(តាកែវ)៖ ក្រសួងបរិស្ថាន អង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា អង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ និងអង្គការ The Wildfowl & Wetlands Trust បាននឹងកំពុងអនុវត្តគម្រោងក្នុងគោលបំណងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ និងលើកកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍ នៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។ តំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ គឺជាតំបន់ដីសើមដ៏មានសក្កានុពលមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានទីតំាងភូមិសាស្រ្ត ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកបុរីជលសារ និងស្រុកកោះអណ្តែត ខេត្តតាកែវ។

នេះគឺជាការថ្លែងឱ្យដឹងរបស់លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាមន្រ្តីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន នៅថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ នៅអំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រតិភូក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុងការស្វែងយល់អំពីវឌ្ឍនភាពគម្រោងអភិរក្សតំបន់ដីសើម នៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។

លោករដ្ឋលេខាធិការ បានបន្តថា បច្ចុប្បន្នយើងបាននឹងកំពុងអនុវត្តសកម្មភាពសំខាន់ៗចំនួន៤ គឺការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ ការលើកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍ ការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវ។

លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងថា៖ «ចំពោះការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ យើងបានសាងសង់ស្នាក់ការរងចំនួន១កន្លែងសម្រាប់ពង្រឹងការល្បាតនៅក្នុងតំបន់ សាងសង់អាងទឹកទំហំ ១៦ហិកតា ដើម្បីរក្សារទឹកទុកជាអចិន្ត្រៃយ៍សម្រាប់ទ្រទ្រង់ដល់ពពួកសត្វស្លាបទឹកជាពិសេសសត្វក្រៀល។ យើងក៏បានធ្វើការដាំព្រៃលិចទឹកទំហំ៥ហិកតា និងដាំម៉ឺមផ្លុងទំហំ២៥ហិកតា ដែលជាចំណីរបស់សត្វក្រៀល និងបានគ្រប់គ្រងរុក្ខជាតិប្រភេទរាតត្បាត ដូចជាប្រខ្លបយក្ស (Mimosa pigra) វល្លិ៍រាតត្បាត និងកំប្លោក ជាដើម។ រីឯសកម្មភាពលើកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍វិញ យើងបានបង្កើតធនាគារក្របី ដោយធ្វើការប្រវាស់ក្របីជាមួយប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។ ចំណែកឯការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ យើងបានបញ្ជូល កម្មវិធីអប់រំបរិស្ថាន និងសត្វក្រៀលជាមួយសាលារៀនគោលដៅចំនួន៣ គឺសាលាបឋមសិក្សាសង្គមមានជ័យ សាលាបឋមសិក្សាក្ដុលជ្រុំ និងសាលាបឋមសិក្សាបន្ទាយធ្លាយ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងរបស់សិក្សានុសិស្សអំពីសារៈសំខាន់ជីវៈចម្រុះ ជាពិសេសសត្វក្រៀល នៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។

បន្ថែមពីនេះ យើងក៏មានកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយតាមទម្រង់ផ្សេងៗទៀតដូចជាការចាក់បញ្ចាំងខ្សែភាព យន្ត អប់រំ និងការចាក់សំឡេងចល័ត នៅក្នុងតាមភូមិជាប់នឹងតំបន់ការពារទេសភាពនេះផងដែរ។ ដោយឡែកការសិក្សាស្រាវជ្រាវវិញ យើងបាននឹងកំពុងធ្វើការសិក្សាវាយតម្លៃលើសេវាកម្មប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និងការសិក្សាអំពីប្រព័ន្ធជលសាស្រ្តនៅតំបន់នោះ»។

រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានបញ្ជាក់ទៀតថា ដោយសារកិច្ចខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងទាំងអស់គ្នា ទើបធ្វើឱ្យតំបន់នេះមានការកើនឡើងនូវប្រភេទជីវៈចម្រុះមួយចំនួន ជាពិសេសសត្វចង្កៀលខ្យងដែលកើនឡើងរហូតដល់រាប់ពាន់ក្បាល និងមានសម្បុកពងកូនយ៉ាងតិចចំនួន២១៨៦ ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ខណៈពួកវាមានចំនួនជាង១០០ក្បាលប៉ុណ្ណោះ កាលពីឆ្នាំ២០០៣។ លើសពីនេះទៅទៀត យើងឃើញមានវត្តមានប្រភេទសត្វស្លាបជិតផុតពូជដូចជាសត្វចាបព្រៃវែង និងត្រដក់ធំ។ ដូច្នេះយើងត្រូវចូលរួមបន្តទៀតក្នុងការការពារ និងអភិរក្សជីវៈចម្រុះនៅតំបន់នេះ ដោយក្រសួងបរិស្ថានក្នុងនាមជាសេនាធិការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងធ្វើការជាមួយក្រសួង ស្ថាប័ន និងអង្គការដៃគូពាក់ព័ន្ធក្នុងការរៀបចំផែនការគ្រប់គ្រង ការបោះបង្គោលព្រំប្រទល់ ការចុះបញ្ជីដីរដ្ឋ រៀបចំហេដ្ឋានរចនាសម្ព័ន្ធ និងការរៀបចំឱ្យមានសកម្មភាពទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ជាដើម ក្នុងគោលបំណងដើម្បីធានាដល់និរន្តរភាពនៃការអភិរក្ស ការប្រើប្រាស់ដោយឈ្លាសវៃនូវតំបន់ដីសើម សម្រាប់លើកកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍មូលដ្ឋាននៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅនេះ។

លោក ស្រី ស៊ុនលាង អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានតំបន់ការពារធម្មជាតិ នៃក្រសួងបរិស្ថាន បានលើកឡើងថាក្នុងនាមជាប្រទេសហត្ថលេខីនៃអនុសញ្ញារ៉ាមសារ ក្រសួងបរិស្ថានតែងតែចូលរួមអនុវត្តនូវសសរស្តម្ភទាំង ៣របស់អនុសញ្ញារ៉ាមសារ ដែលមានការប្រើប្រាស់តំបន់ដីសើមដោយឈ្លាសវៃ ការកំណត់ និងបង្កើតតំបន់រ៉ាមសារថ្មីៗ និងកិច្ចសហប្រតិ្តបតិការអន្តរជាតិ ជាពិសេសការគ្រប់គ្រងតំបន់ដីសើមឆ្លងដែន។

លោក ប៊ូ វរសក្ស តំណាងឱ្យអង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា អង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ និងអង្គការ The Wildfowl & Wetlands Trust បានគូសបញ្ជាក់ថា «យើងពិតជាមានមោទភាពណាស់ដែលបានចូលរួមជាមួយក្រសួងបរិស្ថានក្នុងការការពារ និងអភិរក្សជីវៈចម្រុះនៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅនេះ។ យើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នានេះ នឹងបន្តគាំទ្រការងារអភិរក្សតំបន់ដីសើមដ៏មានសក្តានុពលនេះ ឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀត។ ជាមួយគ្នានេះ លោកបានស្នើសុំឱ្យក្រសួងបរិស្ថាន និងអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ បន្តពង្រឹងការអនុវត្ត ច្បាប់ និងពន្លឿននីតិវិធីក្នុងការបែងចែកតំបន់គ្រប់គ្រងនៅក្នុងតំបន់នេះ»

លោក ហុង ភារៈ អនុប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តតាកែវ បានថ្លែងថា មន្ទីរបរិស្ថានខេត្តតាកែវ បានយកចិត្តទុកដាក់ នៅក្នុងការពារថែរក្សាអភិរក្សជីវៈចម្រុះ នៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅនេះដោយយើងមានមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សប្រចាំការ និងចូលរួមសហការជាមួយអាជ្ញារធរមូលដ្ឋាន និងអង្គការដៃគូនានាក្នុងការការពារ អភិរក្ស និងអប់រំផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋអំពីច្បាប់ និងតម្លៃនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីរបស់តំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។

ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ និងអង្គការដៃគូ ដែលតែងតែបានចូលរួមសហការក្នុងការអភិរក្សជីវៈចម្រុះនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ និងសូមលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធទំាងអស់បន្តកៀរគរថវិកា សម្រាប់អនុវត្តសកម្មភាពនៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅនេះ ដើម្បីរក្សាទុកជាឧត្តមប្រយោជន៍ ដល់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ។ ឯកឧត្តមបានគូសបញ្ជាក់ថា ក្រសួងនឹងចាត់វិធានការច្បាប់ចំពោះជនទាំងឡាយណាដែលរំលោភបំពាន ទន្ទ្រានយកដីដោយខុសច្បាប់នៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។ ឯកឧត្តមថ្លែងថា គ្មានជនណាម្នាក់មានសិទ្ធិ ទិញលក់ដូរដីក្នុងតំបន់អភិរក្សបានឡើយ ហើយក្រសួង បរិស្ថានបដិសេធទទួលស្គាល់នូវលិខិតទិញដូរខុសច្បាប់ ទាំងអស់។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា តំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅមានផ្ទៃដីទំហំ ៨៣០៥ហិកតា និងសម្បូរទៅដោយជីវៈចម្រុះជាច្រើនប្រភេទក្នុងមានសត្វស្លាបចំនួន១៣២ប្រភេទ មច្ឆជាតិចំនួន១៣៨ប្រភេទ និងរុក្ខជាតិទឹក៣០ប្រភេទ៕