(សេអ៊ូល)៖ ប្រសិនបើកូរ៉េខាងជើង ប្រើប្រាស់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរប្រឆាំងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក ឬក៏សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនគឺកូរ៉េខាងត្បូង នោះវានឹងក្លាយជា «ថ្ងៃអវសាន» នៃរបបដឹកនាំ លោក គីម ជុងអ៊ុន។ នេះជាការប្រកាសរួមគ្នារវាងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងទីក្រុងសេអ៊ូល នៅថ្ងៃពុធ ទី២៦ ខែមេសានេះ។ ដំណាលគ្នានឹងការព្រមានធ្ងន់ៗនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏ បានប្រកាសដែរពីគម្រោងបញ្ជូននាវាមុជទឹកបំពាក់មីស៉ីលនុយក្លេអ៊ែរ (SSBN) ទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅឯកូរ៉េខាងត្បូង ជាលើកដំបូងបំផុតគិតចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ ដើម្បី ជួយបង្ហាញពីការប្តេជ្ញារបស់ទីក្រុងវ៉ាស៉ីនតោន ក្នុងការការពារប្រទេសអាស៉ីបូព៌ាមួយនេះពី​ការវាយប្រហាររបស់កូរ៉េខាងជើង។ តែវាមិនមែនជាការឈរជើងអចិន្ត្រៃយ៍ ឬក៏មាន ការដាក់ពង្រាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរអាមេរិកនៅណាមួយលើទឹកដីកូរ៉េខាងត្បូងឡើងវិញឡើយ។

សហរដ្ឋអាមេរិកបានសន្យាថានឹងដាក់ពង្រាយអាវុធយុទ្ធសាស្រ្តដ៏មានអានុភាពរបស់ខ្លួន ដូចជានាវាផ្ទុកយន្តហោះចម្បាំង នាវាមុជទឹក និង​យន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់បែកចម្ងាយឆ្ងាយ ឱ្យបានញឹកញាប់ជាងមុនមកកាន់កូរ៉េខាងត្បូង ដើម្បីកំញើញកូរ៉េខាងជើង ដែលបានអភិវឌ្ឍមីស៉ីលកាន់​​​មានសមត្ថភាពខ្ពស់ឡើងៗ ដែលអាចបាញ់លើគោលដៅ ចាប់តាំងពី នៅកូរ៉េខាងត្បូង រហូតដល់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ក្រៅពីជាសារព្រមានដល់​កូរ៉េខាងជើង ដំណើរទស្សនកិច្ចនៃនាវា SSBN អាមេរិក ក៏ត្រូវមើលឃើញថា ជាមធ្យោបាយដើម្បី ពង្រឹងទំនុកចិត្តរបស់កូរ៉េខាងត្បូង ហើយ​បន្សាបគំនិតរបស់ទីក្រុងសេអ៊ូល ស្តីពីការចង់អភិវឌ្ឍអាវុធនុយក្លេអ៊ែរផ្ទាល់ខ្លួន។

* តើមានអាវុធអ្វីខ្លះបំពាក់លើនាវាមុជទឹក SSBN?
កងទ័ពជើងទឹកអាមេរិក កំពុងធ្វើប្រតិបត្តិការនាវា SSBN ចំនួន១៤គ្រឿង ដែលមួយគ្រឿងៗ អាចផ្ទុកមីស៉ីល Trident II D5 ចំនួន២០គ្រាប់ ហើយមីស៉ីលនីមួយៗអាចបញ្ជូន ក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែររហូតដល់៤គ្រាប់ ទៅកាន់គោលដៅស្ថិតនៅចម្ងាយអតិបរមា ១២,០០០គីឡូម៉ែត្រ។ ពួកនាវា SSBN របស់អាមេរិក ធ្លាប់ធ្វើការបំពេញទស្សនកិច្ច ជាទៀងទាត់ទៅកាន់កូរ៉េខាងត្បូង កំលុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ​១៩៧០ ប៉ុន្តែបានបញ្ឈប់ទៅវិញនៅឆ្នាំ១៩៨១។ មីស៊ីល Trident II D5 ក្នុងមួយគ្រាប់អាចផ្ទុកក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ ៤គ្រាប់ ដែលនេះមានន័យថានាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរ SSBN ប្រដាប់ដោយមីស៊ីលបាលិស្ទីគមួយគ្រឿងអាចបំពាក់ក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ ៨០គ្រាប់ ឬអាចនិយាយបានថានាវា SSBN ត្រឹមតែមួយគ្រឿង ល្មមអាចកម្ទេចកូរ៉េខាងជើងទាំងមូល។

អ្នកជំនាញដូចជាលោក Blake Herzinger ជាអ្នកជំនាញខាងគោលនយោបាយយោធាក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកនៃវិទ្យាស្ថាន American Enterprise Institute បាននិយាយថា តាមរយៈចម្ងាយ១២,០០០គីឡូម៉ែត្រនេះ SSBN មិនចាំចាច់ត្រូវស្ថិតនៅក្បែរឧបទ្វីបកូរ៉េ ដើម្បីអាចបាញ់ទៅដល់គោលដៅ នោះឡើយ។

* ​ហេតុអ្វីត្រូវបញ្ជូននាវាមុជទឹកនុយក្លែអ៊ែរ ទៅកូរ៉េខាងត្បូង?
ការបញ្ជូននាវាមុជទឹកនុយក្លែអ៊ែរទៅកាន់ប្រទេសរ៉េខាងត្បូង ត្រូវបានគេមើលឃើញថាដើម្បីជួយបង្ហាញពីការប្តេជ្ញារបស់ទីក្រុងវ៉ាស៉ីនតោន ក្នុងការការពារប្រទេសអាស៉ីបូព៌ាមួយនេះ ពី​ការវាយប្រហាររបស់កូរ៉េខាងជើង។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នកវិភាគយល់ថាវត្តមាននាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរ នៅឯកំពង់ផែកូរ៉េខាងត្បូង គ្រាន់តែជានិមិត្តរូបមួយសុទ្ធសាធ ហើយនឹងមានតែ កាត់បន្ថយគុណតម្លៃយោធានៃនាវាមុជទឹកនេះតែប៉ុណ្ណោះ។ លោក Carl Schuster ជាអតីតកាពីទែនកងនាវាអាមេរិក និងអតីតនាយកប្រតិបត្តិការនៃមជ្ឈមណ្ឌលស៊ើបការណ៍ សម្ងាត់រួមនៃទីបញ្ជាការយោធាអាមេរិកប្រចាំតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក មានមូលដ្ឋាននៅរដ្ឋហាវៃ បានគូសបញ្ជាក់ដូច្នេះថា «ជាលក្ខណៈយុទ្ធសាស្ត្រ (សហរដ្ឋអាមេរិក និងកូរ៉េខាងត្បូង កំពុងកាត់បន្ថយអំណាច និងភាពអាថ៌កំបាំងនៃនាវាមុជទឹក»។ លោកបន្តថា គន្លឹះដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងចំណោមគន្លឹះសំខាន់ៗនៃការកំញើញសត្រូវដោយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ នោះគឺ «ភាពមិនច្បាស់លាស់»។ ពោលគឺការកំញើញនុយក្លេអ៊ែរមានន័យថាទោះជាសត្រូវបានដឹងពីវត្តមានអាវុធ និងវិសាលភាពនៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ក៏គេមិនអាចឱ្យសត្រូវដឹងពីទីតាំង ឬសមត្ថភាព ឬក៏ពេលវេលានៃការដាក់ពង្រាយនោះដែរ។

ជាការពិតណាស់ នាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរអាមេរិកមានសមត្ថភាពមុជនៅក្រោមបាតសមុទ្រក្នុងជម្រៅរាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រ ហើយកូរ៉េខាងជើងក៏ទំនងជានឹងមិនអាចចាប់សញ្ញា បានដែរ។ ប៉ុន្តែបើតាមលោក Carl Schuster កូរ៉េខាងត្បូងត្រូវរៀបចំឱ្យបានមុនពី ២៤ ទៅដល់៤៨ម៉ោង មុននឹងនាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរអាមេរិកចូលចតនៅឯកំពង់ផែរបស់ខ្លួន នោះគេនឹងអាចឃើញនាវាមុជទឹកនេះកាន់តែច្បាស់ ដែលនេះឯងនឹងផ្ដល់អត្ថាប្រយោជន៍ដល់កូរ៉េខាងជើង។ «ប្រសិនបើលោក គីម ជុងអ៊ុន ពិតជាកំពុងសម្លឹងមើល ឱកាសវាយប្រហារណាមួយ នោះយើងគឺជាអ្នកផ្ដល់ឱ្យគាត់នូវទីតាំង និងពេលវេលាដែលនាវាមុជទឹកត្រូវទៅដល់ទីនោះ (កូរ៉េខាងត្បូង)។ នេះជាការពន្យល់របស់លោក Carl Schuster។

* តើកូរ៉េខាងជើង នឹងធ្វើបែបណា?
ក្រុមអ្នកជំនាញមើលឃើញថា ការកើនឡើងនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់ជិតសិ្នទ្ធរវាងកូរ៉េខាងត្បូង និងសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងកាន់តែបង្កឱ្យលោក គីម ជុងអ៊ុនមានកង្វល់រឹតតែធំ ហើយកង្វល់នេះនឹងជំរុញឱ្យរូបលោកកាន់តែបង្កើនការធ្វើតេស្ដមីស៊ីល។ «ជាសាធារណៈ កូរ៉េខាងជើងនឹងបង្ហាញឱ្យគេឯងដឹងថាខ្លួនមិនញញើតនឹងការគំរាមរបស់អាមេរិកឡើយ តែនៅពីក្រោយឆាក ពួកគេដឹងច្បាស់នៅក្នុងចិត្តថាប្រសិនបើហ៊ានប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ នោះវាអាចនឹងក្លាយជាថ្ងៃអវសាននៃរបបដឹកនាំលោក គីម»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក Chun In-bum ដែលជាឧត្តមសេនីយ៍កូរ៉េខាងត្បូងចូលនិវត្តន៍ម្នាក់។ ដោយឡែក លោក Yang Moo-jin នាយកសកលវិទ្យាល័យ University of North Korean Studies ក្នុងទីក្រុងសេអ៊ូល យល់ថាកូរ៉េខាងជើងនឹងមិនបោះបង់ចោលការអភិវឌ្ឍអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដោយសារគ្រាន់តែពាក្យសម្លុតគំរាមប៉ុន្មានម៉ាត់នេះនោះទេ។

*​ ចុះបើដូច្នេះ, តើវាគ្រាន់តែជានិមិត្តរូប ឬ?
សហរដ្ឋអាមេរិក ចង់ធ្វើការធានាដល់កូរ៉េខាងត្បូងដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តមួយដ៏សំខាន់របស់ខ្លួនថាកុំភ័យអី យើងនឹងនៅពីក្រោយខ្នងចាំជួយអ្នកជានិច្ច។ លោក គីម ជុងអ៊ុន បាន និងកំពុងបង្កើនការអភិវឌ្ឍអាវុធ ក៏ដូចជាពង្រឹងសមត្ថភាពកងកម្លាំងនុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង តាមរយៈការធ្វើតេស្ដមីស៊ីលដោយបំបែកកំណត់ត្រាមួយមិនធ្លាប់មានកាលពី ឆ្នាំ២០២២។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងសុន្ទរកថាថ្ងៃចូលឆ្នាំសកល២០២៣ មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើងរូបនេះបានអំពាវនាវឱ្យយោធារបស់លោកពង្រីកឃ្លាំងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងអ្វីដែលលោកអះអាងថាជាការគំរាមកំហែងពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងកូរ៉េខាងត្បូង។

ការរីកចម្រើនទៅមុខនៃកម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើង បានជំរុញឱ្យអ្នកនយោបាយ និងប្រជាជនកូរ៉េខាងត្បូងកាន់តែច្រើនឡើងនំាគ្នាឱ្យអំពាវនាវឱ្យទីក្រុងសេអ៊ូល ក្លាយជា រដ្ឋអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ ប៉ុន្តែ សហរដ្ឋអាមេរិកមិនចង់ឱ្យកូរ៉េខាងត្បូងផលិត ឬកាន់កាប់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរដោយខ្លួនឯងនោះទេ ដ្បិតទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបារពីការរីកសាយភាយ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដោយខ្លាចក្រែងថាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនដទៃដូចជាជប៉ុន តៃវ៉ាន់ ឬនៅមជ្ឈិមបូព៌ាដូចជាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតចង់បានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរដែរ។

ដូច្នេះហើយ ទើបរដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ចូ បៃដិន បានប្រឹងប្រែងបញ្ចុះបញ្ចូល និងធ្វើការធានាទៅកាន់សម្ព័ន្ធមិត្ត ដោយបង្កើនវត្តមានយោធាសម្ញែងសាច់ដុំ តួយ៉ាងដូចជាក្នុងតំបន់ឧបទ្វីបកូរ៉េ ជាមួយការដាក់ពង្រាយយន្ដហោះទម្លាក់គ្រាប់បែក B52 និងនាវាផ្ទុកយន្ដហោះចម្បាំងឱ្យចូលរួមក្នុងការធ្វើសមយុទ្ធយោធាជាមួយ កូរ៉េខាងត្បូង។ លោក Kim Jung-sup ជាអ្នកសា្រវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ម្នាក់មកពីមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការសិក្សាពីវិស័យការពារជាតិនៃវិទ្យាស្ថាន Sejong Institute មានមូលដ្ឋាន ក្នុងទីក្រុងសេអ៊ូល បានកត់សម្គាល់ថានាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរនឹងបង្កើនទំនុកចិត្តរបស់កូរ៉េខាងត្បូងលើសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកបន្ថែមថា «ជាការពិតណាស់ នាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរជាប្រភេទអាវុធ ផ្សេងគ្នា ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនគិតទេថាមានភាពខុសគ្នាខ្លាំង ដ្បិតនាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរក៏ជាអាវុធយុទ្ធសាស្ត្រដែលមានមូលដ្ឋានជារួមបញ្ជូនសារមួយគំរាមសងសឹកដោយប្រើ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរប្រឆាំងកូរ៉េខាងជើង បើមានការវាយប្រហារណាមួយពីសំណាក់ទីក្រុងព្យុងយ៉ាង។

គួរបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងជំនួបនៅឯសេតវិមាន កាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៦ ខែមេសា លោក ចូ បៃដិន និងលោក យូន ក៏បានបង្កើតផងដែរនូវក្រុមការងារប្រឹក្សាយោបល់នុយក្លេអ៊ែរ «Nuclear Consultative Group» ដែលនឹងអនុញ្ញាតឱ្យកូរ៉េខាងត្បូងតែមានសំឡេង និងយោបល់ច្រើនជាងមុន ចំពោះការប្រើប្រាស់អាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បើទោះជាទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននៅតែបន្តគ្រប់គ្រងលើការកំណត់គោលដៅ និងការធ្វើប្រតិបត្តិការជាក់ស្ដែងក៏ដោយ៕