(ភ្នំពេញ)៖ សិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ គឺជាសិទ្ធិ​របស់ម្ចា​ស់ស្នាដៃ​ក្នុងការទទួល​បាននូវ កិច្ចការពារ​ស្របច្បាប់លើស្នាដៃ​របស់ខ្លួន ដែលត្រូវបា​នបង្កើតឡើង​ដោយបញ្ញា ស្មារតី និងមនោសញ្ចេតនា​របស់អ្នកនិពន្ធ ។

ច្បាប់ស្តីពី​សិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ និងសិទ្ធិ​ប្រហាក់ប្រ​ហែលមាន គោលបំណង​ធានាការ​គោរពសិទ្ធិ​អ្នកនិពន្ធ និងសិទ្ធិ​ប្រហាក់​ប្រហែល និងការពារ​នូវផលិតផល​វប្បធម៌ ជាស្នាដៃ​អ្នកនិពន្ធ អ្នកសម្តែង ផលិតករ​ហ្វូណូក្រាម និងអង្គភាព​ទូរផ្សាយ សំដៅ​ធា​នាដ​ល់សណ្តាប់ធ្នាប់ ក្នុងការធ្វើ​អាជីវកម្មមួយ​ត្រឹមត្រូវស្រ​បច្បាប់ លើស្នាដៃ​ដែលជា​ផលិតផល​​វប្បធម៌ទាំងនោះ ដើម្បីរួម​​ចំណែក ក្នុ​ងការ​អភិវឌ្ឍន៍​វិស័យវប្បធម៌ ។

តើស្នាដៃ និងសិ​ទ្ធិប្រភេទ​ណាខ្លះរ​បស់អ្នកនិព​ន្ធដែលទទួ​លបាន​កិច្ចការពារ?

កម្មវិធីយល់ដឹងផ្នែកច្បាប់ ដែលមានកិច្ច​សហការ​រវាងអង្គភាពសារព័ត៌មាន Fresh News ជាមួយ​ក្រុម​មេធាវីកម្ពុជា សហប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ សូមលើក​យកប្រធានបទ​ដែលទាក់ទង​នឹង «សិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ» មក​ធ្វើការបង្ហាញ​ជូនបង​ប្អូន​ប្រជាពលរដ្ឋ ដូចខាង​ក្រោម៖

អនុលោមតា​មច្បា​ប់ស្តី​ពីអ្នកនិពន្ធ និងសិទ្ធិប្រហាក់ប្រហែល បានបញ្ញត្តិថា ស្នាដៃរបស់អ្នកនិពន្ធត្រូវបាន ធ្វើការ​បែងចែកជា ០២ ប្រ​ភេទ គឺ ស្នាដៃ​ដើម និងស្នាដៃបន្ត ។

ត្រូវចា​ត់ទុកថាជាស្នា​ដៃដើម គឺស្នាដៃ​ទាំងឡាយដែលប​ង្កើតឡើង តាមគំនិត​ប្រាជ្ញា​ផ្ទាល់ របស់​អ្នកនិពន្ធនៃស្នា​ដៃនោះ ចំណែកឯស្នាដៃប​ន្ត ដែលនៅក្នុង​នោះមានកា​របកប្រែ ការយកលំ​នាំ តាមកា​រសម្រួល ការកែ​ច្នៃ ឬកា​រកែលំអ​ស្នា​ដៃផ្សេងទៀត ឬ​ការចងក្រងប្រព័ន្ធទិន្នន័យទោះបីជាក្នុងម៉ាស៊ីនដែ​លអាចអានបាន ឬក៏ជាទម្រ​ង់ផ្សេងទៀត ឬក៏ត្រូវទទួ​លបាននូវកិច្ច​ការពារ​ពីច្បាប់​នេះដែរ ។
កិច្ចការពារស្នាដៃ​ណាមួយ​ដែល​មានចែង​ខាងលើ ​គឺដើម្បីធានាក្នុងកា​រមិនធ្វើឲ្យបាត់បង់ សិទ្ធិចំ​ពោះកិច្ច​ការពារស្នាដៃ​ដើម ដែលត្រូវបា​នបញ្ចូល ឬប្រើប្រា​ស់សម្រាប់​បង្កើតស្នាដៃថ្មី ។

យោងតាមមាត្រា ៣ នៃច្បាប់ស្តីពីអ្នកនិពន្ធ និងសិទ្ធិប្រហាក់ប្រហែល ស្នាដៃដែលទទួលបានកិច្ចការពារពីច្បាប់នេះ មានដូចខាងក្រោម៖

១៖ ស្នាដៃអ្នកនិពន្ធសំដៅៈ
ក. ស្នាដៃដែលបង្កើតឡើង​ដោយជនមាន​សញ្ជាតិខ្មែរ ឬជនដែលមា​នលំនៅក្នុងព្រះ​រាជាណាចក្រកម្ពុជា រួមមាន​នីតិបុគ្គល ហើយត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​តាមច្បាប់នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រមទាំង​មានការិយាល័យ នៅក្នុងព្រះរាជា​ណាចក្រកម្ពុជា ។
ខ. ស្នាដៃដែលបាន​បោះពុម្ពផ្សា​យ​​លើកដំបូង​នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឬស្នាដៃ​ដែលបា​នបោះពុម្ពផ្សាយ​លើកដំបូង​នៅបរទេស ហើយដែល​ត្រូវបានយកមកបោះពុម្ពផ្សាយ នៅក្នុ​ង​រាជាណាចក្រក​ម្ពុជាក្នុងអំឡុង​៣០ថ្ងៃ ។
គ. ស្នាដៃ​សោត​ទស្សន៍ដែលផលិតករមានទី​ស្នាក់ការ ឬមានទីលំនៅនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។
ឃ. ស្នាដៃ​ស្ថាបត្យកម្មដែលបានសា​ងសង់​នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងស្នាដៃ​សិល្បៈផ្សេងៗ​ទៀតដែលភ្ជាប់ទៅនឹ​ងអគារ ឬរចនា​សម្ព័ន្ធផ្សេងទៀត នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។
ង. ស្នាដៃដែល​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានកាត​ព្វកិច្ចការពារក្រោម​សន្ធិសញ្ញា​អន្តរជាតិ ។

២៖ ស្នាដៃអ្នកសម្តែងសំដៅៈ
ក. ស្នាដៃរបស់អ្នកសម្តែងដែលមានសញ្ជាតិខ្មែរ ។
ខ. ស្នាដៃរបស់អ្នកសម្តែងដែលពុំមានសញ្ជាតិខ្មែរ តែការសម្តែងនោះ
• បានប្រព្រឹត្តឡើងនៅលើទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
• បានថតបញ្ចូលជាហ្វូណូក្រាមដែលស្ថិតក្រោមកិច្ចការពារនៃច្បាប់ ឬ
• ពុំទាន់បានថតបញ្ចូលជាហ្វូណូក្រាម ប៉ុន្តែបាន​ផ្សព្វផ្សាយតាមទូរផ្សា​យដែលស្ថិត​ក្រោមកិច្ចការ​ពារនៃច្បាប់ ។

៣៖ ហ្វូណូក្រាមសំដៅៈ
ក. ហ្វូណូក្រាមរបស់ផលិតករមានសញ្ជាតិខ្មែរ ។
ខ. ហ្វូណូក្រាមដែលបានថត​បញ្ចូលសូរសម្លេងជាលើកដំបូង នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។
គ. ហ្វូណូក្រាមដែលបានថតប​ញ្ចូល​ផ្សាយលើ​កដំបូង នៅក្នុងព្រះរាជា​ណាចក្រកម្ពុជា ។

៤៖ ការផ្សាយតាមទូរផ្សាយសំដៅៈ
ក. ការផ្សាយនៃ​អង្គភាពទូ​រផ្សា​យដែលមានទីស្នាក់ការ​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ខ. ការផ្សាយ​ចេញពី​ឧ​បករណ៍ផ្សា​យដែល​មានទីតាំងនៅក្នុ​ងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

ប៉ុន្តែមានស្នាដៃមួយចំនួនទៀត​មិនអនុ​ញ្ញាតឲ្យទទួល​បានកិច្ចការ​ពារ​តាមរ​យៈ​សិទ្ធិអ្នកនិពន្ធឡើយ រួម​មានជាអាទិ៍៖ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ច្បាប់​ ព្រះរាជក្រឹត្យ អនុក្រឹត្យ និងលិខិត​បទដ្ឋានផ្លូវការ​នានា ឬ ប្រកាស សេចក្តីសម្រេច លិខិតបញ្ជាក់ សារាចរណែនាំផ្សេងៗដែលចេញដោយ​អង្គការរដ្ឋ ឬ សេចក្តីសម្រេច សាលក្រម ឬសាលដីកាផ្សេងៗរបស់តុលាការ ។ល។ ចំពោះស្នាដៃប្រភេទនេះ បុគ្គលណាក៏មានសិទ្ធិថតចម្លងដើម្បីយកមកសិក្សាស្វែងយល់បានដែរ ។

នៅសប្តាហ៍ក្រោយ យើងខ្ញុំនឹងបន្ត​ធ្វើការបកស្រា​យ​ដោយពិស្តារ ដោយផ្តោតលើវិសា​លភាពនៃសិទ្ធិ លក្ខខណ្ឌ និង​នីតិវិធីដើម្បីទទួ​លបានកិច្ចការពារពីច្បាប់លើ​ស្នាដៃអ្នកនិពន្ធ ។

រៀបរៀងដោយ៖ លោកមេធាវី ថន យូសៀង និងកញ្ញា សាំង សុភាព ជាសមាជិកក្រុមការងាររៀបចំ និងផ្សព្វផ្សាយអត្ថបទច្បាប់ នៃ ក្រុមមេធាវីកម្ពុជាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ មានអាសយដ្ឋាននៅអគារលេខ៤៥៣៥ ផ្លូវលេខ១០០៣ ភូមិប៉ាយាប សង្កាត់ភ្នំពេញថ្មី ខណ្ឌសែនសុខ រាជធានីភ្នំពេញ ទូរស័ព្ទទំនាក់ទំនងលេខ ០២៣ ៩៨៦ ២៤៥ / ០៧៨ ២៧២ ៧៨៥, អ៊ីម៉ែល៖ [email protected], គេហទំព័រ៖ www.ciclg.com, ហេ្វសបុកផេក៖ ក្រុមមេធាវីកម្ពុជាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ / Cambodia International Cooperation Law Group.