(តួកគី)៖ យ៉ោងតាម Twitter របស់លោក Mahir Zeynalov និពន្ធនាយកនៃសារព័ត៌មាន The Globe Post បានបង្ហោះកាលពីយប់ថ្ងៃទី១៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ ពីការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារបរាជ័យកាលពីឆ្នាំមុន និងការបង្រ្កាបទៅលើទាហានដូចខាងក្រោមថា៖
មន្រ្តីដែលល្អបំផុតរបស់តួកគី ត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅបម្រើនៅអង្គការណាតូនៅទ្វីបអឺរ៉ុប ឬអាមេរិក។ ភាគច្រើននៃមន្ត្រីទាំងនេះ មកពីកងទ័ពអាកាស។ ដោយសារពួកគេមិនស្មោះត្រង់ នឹងរដ្ឋាភិបាលដូចដែល លោក Erdogan ចង់បាន ពួកគេត្រូវតែបោសសំអាត។ ប៉ុន្ដែរបៀប? «ចាប់ផ្តើមពីខែមេសាឆ្នាំ ២០១៦ ពាក្យចចាមអារ៉ាមមួយដែលថា ការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារមួយនឹងអាចកើតឡើងដោយចេតនា។ គោលដៅគឺដើម្បីមើលថា តើអ្នកណានឹងអាណិតអាសូដល់បុព្វហេតុនេះ»។
មានការផ្តន្ទាទោសជាទូទៅ នៅក្នុងជួរកងទ័ពថា ការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារទំនងជានិងកើតឡើង ក្រោមការដឹកនាំជាពិសេស នៃអគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ព លោក Akar។ វាគឺជាល្បិចកលមួយ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីប្រមូលផ្តុំពួកឧត្តមសេនីយ៍
ដែលមិនមែនជាអ្នកស្មោះត្រង់ ហើយបោកបញ្ឆោតពួកគេចូលទៅក្នុងទ្រុងតូចមួយ ហើយបោសសំអាតពួកគេទាំងអស់។
ភ្នាក់ងារចារកម្ម (MIT) និងមន្ត្រីដែលនៅក្រោមឱវាទរបស់ លោក Erdogan បានចាប់ផ្តើមរៀបចំបញ្ជីមន្ត្រីរាប់ពាន់នាក់ ដែលត្រូវបានគេបោសសំអាត។ វារួមបញ្ចូលឧត្តមសេនីយ៍ផ្កាយបួនរាប់ពាន់នាក់ ក៏ដូចជាពួកវរៈសេនីយឯក។ កងកម្លាំងទ័ពអាកាស គឺទទួលរងការបោសសំអាតនេះខ្លាំងបំផុត។
ជាពិសេសនៅក្រុងអង់ការ៉ា ការបង្កើតកងទ័ពបានធ្វើឱ្យប្រាកដថា ដើម្បីរក្សាអាកាសយានិកនៅក្នុងរដ្ឋធានី។ អ្នកខ្លះត្រូវចាកចេញទៅបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ណាតូ នៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប (ប៉ុន្ដែបានរារាំងមិនអោយទៅ) ហើយមួយចំនួនត្រូវបានគេចាត់តាំង តែប៉ុន្មានថ្ងៃមុន
ពេលរដ្ឋប្រហារ។ គោលបំណងគឺដើម្បីរក្សាពួកគេទាំងអស់ នៅក្នុងមូលដ្ឋានអាកាស អាគីនជី (Akinci ) ហើយចាប់ពួកគេដោយផ្អែកលើមូលហេតុនេះ។
អ្នកដែលរដ្ឋាភិបាលចង់បោសសំអាតពីកងទ័ព( អ្នកកាម៉ាលនិយម ហ្គូលែននិយម និងអ្នកដែលគាំទ្រពួកលោកខាងលិច) ត្រូវបានគេហៅ និងដាក់អោយមានកាតព្វកិច្ច នៅយប់នោះ។ ភាគច្រើននៃពួកគេ ត្រូវបានគេប្រាប់ថា ពួកគេគឺជាផ្នែកមួយដែល
គេហៅថា TMH (ប្រតិបត្តិការប្រឆាំងភេរវកម្ម)។ ពួកគេមិនដឹងថា នឹងមានអ្វី កើតឡើងនោះទេ។
ពួកគេបានធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាង ដើម្បីធានាថាប្រជាជនស្អប់អ្នកធ្វើផែនការរដ្ឋប្រហារ។ ពួកគេបានសម្លាប់ប៉ូលិស និងជនស៊ីវិល បង្កើតឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ដោយការហោះហើរយ៉ាងទាប ទម្លាក់គ្រាប់បែកលើវិមានសភា និងវិមានអេឌូហ្គាន់។ មនុស្សជាង ២៥០ នាក់បានស្លាប់នៅយប់នោះ។ មន្រ្តីជាង ៤០០នាក់ បានបញ្ជូនទៅណាតូនៅអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានកោះហៅត្រលប់មកវិញ។
អ្នកដែលបានវិលត្រឡប់មកវិញ ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅពេលមកដល់ ប្រទេសតួកគី។ អ្នកផ្សេងទៀតដែលបដិសេធមិនត្រលប់មកវិញ បានស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន។ ប្រទេសតួកគីបានបោសសំអាតពេញទំហឹង ប្រឆាំងនឹងមន្រ្តីណាដែលគាំទ្រណាតូ និងគាំទ្រលោកខាងលិច ដែលនៅក្នុងជួរកងទ័ព។
ការបោសសំអាតមកដល់ពេលនេះ លើកងទ័ពអាកាសរបស់តួកគីស្ទើរតែអស់រលីងហើយ។ តួកគីបានចាប់ផ្តើមហៅអ្នកបើកយន្តហោះ ដែលប្រឡងធ្លាក់ពីមុនហើយបានស្នើសុំឱ្យក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ពាណិជ្ជកម្ម ជួយជាមួយអាកាសយានិករបស់ពួកគេ។
ឥឡូវនេះកងទ័ពត្រូវបានសម្អាតពីពួកឧត្តមសេនីយ៍ ដែលមិនចង់ទៅប្រទេសស៊ីរី។
ប៉ុន្មានសប្តាហ៍បន្ទាប់ពីការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារ លោក Erdogan បានបញ្ជាឱ្យកងទ័ពឈ្លានពានភាគខាងជើង នៃប្រទេសស៊ីរី។ វាជាកិច្ចការដ៏លំបាកមួយសម្រាប់កងទ័ពមួយ ដែលបានបាក់បែកនិងមានសីលធម៌យ៉ាងខ្លាំង។ ទោះបីជាមានការទទួលបានជ័យជម្នះតិចតួច ក្នុងប៉ុន្មានសប្តាហ៍ដំបូងក៏ដោយ ក៏តួកគីបានជាប់គាំងនៅក្នុងទីក្រុង ដែលគេហៅថាអាល់បានី អស់រយៈពេល ៦ ខែដែលកងទ័ពបានតស៊ូវាយយកពីក្រុម ISIS ។
តួកគីគ្មានអ្នកបើកបរយន្តហោះ ដើម្បីហោះហើរ F-16 ដើម្បីជួយដល់កងទ័ព ដែលនៅលើដីដែលនៅភាគខាងជើងប្រទេសស៊ីរីទេ។ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Erdogan បានសុំឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកជួយ។ វាមិនដែលកើតឡើងទេ។ លោក Erdogan មានការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយលោក
បានងាកទៅរកក្រុងម៉ូស្គូ ដើម្បីសុំជំនួយ។
ប្រទេសរុស្ស៊ីក៏មានការស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការជួយ ប្រទេសតួកគីនៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី ដែលនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជនជាតិឃឺដនៅស៊ីរី។ ដើម្បីបង្ហាញប្រទេសតួកគីថា រុស្ស៊ីជាសម្ព័ន្ធមិត្តប្រសើរជាងសហរដ្ឋអាមេរិក រុស្ស៊ីក៏ព្រម។ សហរដ្ឋអាមេរិកមានការព្រួយបារម្ភ ហើយបានសំរេចជួយប្រទេសតួកគីក្នុងការចែករំលែកការស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ និងការហោះហើរតាមផ្លូវអាកាសដើម្បីកុំឱ្យប្រទេសតួកគី ងាកទៅកាន់ប្រទេសរុស្ស៊ី។
រយៈពេលមួយឆ្នាំកន្លងផុតទៅហើយ ប្រទេសស៊ីរីត្រូវបានគេបោសសំអាតពីក្រុម ISIS សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងហ្វឹកហាត់ និងបង្កើតកម្លាំងដ៏រឹងមាំមួយ ដែលភាគច្រើនមកពី Kurds និងអារ៉ាប់នៅក្នុងតំបន់ដែលរំដោះចេញពី ISIS ។ វាត្រូវបានរាយការណ៍ជាលើកដំបូងដោយ @DefensePost។ មេបញ្ជាការកងទ័ពតួកគី លោក Akar បានទៅទីក្រុងម៉ូស្គូនៅថ្ងៃនេះ ដើម្បីសុំការអនុញ្ញាតពីរុស្ស៊ី។
មន្រ្តីតួកគីក៏កំពុងស្វែងរកការអនុញ្ញាតរបស់អ៊ីរ៉ង់ សម្រាប់យុទ្ធនាការយោធាផងដែរ។ សហរដ្ឋអាមេរិកមានការព្រួយបារម្ភជាថ្មីម្តងទៀត លើលទ្ធភាពដែលថា តួកគី រុស្ស៊ី និងអ៊ីរ៉ង់អាចប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកងទ័ព ដែលទទួលបានការគាំទ្រ និងទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលពីសហរដ្ឋអាមេរិក។ កាលពីយប់មិញមន្ទីរបញ្ចកោណបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ ដើម្បីធានាដល់ប្រទេសតួកគីថា «យើងនៅតែជាមិត្តភក្តិ» ហើយថាក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន មិនបានកសាងកងទ័ព ប៉ុន្តែគ្រាន់តែបណ្តុះបណ្តាលពួកគេប៉ុណ្ណោះ។
ការគំរាមកំហែងនេះនិយាយអំពីរបៀបដែល លោក Erdogan ដែលមាន ជំនួយពីក្រុមគាំទ្ររុស្ស៊ីបានបោសសំអាតកងទ័ពតួកគីដូចជា ពួកឧត្តមសេនីយ៍ដែលគាំទ្រដោយអង្គការណាតូ និងបានរៀបចំដោយរុស្ស៊ី និងអ៊ីរ៉ង់ហើយបានធ្វើឱ្យកងទ័ពក្លាយជាកម្លាំងមិនស្ថិតស្ថេរនៅក្នុងតំបន់៕
