(ភ្នំពេញ)៖ តុលាការនៃសាធាណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានសម្រេចកាត់ទោសប្រហារជីវិតជនជាតិកាណាដា ម្នាក់ពីបទជួញដូរថ្នាំញៀន ស្របពេលកំពុងកើតមាននូវភាពតានតឹងផ្នែកការទូតរវាងប្រទេស ចិន និងកាណាដា។ ដំបូងឡើយ តុលាការចិន បានសម្រេចដាក់ពន្ធធនាគារ លោក Robert Lloyd Schellenberg រយៈពេល១៥ឆ្នាំ តែក្នុងពេលកាត់ក្តីក្រោយមក តុលាការបានបកស្រាយថា ការដាក់ទោសបែបនេះ វាហាក់ដូចជាស្រាលពេក មិនសមស្របនឹងបទល្មើសជួញដូរថ្នាំញៀនអន្តរជាតិនេះឡើយ។
បន្ទាប់ពីការកាត់ទោសជាថ្មី នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសកាណាដា លោក Justin Trudeau បានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលចិនថា ការកាត់ទោសប្រហារជីវិតបែបនេះ ជាការឆ្លៀតឱកាសសងសឹងប្រទេស កាណាដា ច្រើនជាងភាពស្របច្បាប់។ ប៉ុន្តែប្រទេសចិន បាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលកាណាដា គួរតែគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន។
* តើលោក Robert Schellenberg ជានរណា?
លោក Robert Schellenberg ត្រូវបានគេជឿថា កំពុងស្ថិតក្នុងវ័យ៣៦ឆ្នាំ មានដើមកំណើតនៅតំបន់ Abbotsford ខេត្ត British Columbia ប្រទេសកាណាដា។ មិនមានប្រភពព័ត៌មានលម្អិតពីជីវិតពីកុមារភាពឡើយ។ យោងតាមទិន្នន័យរបស់តុលាការតាមបណ្តាញអ៊ីនធឺណិតក្នុងខេត្ត British Columbia ប្រទេស កាណាដា បានឱ្យដឹងថា លោកធ្លាប់ត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសចំនួន១១ដង ចំពោះបទល្មើសគ្រឿងញៀន និងបទល្មើសក្នុងការបើកបរ នៅចន្លោះរវាងឆ្នាំ ២០០៣ និងឆ្នាំ ២០១២ ហើយត្រូវបានកាត់ទោសឱ្យជាប់ធនាគារចំនួនពីរដង។
ក្នុងឆ្នាំ២០១០ លោក Schellenberg ត្រូវបានគេកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធធនាគារមួយឆ្នាំ និងរយៈពេល២ឆ្នាំ ក្រោមការអង្កេតតាមដានទាក់ទងនឹងបទល្មើសស្តីពី ការកាន់កាប់គ្រឿងញៀន ក្នុងចេតនាចង់ជួញដូរ។ មិនយូរប៉ុន្មាន នៅឆ្នាំ២០១២ លោកត្រូវបានគេកាត់ទោសជាថ្មី ពីបទល្មើសពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀនចំនួនបួនករណីបន្ថែមទៀត និងត្រូវបានគេកាត់ទោសអោយជាប់គុកពីរឆ្នាំ យ៉ាងនេះក្តី លោកត្រូវដាក់ក្នុងពន្ធធនាគារត្រឹមតែ១៦ខែប៉ុណ្ណោះ។ យោងទៅតាមសារព័ត៌មាន CBC News បានឱ្យដឹងដោយលើកឡើងនូវសំដីរបស់មន្ត្រីយុត្តិធម៌ លោក Neil Brown ថា «លោក Schellenberg កំពុងរស់នៅប្រទេសដែលល្អបំផុតនៅពិភពលោក»។
លោក Brown បានបន្ថែមថា ឪពុករបស់លោក Schellenberg បានកាត់កាលលោកចោលដោយសារលោកមានប្រវត្តិឧក្រិដ្ឋកម្មច្រើនពេក យ៉ាងនេះក្តី លោក Schellenberg នៅតែបន្តឧបត្ថម្ភដល់សមាជិកគ្រួសារមួយរបស់ខ្លួន។ មិនច្បាស់ថា តើលោកបានប្រើប្រាស់ជីវិតបែបណាឡើយ បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធធនាគារ ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ត្រឹមដឹងថាលោកមានពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀនរបស់ប្រទេសចិន។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយកាសែត New York Times លោកស្រី Lauri Nelson-Jones ម្តាយមីងរបស់លោក Schellenberg ផ្ទាល់បានឱ្យដឹងថា «មានអ្នកមានម្នាក់បានចំណាយប្រាក់រ៉ាប់រងលោកក្នុងការធ្វើដំណើរនៅតំបន់អាស៊ី»។ លោកស្រី Nelson-Jones បាននិយាយថា «មុនពេលកើតហេតុ Schellenberg បានទូរស័ព្ទ មកប្រាប់ឪពុករបស់លោកថា លោកកំពុងធ្វើដំណើរទៅប្រទេសចិនហើយ ស្ថានភាពវាដូចជាមិនអីទេ»។
* ហេតុអ្វីបានជាលោកត្រូវចាប់ខ្លួនក្នុងប្រទេស ចិន
រដ្ឋអាជ្ញាចិន បានចោទប្រកាន់ថា Schellenberg ព្យាយាមរត់ពន្ធសារធាតុ មេតំហ្វេតាមីនជិត នឹង ២២៧គីឡូក្រាម ចេញពីតំបន់ Dalian ភាគខាងជើងប្រទេសចិន ទៅកាន់ប្រទេសអូស្រ្តាលី ដោយប្រើគ្រាប់ប្លាស្ទីក លាក់ទុកក្នុងសំបកកង់។ ប្រតិបត្តិការនោះបានបរាជ័យ បន្ទាប់ពីអ្នកសមគំនិតម្នាក់របស់លោក គឺលោក Xu Qing បានរាយការណ៍ទៅអាជ្ញាធរចិន។ លោក Schellenberg ក្រោយមកត្រូវបានគេចាប់ខ្លួននៅទីក្រុងក្វាងចូវ ភាគខាងត្បូងប្រទេសចិន បន្ទាប់ពីត្រូវបានគេចោទថា ព្យាយាមរត់គេចទៅកាន់ប្រទេសថៃ។ លោកត្រូវបានគេឃុំខ្លួនអស់រយៈពេល១៥ខែ មុនពេលលោកត្រូវបានកាត់ទោសជាលើកដំបូង។ កាលពីខែធ្នូឆ្នាំ ២០១៨កន្លងទៅនេះ លោកត្រូវបានកាត់ទោសពីបទរត់ពន្ធគ្រឿងញៀន និងបានផ្តន្ទាទោសឱ្យជាប់គុករយៈពេល១៥ឆ្នាំ រួមជាមួយការផាកពិន័យជាប្រាក់១៥០ពាន់យន់ ស្មើនឹង ២២០០០ដុល្លារអាមេរិក។
សារព័ត៌មាន Wall Street ដែលជាបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មានមួយក្នុងចំណោមបណ្តាញសារព័ត៌មាន មិនចំណុះឱ្យរដ្ឋាភិបាលចិន ត្រូវបានអញ្ជើញឱ្យចូលរួមស្តាប់ការកាត់ទោសនេះ។ ប្រភពព័ត៌មានខ្លះបានលើកឡើងថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយចំនួន ស្តីពីការការកាត់ទោសលោក Schellenberg ហាក់មានភាពមិនប្រក្រតី។ មេធាវីការពារក្តីរបស់លោកបានធ្វើការបកប្រែខុស។ ជាក់ស្តែង នៅពេល លោក Schellenberg ប្រាប់តុលាការថា គាត់មិនស្គាល់អំពីថ្នាំញៀនទេ ប៉ុន្តែអ្នកបកប្រែបាននិយាយថា លោកមិនបានដឹងពីកន្លែងគ្រឿងញៀននៅទីណានោះទេ។
សូមជម្រាបថា នេះបុរសជនជាតិចិនពីរនាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានកាត់ទោសដោយពាក់ព័ន្ធនឹងករណីនេះ ដោយម្នាក់ត្រូវបានគេដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ខណៈម្នាក់ទៀតត្រូវបានរួចខ្លួនពីការកាត់ទោសប្រហារជីវិត តែលោកបែរជាត្រូវប្រហារជីវិតទៅវិញ។
* តើលោក Schellenberg បានឆ្លើយតបដូចម្តេចចំពោះការចោទប្រកាន់នេះ?
លោក Schellenberg បានបដិសេធរាល់ការចោទប្រកាន់ប្រឆាំងរូបលោក ហើយនិយាយថា នេះជាគម្រោងការដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងប៉ុណ្ណោះ។ យោងតាមភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP បានឱ្យដឹងថា លោកបានប្រាប់តុលាការថា លោកបានមកប្រទេស ចិន ក្នុងនាមជាភ្ញៀវទេសចរម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
លោក Schellenberg បាននិយាយថា លោកបានជួបជាមួយលោក Xu ដើម្បីរកជំនួយក្នុងការបកប្រែ ប៉ុន្តែក្រោយមក លោកបែរជាត្រូវជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយលោក ដោយមិនដឹងខ្លួន ទាក់ទងនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀនអន្តរជាតិ។ លោកបានប្តឹងប្រឆាំងនឹងការកាត់ទោស ដោយដាក់លោកក្នុងពន្ធធនាគាររយៈពេល១៥ឆ្នាំ ហើយទីបំផុតលោក បែរជាត្រូវបានគេកាត់ទោសម្តងទៀតនៅក្នុងទីក្រុង Dalian កាលពីថ្ងៃចន្ទទៅវិញ។
ក្នុងពេលបើកសវនាការ ចៅក្រមបានលើកឡើងថា ការកាត់ទោសពីមុនហាក់មានទោសស្រាលពេក ហើយទើបតែរកឃើញភស្តុតាងបង្ហាញថា គាត់ជាប់ពាក់ព័ន្ធយ៉ាងស្អិតរមួតក្នុងការរត់ពន្ធគ្រឿងញៀនអន្តរជាតិ។ យ៉ាងនេះក្តី លោក Zhang Dongshuo មេធាវីរបស់លោក Schellenberg បានប្រាប់ សារព័ត៌មាន Reuter ថា ទោសរបស់លោកមិនគួរធ្ងន់ធ្ងរជាងមុនបែបនេះឡើយ ព្រោះគ្មានភស្តុតាងអ្វីថ្មីត្រូវបានបង្ហាញនៅក្នុងសវនាការលើកទីពីរទាល់តែសោះ៕
