(ហាវ៉ៃ)៖ ភ្នំភ្លើង ម៉ោណា ឡូអា (Moauna Loa) នៅរដ្ឋហាវ៉ៃរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាភ្នំភ្លើងសកម្មធំបំផុតលើពិភពលោក ទើបតែបានផ្ទុះឡើងវិញជាលើកដំបូង ក្នុងរយៈពេលជិត៤ទសវត្សរ៍មកនេះ។ នេះបើតាមការចេញផ្សាយដោយ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP នៅថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២។

ទីភ្នាក់ងារអង្កេតភូគព្ភសាស្រ្តរបស់អាមេរិក USGS បាន​ឱ្យដឹងថា បន្ទុះភ្នំភ្លើងខាងលើបានចាប់ផ្តើម កាលពីយប់ថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅ (ពេលវេលាក្នុងតំបន់) នៅលើកោះហាវ៉ៃ ដែលជាកោះធំជាងគេនៃរដ្ឋហាវ៉ៃ។ យោងតាមទីភ្នាក់ងារ USGS បើទោះបីជាមានការជះផេះ និងខ្ទាតកម្ទេចកម្ទីផ្សេងៗ​ ដោយសារបន្ទុះភ្នំភ្លើង ហើយកម្អែរភ្នំភ្លើងបានហូរចេញមកក៏ដោយ គឺមិនទាន់មានការគំរាមកំហែងចំពោះ សហគមន៍ក្បែរខាងនៅឡើយទេ រីឯការស្នើឱ្យជម្លៀសខ្លួនក៏មិនទាន់មានដែរ ប៉ុន្តែប្រជាជនត្រូវបានក្រើនរំឭកឱ្យប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ និងត្រៀមលក្ខណៈជាប់​និច្ច។

គួរបញ្ជាក់ថា នៅរដ្ឋហាវ៉ៃទាំងមូលមានភ្នំភ្លើងសកម្មសរុបចំនួន៦។ ភ្នំភ្លើង ម៉ោណា ឡូអា ដែលធំជាងគេលើផែនដី បានផ្ទុះឡើង​សរុបចំនួន៣៣លើក ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៨៤៣មក ជាពេលដែលមានការកត់ត្រាគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ បន្ទុះលើកចុងក្រោយបង្អស់របស់វា គឺនៅឆ្នាំ១៩៨៤ ដែលមានរយៈពេល២២ថ្ងៃ ហើយកម្អែរភ្នំភ្លើងនាពេលនោះ បានហូរទៅដល់ចម្ងាយត្រឹម ៧គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះពី ទីក្រុងហ៉ីឡូ (Hilo) ដែលសព្វថ្ងៃមានមនុស្សរស់នៅ៤៤,០០០នាក់។

ដោយឡែកភ្នំភ្លើងមួយទៀតឈ្មោះថា ឃីឡូវេ (Kilauea) ដែលស្ថិតនៅភាគអាគ្នេយ៍ភ្នំភ្លើង ម៉ោណា ឡូអា ក៏បាននិងកំពុងបញ្ចេញសកម្មភាពផ្ទុះ ក្នុងកម្រិតតិចតួចផងដែរ ចាប់ពីឆ្នាំ២០២១មក ខណៈកាលពីឆ្នាំ២០១៨ បន្ទុះដែលអូសបន្លាយពេលរាប់ខែរបស់វា បានបំផ្លាញលំនៅឋានចំនួន ៧០០ខ្នង៕