(កំពត)៖ រោងចក្រវេចខ្ចប់ចេកដ៏ធំដំបូងគេ នៅកម្ពុជាដែលស្ថិតនៅស្រុកឈូក ខេត្តកំពត របស់ក្រុមហ៊ុនដាំដុះ និងនាំចេញចេកទៅកាន់ ប្រទេសចិន គឺក្រុមហ៊ុន Longmate Agriculture ដែលវិនិយោគដោយខ្មែរ-ចិន មានទឹកប្រាក់៣២លានដុល្លារ ត្រូវបានបើក សម្ពោធដាក់ឲ្យដំណើរការជាផ្លូវការ។ ក្រុមហ៊ុននេះ ក៏បានសម្ពោធការនាំចេញចេកដោយផ្ទាល់ទៅកាន់ប្រទេសចិនផងដែរ ដោយមិនបាច់ពឹងផ្អែកលើប្រទេសជិតខាងទៀតឡើយ។
ឆ្លងកាត់បទពិសោធន៍ នៃការនាំចេញចេក ទៅកាន់ទីផ្សារបរទេសនោះ ចេករបស់កម្ពុជា ត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា មានគុណភាពខ្ពស់ អាចប្រកួតប្រជែងជាមួយចេក ដែលមានស្តង់ដារខ្ពស់ នៅលើពិភពលោកបាន។ នេះបើតាមលោកឧកញ៉ា ហ៊ុន ឡាក់ អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន Longmate ថ្លែងក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន នៅថ្ងៃសម្ពោធដាក់ឲ្យដំណើរការរោងចក្រកែច្នៃ វេចខ្ចប់ និងការនាំចេញចេកជាលើកដំបូង ទៅកាន់ទីផ្សារចិនដោយផ្ទាល់ នៅស្រុកឈូក ខេត្តកំពត។
លោកឧកញ៉ាបានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា «កន្លងមកយើងបាននាំចេញចេកទៅចិន ហើយចេករបស់យើងត្រូវបានទទួលស្គាល់ និងការផ្តល់តម្លៃថា ចេករបស់កម្ពុជា ពិតជាមានគុណភាពខ្ពស់ និងមានតម្លៃអាចប្រកួតប្រជែង ប្រៀបនឹងគុណភាពចេក ដែលមានកម្រិតស្តង់ដារខ្ពស់របស់អន្តរជាតិ»។
លោកឧកញ៉ា ហ៊ុន ឡាក់ បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួននឹងនាំចេញចេក ជារៀងរាល់ថ្ងៃទៅកាន់ប្រទេសចិន ដោយប្រើកំពង់ផែទាំង២ គឺកំពង់ផែក្រុងភ្នំពេញ និងកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ។ នៅក្នុងខែសីហាខាងមុខ នៅពេលដែលទិន្នផលចេក មានការកើនឡើងនោះ ក្រុមហ៊ុននឹងពិចារណាផ្គត់ផ្គង់ ទៅទីផ្សារផ្សេងទៀត។ តែទោះយ៉ាងណាលោកឧកញ៉ា បញ្ជាក់ថា ចេករបស់កម្ពុជា មិនទាន់អាចផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការ របស់ប្រទេសចិននៅឡើយទេ។ ប្រទេសចិន មានតម្រូវការចេក ប្រហែលជាង៤លានតោនក្នុង១ឆ្នាំ។
លោកបញ្ជាក់ថា នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ ក្រុមហ៊ុនរំពឹងនាំចេញចេកបានចំនួន២២,០០០តោន និង៣៣,០០០តោននៅឆ្នាំ២០២០។
លោក វេង សាខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានបញ្ជាក់ថា នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ កម្ពុជារំពឹងថា នឹងនាំចេញចេកទៅកាន់ប្រទេសចិនបាន១២ម៉ឺនតោន។ ក្រុមហ៊ុនដាំចេកចំនួន៥ ទទួលបានការអនុញ្ញាតពីភាគីចិន នាំចេញចេកទៅកាន់ប្រទេសចិន។
បន្ទាប់ជោគជ័យក្នុងការនាំចេញផ្លែចេកស្រស់ ទៅកាន់ប្រទេសចិនហើយនោះ លោក វេង សាខុន បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា កម្ពុជាកំពុងរៀបចំការចរចាជាមួយភាគីចិន ដើម្បីឈានដល់ការសម្រេចបាន នូវការចុះហត្ថលេខារួមគ្នា លើពិធីសារស្តីពីការនាំចេញផ្លែស្វាយ ដោយផ្ទាល់ពីកម្ពុជា ទៅទីផ្សារប្រទេសចិនថែមទៀត។
ជាមួយគ្នានេះ លោករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាចង់ស្នើជាកញ្ចប់នូវផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់ភាគីចិន ដោយមិនដាក់តែផ្លែស្វាយមួយមុខនោះទេ ដើម្បីផ្តល់ភាពងាយស្រួលដល់កសិករខ្មែរ។ កញ្ចប់ផលិតនោះរួមមាន ផ្លែស្វាយ តាងែន ស្រការនាគ និងទឹកមាត់ត្រចៀកកាំ។
បច្ចុប្បន្នផលិតផលកសិកម្មរបស់កម្ពុជាចំនួន៥មុខ ត្រូវបានភាគីចិនអនុញ្ញាតឲ្យនាំចេញដោយផ្ទាល់ គឺ អង្ករ ចំណិតដំឡូងមីក្រៀម ស្វាយចន្ទី ចុងអង្ករ និងចេកដែលទើបសម្រេចបានថ្មីៗនេះ៕
