(ភ្នំពេញ)៖ ​​រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានរៀបចំកិច្ចប្រជុំចង្អៀត (Retreat) ស្តីពី «ការរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តភាពជាដៃគូ សម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ឆ្នាំ២០១៩-២០២៣» នៅស្ថានតំណាងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ប្រចាំកម្ពុជា​រាជធានី​ភ្នំពេញ។

កិច្ចប្រជុំនេះ ភាគីកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោក វង្សី វិស្សុត រដ្ឋលេខាធិការប្រចាំការ នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងជាអនុប្រធានឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងភាគី ​ADB ដឹកនាំដោយលោកស្រី Sunniya Durrani-Jamal នាយិកាស្ថានតំណាង ADB ប្រចាំកម្ពុជា ដោយមានចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីជំនាញការខាងផ្នែក គោលនយោបាយរបស់ ADB តាមប្រព័ន្ធ Video Conference ផងដែរ។

គោលបំណង នៃការរៀបចំកិច្ចប្រជុំចង្អៀតនេះ គឺដើម្បីធ្វើការពិភាក្សាលើយុទ្ធសាស្រ្តភាពជាដៃគូសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា សម្រាប់រយៈពេល​០៥​ឆ្នាំបន្តទៀត (២០១៩-២០២៣) ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាន៖ ទី១៖​យុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណដំណាក់កាលទី៤ ដែលជារបៀបវារៈគោលនយោបាយសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច នៃកម្មវិធីនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នីតិកាលទី៦ នៃរដ្ឋសភា, ទី​២៖​បច្ចុប្បន្នភាព និងការវាយតម្លៃលើស្ថានភាពអភិវឌ្ឍន៍ និងបញ្ហាប្រឈមតាម​វិស័យ និង​ទី៣៖ក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍរបស់ ADB ២០៣០។

​កិច្ចប្រជុំ​បានប្រព្រឹត្តិទៅពេញមួយថ្ងៃ ដោយបានធ្វើពិភាក្សាស៊ីជម្រៅ ដោយត្រង់ទៅត្រង់មក ក្នុងភាពដៃគូដ៏ស្មោះត្រង់ លើវិស័យដឹកជញ្ជូន, ការអប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ, ការធ្វើផែនការ និងគ្រប់គ្រងនគរូបនីយកម្ម, គ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ​ និងកសិកម្ម និងគ្រប់គ្រងវិស័យសាធារណៈ ព្រមទាំងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ។

លោក វង្សី វិស្សុត ​បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចប្រជុំនេះ គឺពិតជាវេទិកានៃការពិភាក្សាដ៏មានសារៈសំខាន់ នៅក្នុងយន្តការនៃភាពជាដៃគូរវាងកម្ពុជា និង ADB ដែលជាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ក៏ពិតប្រាកដ និងគួរឲ្យទុកចិត្ត។ លោកថា កម្ពុជាចង់កំណត់អាទិភាព នៃការប្រើប្រាស់ហិរញ្ញប្បទានពី ADB ឲ្យកាន់តែច្បាស់លាស់ និងចំទិសដៅ ដោយផ្អែកក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្រ្ត, ក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយ និងចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ពិសេសយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណ ដំណាក់កាលទី៤ និងចក្ខុវិស័យឆ្នាំ២០៣០។

​ក្រៅពីការគិតគូរលើប្រសិទ្ធភាព នៃការប្រើប្រាស់ កម្ពុជាក៏ចង់ផ្តោតផងលើកត្តាចីរភាព នៃគម្រោងថែមទៀត ដើម្បីធានាបានថាធនធានដែលកម្ពុជាទទួលបាន ADB, ពិតជាត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយត្រឹមត្រូវ និងឆ្លាតវៃ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការរបស់ប្រទេសជាតិ និងអាចបំពេញបាននូវអាទិភាពចម្បងនានារបស់ខ្លួន ដើម្បីសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍ ប្រកបដោយចីរភាព។

លោក វង្សី វិស្សុត ក៏បានស្នើសុំឲ្យដៃគូធ្វើការផ្លាស់ប្តូរពីរបៀបធ្វើការ ដែលធ្លាប់បានធ្វើពីមុនមក នៅក្នុងការវិនិយោគ។​ លោកក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរ អំពីការផ្សា​ភ្ជាប់គោលនយោបាយទៅនឹងជំនួយ អភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការ (ODA) តាមរយៈការផ្សាភ្ជាប់ក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយ និងយុទ្ធសាស្រ្ត ចាប់ពីកម្រិត តាមវិស័យឡើងទៅជាមួយ​ក្របខ័ណ្ឌវិនិយោគ ដើម្បីលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាព នៃការបែងចែកធនធាន។

មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់រូបនេះ បានបន្តថា ធ្វើដូចនេះ​គឺដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួល ទាំងសម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាសម្រាប់ដៃគូពាក់ព័ន្ធ ក្នុងការបំពេញនូវ តួនាទីរបស់ខ្លួនផង ហើយអាចផ្តល់ការគាំទ្រ និងបំពេញឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមកផង។ លោកបានលើកឡើង​ អំពីភាពចាំបាច់ និងបន្ទាន់ពាក់ព័ន្ធ​​វិស័យនគរូបនីយកម្ម ដោយសារវិស័យនេះ មានអត្រាកំណើនខ្ពស់ និងមានសន្ទុះអភិឌ្ឍន៍លឿន ដូចនេះ​ប្រសិនបើ​មិនបានធ្វើផែនការអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទេ ហើយធ្វើការវិនិយោគ​នៅត្រង់ទីនេះបន្តិចនោះយើងនឹងត្រូវទទួលរងការខាត់បង់ធំ ទៅថ្ងៃក្រោយជាក់ជាមិនខាន។

ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានពាក់ព័ន្ធនឹងការអភិវឌ្ឍទីក្រុង ចាំបាច់តម្រូវឲ្យមានផែនការមេអភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង ក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្រ្ត និងផែនការវិនិយោគ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គ្រប់គម្រោងវិនិយោគទាំងអស់ ត្រូវតែជាគម្រោងដែលអាចធ្វើទៅបាន និងមានចិរភាព ជាពិសេសត្រូវតែមានការគិតគូរលើ ផែនការប្រមូលចំណាយ​គម្រោងមកវិញ (Cost recovery) ថែមទៀត ដើម្បីធានាបាននូវយុត្តិធម៌រវាងអ្នករស់នៅទីក្រុង និងអ្នករស់នៅជនបទ ហើយអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនទូទៅ ដោយមិនមែនសម្រាប់តែក្រុមណាមួយនោះទេ។

​ដូចគ្នានេះដែរ ចាប់ពីពេលនេះតទៅ រាល់ការវិនិយោគនៅក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូន ក៏ចាំបាច់តម្រូវឲ្យមានផែនការមេនៃវិស័យដឹកជញ្ជូនផងដែរ ហើយប្រសិនបើយើង​គ្រប់គ្រង បែងចែក និងប្រើប្រាស់ធនធានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងត្រឹមត្រូវ ថែមទាំងមានអភិបាលកិច្ចទៀតនោះ កម្ពុជានឹងមានអនាគតកាន់តែល្អប្រសើរ។

កិច្ចប្រជុំនេះ ក៏បានធ្វើការពិភាក្សាផងដែរ លើកម្មវិធី​គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ និងជំនួយបច្ចេកទេសឆ្នាំ២០២០-២០២២ ផងដែរ។ គួរបញ្ជាក់ដែរថា គិតចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩២ រហូតដល់ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ ADB បានផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការដល់កម្ពុជា សម្រាប់ហិរញ្ញប្បទានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ចំនួន​១៦០ ដែលមានទឹកប្រាក់សរុបប្រមាណ ៣,១៩៤​លានដុល្លារអាមេរិក ដោយក្នុងនោះ ​ឥណទានសម្បទានប្រមាណ​២,៧០៤​លានដុល្លារ និងហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងប្រមាណ​៤៩០​លានដុល្លារ​៕