(អាមេរិក)៖ តើហេតុអ្វីបានជាតំបន់ទឹកកកអាក់ទិក ឡើងកម្តៅលឿនជាងតំបន់ដទៃៗ នៃភពផែនដី? តើធូលីរ៉ែជួយធ្វើឲ្យបរិយាកាសកើនឡើងកម្តៅ ឬក៏ចុះត្រជាក់? ទីភ្នាក់ងារអវកាសអាមេរិក NASA បានជ្រើសរើសសំណើធ្វើការស្រាវជ្រាវថ្មីចំនួនពីរ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ឧបករណ៍ទំហំតូច ដែលនឹងអាចផ្តល់ចម្លើយសម្រាប់សំណួរសំខាន់ៗទាំងនេះ ពាក់ព័ន្ធភពកំណើតរបស់យើង ហើយនិងបរិស្ថានរបស់វា ពីទីអវកាស។ នេះបើតាមការដកស្រង់ការផ្សាយចេញពី វែបសាយ Phys.org នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី០៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨។
ឧបករណ៍មានឈ្មោះថា PREFIRE នឹងនាំយកផ្កាយរណបខ្នាតតូច CubeSate មួយគូ ដើម្បីឲ្យទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវ ទៅលើថាមពល Radiant ដែលបញ្ចេញដោយភពផែនដី ក្នុងគោលបំណងស្វែងរកតំរុយ អំពីការកើនឡើងកម្តៅនៃតំបន់អាក់ទិក ក៏ដូចជាការបាត់បង់ដុំទឹកកកនៅផ្ទៃសមុទ្រ និងការរលាយផ្ទាំងទឹកកកធំៗ។
សម្រាប់ឧបករណ៍មួយទៀតគឺ EMIT នឹងប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ Sensor បំពាក់នៅខាងក្រៅស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ ISS ដើម្បីកំណត់ទៅលើសមាសធាតុផ្សំ នៃសារធាតុរ៉ែ ដែលបង្កើតចេញជាកម្ទេចធូលី នៅគ្របដណ្តប់ជុំវិញផែនដីរបស់យើង។ តាមរយៈការវាស់ស្ទង់លម្អិតថា តើសារធាតុរ៉ែណាខ្លះ ដែលបង្កើតធូលីនេះឡើង EMIT នឹងជួយផ្តល់ចម្លើយសម្រាប់សំណួរដ៏សំខាន់ថា តើធូលីបែបនេះ ធ្វើឲ្យបរិយាកាសផែនដីឡើងកម្តៅ ឬចុះត្រជាក់។
លោក Michael Freilich ប្រធានអង្គភាពផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តភពផែនដីរបស់ NASA បានលើកឡើងថា PREFIRE និង EMIT នឹងប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា ដែលអភិវឌ្ឍន៍ឡើងជាលើកដំបូងដោយ NASA សម្រាប់បេសកកម្មបែប Planetary ប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតខ្ពស់ ដើម្បីដោះស្រាយសំណួរដ៏សំខាន់ និងជាយូរណាស់មកហើយ ស្តីពីភពរបស់យើង។
គួរបញ្ជាក់ថា ការឡើងកម្តៅខុសពីធម្មតា នៃតំបន់សមុទ្រទឹកកកអាក់ទិក បានធ្វើឲ្យទឹកកកទាំងផ្ទាំងៗរលាយបន្តិចម្តងៗ និងធ្វើឲ្យនីវ៉ូទឹកសមុទ្រកើនឡើងខ្ពស់ ដែលជាហេតុបង្កគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ដល់បណ្តាទីក្រុងនានា ដែលមានផ្ទៃដីទាប ហើយបើនៅតែបន្តទៀតនោះ ទីក្រុងជាច្រើននៅតាមបណ្តោយឆ្នេរមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក និងឥណ្ឌាផងដែរ នឹងត្រូវលិចក្នុងទឹកសមុទ្រ នៅយ៉ាងហោចណាស់ ៥០ឆ្នាំ ខាងមុខ៕
