(ភ្នំពេញ)៖ អកត្រីក្បាលប្រផេះ មានឈ្មោះជាភាសាអង់គ្លេស Grey-headed Fish-Eagle និងឈ្មោះវិទ្យាសាស្រ្តហៅថា Ichthyophaga icthyaetus។ អកត្រីក្បាលប្រផេះ ជាប្រភេទជិតទទួលរងការគំរាមកំហែងលើពិភពលោក ចុះក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់ IUCN ហើយប្រភេទនេះ មានវត្តមាននៅឥណ្ឌា នេប៉ាល់ ស្រីលង្កា បង់ក្លាដេស មីយ៉ាន់ម៉ា ហ្វីលីពីន ថៃ ឡាវ វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី សង្ហបូរី ប្រ៊ុណេ ឥណ្ឌូនេស៊ី និងកម្ពុជា។

បច្ចុប្បន្ន អ្នកអភិរក្សបាននឹងកំពុងបន្តសិក្សាស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៀតលើរភេទបក្សីអកត្រីក្បាលប្រផេះនេះ។ គេមិនទាន់ដឹងថា អកត្រីក្បាលប្រផេះនេះមានចំនួនប៉ុន្មានពិតប្រាកដនៅកម្ពុជាទេ តែចំនួនសរុបទូទាំងពិភពលោកមានចន្លោះពី ១០,០០០ ទៅ ១០០,០០០ក្បាល។ នេះបើតាមការឱ្យដឹងរបស់លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន តាមរយៈទំព័រ Facebook នៅថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១នេះ។

វាមានប្រវែងខ្លួន ៦៩-៧៤ស.ម មាឌធំ កវែងជាងអកដទៃ ក្បាលប្រផេះ សម្បុរត្នោតចាស់ ចុងកន្ទុយខ្មៅ ពោះ និងកន្ទុយស ដើមទ្រូងពណ៌ត្នោតចាស់ ស្លាបផ្នែកក្រោមពណ៌ខ្មៅ។

ទីជម្រក៖ ត្រពាំង ស្ទឹង ព្រៃលិចទឹកទន្លេធំៗ ជាពិសេស នៅតំបន់បឹងទន្លេសាប ហើយចំណីរបស់វាគឺ ត្រី និងប្រភេទពស់ទឹក។

រដូវបន្តពូជ៖ ចាប់ពីខែវិច្ឆិការ ដល់ខែកុម្ភៈ មានពងតែ២ប៉ុណ្ណោះ។ ការរស់នៅរបស់សត្វប្រភេទនេះ ត្រូវការដែនធំហេតុដូចនេះការបាត់បង់ទីជម្រក និងចំណីអាហារ គឺជាការគំរាមកំហែង ដ៏ខ្លាំងបំផុតមកលើប្រភេទនេះ។

តាមរយៈការអនុវត្តកម្មវិធីពិនិត្យអង្កេតតាមដានចំនួនប្រភេទនេះ នៅតំបន់រ៉ាមសារព្រែកទាល់លើទំហំផ្ទៃដីជាង២ម៉ីនហិកតា មានវត្តមានសត្វប្រភេទនេះប្រមាណជា៤០គូ កំពុងរស់នៅ និងបន្តពូជ។ អកត្រីក្បាលប្រផេះនេះក៏មានវត្តមាននៅតំបន់ការពារធម្មជាតិផ្សេងទៀតដែរ៕