់ ឃុំឃាំង និងបង្ខាំងដោយខុសច្បាប់ យើងសូមលើកឧទាហរណ៍មកបង្ហាញ ជូនដូចតទៅ៖ លោក សុខ និងលោក សៅ មានកំហឹងជាខ្លាំងជាមួយនឹងចោរដែល តែងតែចូលមកលួចសម្ភារៈក្នុងផ្ទះរបស់ពួកគាត់ នៅពេលដែលពួកគាត់មិននៅផ្ទះ ។
នៅថ្ងៃមួយពួកគាត់ទាំងពីរនាក់បានមកទាន់ និងឃើញចោរម្នាក់កំពុងលួចសម្ភារៈនៅក្នុងផ្ទះរបស់ពួកគាត់ ពួកគាត់ទាំងពីរបានចាប់ចោរនោះយកទៅ ឃុំក្នុងរោងបាយរបស់ខ្លួនរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ និងបានធ្វើទារុណកម្មលើចោរនោះទៀតផង។
យោងតាមអង្គហេតុខាងលើយើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា លោក សុខ និងលោក សៅ ពិតជាជនរងគ្រោះនៃអំពើលួចនោះមែន ប៉ុន្តែពួកគាត់គ្មានសិទិ្ធឃុំឃាំងជនសង្ស័យលើសរយៈពេលកំណត់ដោយច្បាប់ទ្បើយ ពួកគាត់អាចត្រឹមតែ ចាប់ចោរនោះយកទៅប្រគល់ជូន មន្រ្តីនគរបាលយុត្តិធម៌ដែលនៅជិតតែប៉ុណ្ណោះ ។
ទង្វើរបស់ពួកគាត់ខាងលើជាអំពើខុសច្បាប់អាចនឹងត្រូវប្រឈមចំពោះមុខច្បាប់និងត្រូវផ្តន្ទាទោសតាមបញ្ញត្តិនៃមាត្រាខាងលើនេះ ។ ចំពោះបទល្មើសខាងលើនេះអាចនិងត្រូវបានប្រកាសទោសបន្ថែម ដូចមានបញ្ញតិក្នុងមាត្រា ២៥៥ នៃក្រម ព្រហ្មទណ្ឌ ។
សរុបមក បទចាប់ឃុំឃាំង ឬការបង្ខាំងដោយខុសច្បាប់ ដែលគ្មានការបញ្ជាពីអាជ្ញាធរស្របច្បាប់ និងគ្មាន ការអនុញ្ញាតពីច្បាប់ត្រូវបានក្រមព្រហ្មទណ្ឌបញ្ញត្តិថាជាអំពើខុសច្បាប់ និងត្រូវផ្តន្ទាទោសយ៉ាងតឹងរឹងទៅលើបុគ្គលដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើនោះ ក្នុងគោលបំណងការពារសិទ្ធិសេរីភាព កិត្តិយស និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ។
