(អ៊ីស្ដង់ប៊ូល)៖ ប្រមុខរដ្ឋអាជ្ញាតួកគី លោក អ៊ីហ្វេន ហ្វីដាន (Irfan Fidan) បានអះអាងជាថ្មីម្ដងទៀតថា អ្នកកាសែតលោក ចាម៉ាល់ ខានហូកជី (Jamal Khashoggi) ត្រូវបានគេសម្លាប់ភ្លាមៗនៅពេលលោកឈានជើង ចូលស្ថានកុងស៊ុលអារ៉ាប៊ីសាអីឌីត ក្នុងទីក្រុងអ៊ីស្ដង់ប៊ូល ហើយថា សពរបស់លោកត្រូវគេកាត់ និងបំផ្លាញជាកង់ៗ ក្រោមគំរោងសម្លាប់រៀបចំទុកជាមុន។
ការលើកឡើងខាងលើរបស់ លោក Irfan Fidan គឺជាការបញ្ជាក់ជាសារធាណៈលើកដំបូងបំផុត និងតែប៉ុន្មានម៉ោងប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីប្រមុខរាជអាជ្ញាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ហ្សេក សូដ អាល់ ម៉ូចេប (Sheikh Saud al-Mojeb) បានចាកចេញពីទីក្រុងអ៊ីស្ដង់ប៊ូល ដោយគ្មានចេញសេចក្ដីថ្លែង ការណ៍អ្វីទាំងអស់។ លោក Fidan បានលើកឡើងយ៉ាងដូច្នេះថា «ក្រោមផែនការរៀបចំទុកជាមុន ជនរងគ្រោះ លោក Khashoggi ត្រូវបានគេសម្លាប់ភា្លមៗ នៅពេលដើរចូលស្ថានកុងស៊ុលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ប្រចាំទីក្រុងអ៊ីស្ដង់ប៊ូល ប្រទេសតួកគី កាលពីថ្ងៃទី០២ ខែតុលាកន្លងទៅ ដើម្បីទទួលយកឯកសាររៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍របស់ លោកជាមួយគូដណ្ដឹងជាជនជាតិតួកគី»។ លោកបន្ថែមថា សាកសពរបស់ជនរងគ្រោះត្រូវគេកាត់ និងបំផ្លាញជាបំណែកៗ។
ដោយឡែកជុំវិញសំណុំរឿងដ៏រសើបនេះដែរ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានបញ្ជូនប្រមុខរាជអាជ្ញា Sheikh Saud al-Mojeb មកកាន់ទីក្រុងអ៊ីស្ដង់ប៊ូល កាលពីថ្ងៃអាទិត្យសប្ដាហ៍នេះ ដើម្បីពិភាក្សាការងារជាមួយលោក Irfan Fidan។ ក៏ប៉ុន្តែលោក al-Mojeb បានចាកចេញពីតួកគី កាលពីរសៀលថ្ងៃពុធ ដោយមិនបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍អ្វីទាំងអស់ ខណៈអាជ្ញាធរតួកគីធ្លាប់បង្ហាញ ពីការព្រួយបារម្ភលើឆន្ទៈពិតប្រាកដរបស់ទីក្រុងរីយ៉ាដ ក្នុងការស៊ើបអង្កេត។
* តើនរណាជាអ្នកបញ្ជាឱ្យសម្លាប់លោក Khashoggi?
កាលពីដំបូងឡើយ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតធ្លាប់បានអះអាងថា លោក Khashoggi បានចាកចេញពីស្ថានកុងស៊ុលដោយសុវត្ថិភាព។ ក៏ប៉ុន្តែក្រោយមកទៀតអាជ្ញាធរតួកគី អះអាងជាបន្តបន្ទាប់ថា មានភស្ដុតាងបញ្ជាក់ថាអ្នកកាសែត Washington Post រូបនេះត្រូវបានទីភ្នាក់ងារអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតសម្លាប់ ទើបទីក្រុងរីយ៉ាដស្រាប់តែទទួលស្គាល់ថា លោក Khashoggi ពិតជាបានស្លាប់ប្រាកដមែន ជាមួយការឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យ ១៨នាក់ទៀតផង។
តែទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់របស់ប្រធានាធិបតីតួកគី គឺលោក អូមែ សេលីក (Omer Celik) បានបញ្ជាក់នៅថ្ងៃពុធសប្ដាហ៍នេះថា អំពើឃាតកម្មលើលោក Khashoggi មិនអាចធ្វើទៅរួចឡើយ បើគ្មានបញ្ជាពីក្រុមមន្ត្រីកំពូលៗនៅក្នុងទីក្រុងរីយ៉ាដ។ «នរណាជាអ្នកបញ្ជានៅពីក្រោយ? នេះគឺជាការចោទសួររបស់ លោក Celik អំឡុងពេលធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មាន ដោយបន្ថែមទៀតថា លោកជឿជាក់ថា វាមិនអាចទៅរួចឡើយ ដែលអាជ្ញាធរអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតឆ្លើយថា មិនដឹងទីតាំងនៃសាកសពជនរងគ្រោះនៅទីណា។»
លើសពីនេះទៅទៀត លោក អាប់ឌុលកាដឺ សែលវី (Abdulkadir Selvi) ជានិពន្ធនាយកសារព័ត៌មាន ហឺរីយេត (Hurriyet) ដែលស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាលតួកគី ក៏បាន កត់សម្គាល់ដោយចំៗដែរថា ព្រះរាជអាជ្ញាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតកំពុង ព្យាយាមជួយព្រះអង្គម្ចាស់រាជទាយាទ មហាំម៉ាត់ ប៊ិនសាល់ម៉ាន់ តាមរយៈការបិទបាំងការស៊ើបអង្កេត ជាជាងគាស់កកាយរឿងពិតចេញមកក្រៅ។
* រំលោភលើច្បាប់អន្តរជាតិ
អំពើឃាតកម្មលើលោក Khashoggi បានធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងបណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិចជាច្រើន ប្រែជាល្អក់កករ ហើយសូម្បីតែសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏មានអារម្មណ៍ទើសទាល់មិនដឹងថា ត្រូវដោះស្រាយយ៉ាងណាទើបកុំឱ្យប៉ះពាល់ ដល់ទំនាក់ទំនងយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយទីក្រុងរីយ៉ាដ ដែលជាម៉ូយដុំទិញអាវុធដ៏ធំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
ជាក់ស្ដែងបើទោះជាបាន អះអាងថា ការសម្លាប់លោក Khashoggi គឺជាទង្វើរំលោភលើបទដ្ឋាន និងច្បាប់អន្តរជាតិក៏ដោយ ក៏រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោក ម៉ៃក៍ ប៉ុមប៉េអូ មិនបាននិយាយចំឈ្មោះអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតឡើយ តែបែរជាយកសំណុំរឿងសង្រ្គាមយ៉េមែន មកធ្វើជាប្រធានបទមួយ ដើម្បីដាក់សម្ពាធឱ្យទីក្រុងរីយ៉ាដ បញ្ឈប់ការវាយប្រហារទម្លាក់គ្រាប់បែក លើទីប្រជុំជនក្នុងប្រទេសយ៉េមែនទៅវិញ។
គួរបញ្ជាក់ថា មកទល់នឹងពេលនេះ គេមិនទាន់ឃើញបណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិច ចាត់វិធានការណាមួយ ប្រឆាំងនឹងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនោះទេ ខណៈបារាំង អាល្លឺម៉ង់ អង់គ្លេស រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក សុទ្ធតែព្រមានដូចគ្នាថា នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មលើមហាសេដ្ឋីប្រេង និងម៉ូយទិញអាវុធរបស់ពួកគេមួយនេះ បើសិនជាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការសម្លាប់លោក Khashoggi មែននោះ។
ចំណែកឯព្រះអង្គម្ចាស់រាជទាយាទ មហាំម៉ាត់ ប៊ិនសាល់ម៉ាន ដែលត្រូវបានសមាជិកសភាអាមេរិកខ្លះចោទថា ជាសម្លាប់លោក Khashoggi ដែលជាអ្នករិះគន់ឥតសម្ចៃមាត់លើការដឹកនាំរបស់ព្រះអង្គ បានច្រានចោលរាល់ការចោទប្រកាន់ ស្របពេលមន្ត្រីអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតព្រមានថា នឹងចាត់វិធានការសងសឹកនឹងការដាក់ទណ្ឌកម្មទាំងឡាយ៕
ប្រភព៖ AFP (ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី០១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨)
